مجتبی دشتی
62 یادداشت منتشر شدهطلاق در ایران و آمار
طلاق به معنای پایان دادن به رابطه زناشویی و جدایی قانونی زن و مرد از یکدیگر است. انواع طلاق در قوانین ایران به دو دسته کلی طلاق رجعی و طلاق بائن تقسیم می شوند. همچنین از نظر فرد درخواست کننده، طلاق می تواند توافقی، از سوی مرد یا از سوی زن باشد
آمار طلاق در ایران در سال ۱۴۰۳ نشان می دهد که از هر ۱۰۰ ازدواج ثبت شده، حدود ۳۹ مورد به طلاق منجر شده است. در شهر تهران این نسبت به ۵۲ طلاق در هر ۱۰۰ ازدواج می رسد. این آمار نشان دهنده افزایش طلاق نسبت به ازدواج ها در کشور است.

بررسی اجمالی آمار:
نسبت طلاق به ازدواج:
در هفت ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۳، از هر ۲۷۴ هزار و ۵۹۶ ازدواج ثبت شده، ۱۰۸ هزار و ۶۷۳ مورد به طلاق منجر شده است.
آمار طلاق در تهران:
در شهر تهران، از هر ۱۰۰ ازدواج، ۵۲ مورد به طلاق ختم شده است.
کاهش ازدواج:
به گزارش برخی رسانه ها، ازدواج از سال ۱۳۸۹ تا ۱۴۰۲ حدود ۴۶ درصد کاهش یافته است.
عوامل موثر:
عوامل مختلفی مانند مشکلات اقتصادی، بیکاری جوانان، تغییرات فرهنگی و اجتماعی، و افزایش آگاهی زنان از حقوق خود در افزایش آمار طلاق و کاهش ازدواج نقش داشته اند.
افزایش طلاق در پاییز:
در پاییز ۱۴۰۳، آمار طلاق به ۴۹ هزار و ۷۳۸ مورد رسید که نسبت به فصل قبل (تابستان) افزایش داشته است.
افزایش طلاق در مقایسه با سال قبل:
در مقایسه با سال قبل، آمار طلاق در پاییز ۱۴۰۳ افزایش چشمگیری داشته است.
آمار طلاق در شهرهای مختلف:
بیشترین تعداد طلاق در شهرهای تهران، مشهد، خوزستان، فارس و آذربایجان شرقی و کمترین تعداد در شهرهای ایلام، خراسان جنوبی، سمنان، کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری ثبت شده است.
نکات مهم:
افزایش طلاق در تهران:
آمار طلاق در تهران به طور قابل توجهی بالاتر از میانگین کشوری است.
طلاق به عنوان یک پدیده اجتماعی:
افزایش آمار طلاق در ایران به عنوان یک پدیده اجتماعی در حال افزایش است.
لزوم توجه به عوامل موثر:
برای کاهش آمار طلاق، بررسی و توجه به عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که در این زمینه موثر هستند، ضروری است.
به گزارش مشرق، دهنوی، سخنگوی مجمع تشخیص مصلحت نظام در توئیتی نوشت:
طبق آخرین آمار ثبت احوال مربوط به پایان سال ۱۴۰۳، نرخ طلاق ۲.۳ است یعنی در سال ۱۴۰۳ از هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت ایرانی، ۲.۳ نفر طلاق گرفته اند.
میزان این شاخص در سال قبل از آن، ۲.۴ بوده که نشان دهنده افت ۴ درصدی نسبت به سال قبل است.
تعداد طلاق ها در سال ۱۴۰۲، رقم ۲۰۲۱۹۱ بوده که نسبت به رقم ۱۷۱۵۳۷ در سال ۱۳۹۲، افزایش ۱۸ درصدی در بازه ۱۰ سال را حکایت می کند.
نرخ طلاق کل در مقایسه سال ۱۳۹۲ با ۱۴۰۲ به میزان ۱.۳ درصد افزایش داشته است.
تعداد طلاق در همین بازه ۱۸ درصد افزایش داشته که البته با توجه به افزایش جمعیت کشور و افزایش تعداد زوج ها این میزان افزایش در تعداد طلاق، قابل توجیه است.
