تعیین تکلیف هسته ای
در سالگرد شهادت ابراهیم رئیسی، آیت الله علی خامنه ای با تمجید از عملکرد شهید رئیسی در برابر ایالات متحده، اعلام کرد که چشم انداز روشنی برای موفقیت مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا وجود ندارد. این اظهارنظر به عنوان نشانه ای مهم از مواضع اجتناب ناپذیر ایران در روند مذاکرات تلقی می شود.
نکته مهم در سخنان آیت الله خامنه ای، ستایش او از شهید رئیسی به خاطر راهبرد قاطعش در مقابل با آمریکا بود؛ ستایشی که می توان آن را کنایه ای تلویحی به دولت های حسن روحانی و مسعود پزشکیان دانست، دولت هایی که رویکرد مذاکره گرایانه تری در قبال ایالات متحده داشته اند یا دارند.
شایان ذکر است که استیو ویتکاف، فرستاده دونالد ترامپ، بارها اعلام کرده که ایالات متحده حتی اجازه غنی سازی یک درصدی را نیز به جمهوری اسلامی نخواهد داد؛ مسئله ای که موجب تشدید اختلافات میان تهران و واشنگتن شده است.
در حالی که ایران بر ادامه غنی سازی، اصرار دارد، آیت الله خامنه ای نیز روز سه شنبه در واکنشی قاطعانه، اظهارات متناقض مقام های آمریکایی را «یاوه گویی» خواند و تاکید کرد که جمهوری اسلامی هرگز از غنی سازی عقب نشینی نخواهد کرد.
این موضع گیری نشان می دهد که هیچ یک از دو طرف حاضر به عقب نشینی از مواضع خود نیستند؛ در حالی که آمریکا مخالف هرگونه غنی سازی توسط ایران است، اما آیت الله خامنه ای غنی سازی را خط قرمز جمهوری اسلامی می داند.
با این حال، بررسی دقیق تر حاکی از آن است که ماجرای غنی سازی برای رهبر جمهوری اسلامی صرفا جنبه حیثیتی ندارد. از نگاه ایشان، ادامه غنی سازی یک ابزار موثر برای کنترل و مقابله با آمریکاست. بنابراین، حفظ توانایی غنی سازی در سطوح بالا، در کنار تقویت توان موشکی راهبردی و حمایت های لجستیکی از گروه های مقاومت، به نوعی تضمینی برای تثبیت ساختار قدرت جمهوری اسلامی تلقی می شود. در این چارچوب، عقب نشینی از برنامه غنی سازی و سایر مطالبات نامشروع آمریکا به مثابه خلع سلاح و تهدیدی جدی برای نظام ارزیابی می شود.
در سوی دیگر، دونالد ترامپ و وزیر خارجه دولت او، مارکو روبیو، اعلام کرده اند که جمهوری اسلامی صرفا می تواند از ظرفیت غنی سازی صلح آمیز برخوردار باشد. اما تاکید کرده اند که حتی در صورت حصول توافق احتمالی با ایران، بخش قابل توجهی از تحریم های مربوط به برنامه موشکی و حمایت از گروه های مقاومت همچنان پابرجا خواهد ماند.
اعلام موضع مقتدرانه رهبر ایران به آمریکا در مسئله هسته ای ضمن آشکار کردن وعده های دروغین ترامپ و سایر مسئولان و سیاستمداران آمریکایی، پیامی روشن است که نشان می دهد جمهوری اسلامی نه تنها در برابر فشارها عقب نشینی نکرده و نخواهد کرد و هرگز در احقاق حقوق مسلم مردم ایران از خود ضعف و سازش نشان نخواهد داد.