دلایل طلاق در ایران متنوع و پیچیده است و معمولا ترکیبی از عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی را شامل می شود. عدم تفاهم، اختلافات مالی، خیانت، اعتیاد، دخالت خانواده ها، و مشکلات روانی از جمله مهمترین دلایل طلاق هستند.
دلایل اصلی طلاق در ایران را می توان به دسته بندی های زیر تقسیم کرد:
1. عوامل فردی:
- عدم تفاهم و ناسازگاری:
این مورد یکی از شایع ترین دلایل است که شامل تفاوت های شخصیتی، عدم توافق در مسائل مهم زندگی، و عدم توانایی در حل تعارضات می شود.
- مشکلات ارتباطی:
فقدان مهارت های ارتباطی موثر، عدم بیان نیازها و انتظارات، و ناتوانی در گوش دادن به یکدیگر، می تواند منجر به ایجاد شکاف و در نهایت طلاق شود.
- انتظارات غیرواقع بینانه:
داشتن انتظارات غیرواقعی از زندگی مشترک و همسر، می تواند باعث سرخوردگی و نارضایتی شود.
- اعتیاد:
اعتیاد به مواد مخدر، الکل، قمار، و حتی اعتیاد به فضای مجازی، می تواند به روابط زناشویی آسیب جدی وارد کند و منجر به طلاق شود.
- خیانت:
یکی از مهمترین دلایل طلاق است که می تواند شامل خیانت عاطفی یا جنسی باشد.
- خشونت خانگی:
خشونت فیزیکی، جنسی، و کلامی از سوی هر یک از زوجین می تواند زندگی مشترک را غیرقابل تحمل کند.
- مشکلات جنسی:
این مورد می تواند ناشی از عوامل جسمی یا روانی باشد و عدم رضایت جنسی یکی از عوامل موثر در طلاق است.
- بیماری های روانی:
بیماری هایی مانند افسردگی، اضطراب، و اختلالات شخصیتی می توانند بر روابط زناشویی تاثیر منفی بگذارند.
2. عوامل اجتماعی:
- دخالت خانواده ها:
دخالت بیش از حد خانواده ها در زندگی زوجین، می تواند یکی از عوامل اصلی ایجاد اختلاف و در نهایت طلاق باشد.
- فشارهای اقتصادی:
مشکلات مالی، بیکاری، و عدم توانایی در تامین هزینه های زندگی، می تواند استرس زیادی را به خانواده وارد کند و منجر به طلاق شود.
- تغییرات اجتماعی و فرهنگی:
تغییر سبک زندگی، افزایش فردگرایی، و تغییر نگرش ها نسبت به ازدواج و خانواده، می تواند بر آمار طلاق تاثیرگذار باشد.
- نبود آموزش های پیش از ازدواج:
آموزش های لازم برای آمادگی برای زندگی مشترک و مهارت های حل تعارض، می تواند از طلاق جلوگیری کند.
- افزایش طلاق عاطفی:
این نوع طلاق به معنی از دست دادن علاقه و صمیمیت بین زوجین است، حتی اگر هنوز به صورت رسمی جدا نشده باشند.
3. عوامل اقتصادی:
- فقدان شغل و درآمد:
یکی از عوامل اصلی در افزایش طلاق، عدم توانایی در تامین هزینه های زندگی است.
- تورم و گرانی:
افزایش قیمت ها و کاهش قدرت خرید، می تواند فشار زیادی را بر خانواده ها وارد کند و به اختلافات منجر شود.
- مشکلات مسکن:
عدم توانایی در تامین مسکن مناسب، می تواند یکی از عوامل استرس زا در زندگی مشترک باشد.
4. عوامل فرهنگی:
- تفاوت های فرهنگی:
تفاوت های فرهنگی در سبک زندگی، ارزش ها، و باورها می تواند منجر به اختلاف و ناسازگاری شود.
- تغییر نگرش ها:
با تغییر نگرش ها نسبت به ازدواج و خانواده، طلاق به عنوان یک راه حل در برخی موارد پذیرفته تر شده است.
- طلاق های توافقی:
در سال های اخیر، طلاق های توافقی به دلیل کاهش بار روانی و مالی، افزایش یافته است.
عواقب طلاق:
طلاق می تواند تاثیرات منفی بر روی فرد، خانواده و جامعه داشته باشد.