مصطفی لطفی
188 یادداشت منتشر شدهجستجوی مفهوم اعتبار امر مختومه در DRC/FIFA

هوالحسیب
جستجوی مفهوم اعتبار امر مختومه در DRC/FIFA
یادداشت تحلیلی بررسی رای هیئت حل اختلاف فیفا در پرونده چیپا یونایتد علیه عبدی حسن باندا
مقدمه
در تاریخ ۲۲ ژوئیه ۲۰۲۴، هیئت حل اختلاف فیفا (DRC) تصمیمی کلیدی در مورد اختلاف بین باشگاه چیپا یونایتد آفریقای جنوبی و عبدی حسن باندا، بازیکن تانزانیایی، صادر کرد. این پرونده از دو جنبه حائز اهمیت است:
۱. تفسیر اصل "قضیه مختومه" (res judicata) در حقوق ورزشی
۲. بررسی تاثیر اشتغال جدید بازیکن بر محاسبه غرامت فسخ قرارداد
پیشینه پرونده
۱. قرارداد کاری و فسخ زودهنگام
- در ۱ ژوئیه ۲۰۲۲، باندا با چیپا یونایتد قراردادی دو ساله امضا کرد که شامل موارد زیر بود:
- حقوق ماهیانه: ۵۰,۰۰۰ راند (سال اول) و ۵۵,۰۰۰ راند (سال دوم).
- کمک هزینه مسکن: ۶,۰۰۰ راند ماهانه.
- ۴ بلیط رفت و برگشت از تانزانیا به پورت الیزابت در هر فصل.
- طبق بند ۱۸.۲ قرارداد، در صورت فسخ یک جانبه توسط باشگاه، بازیکن مستحق غرامت معادل یک ماه حقوق بود.
۲. رسیدگی قبلی فیفا (پرونده FPSD-10685)
- باندا در ژوئن ۲۰۲۳ به فیفا شکایت کرد و ادعا نمود که باشگاه:
- حقوق معوقه را پرداخت نکرده است.
- قرارداد را بدون دلیل موجه فسخ کرده است.
- DRC در آگوست ۲۰۲۳حکم داد که باشگاه باید:
- ۱۱,۹۳۹ راند بابت حقوق معوقه.
- ۷۸۸,۰۰۰ راند بابت غرامت فسخ قرارداد.
- به علاوه سود ۵% سالانه، پرداخت کند.
- باشگاه در ژانویه ۲۰۲۴ این مبلغ را پرداخت کرد.
ادعای جدید باشگاه و پاسخ DRC
۱. استدلال چیپا یونایتد
باشگاه در فوریه ۲۰۲۴ ادعا کرد که باندا:
- بلافاصله پس از فسخ قرارداد، با ریچاردز بی اف سی قرارداد بسته است.
- بنابراین، درآمد جدید او باید از غرامت قبلی کسر می شد (اصل کاهش خسارت).
- درخواست بازپرداخت ۸۲۳,۹۲۲ راند را نمود.
۲. تحلیل هیئت بر اساس "قضیه مختومه"
هیئت با استناد به اصل res judicata (مواد ۱۹ و ۳۴ آیین نامه رویه ای فیفا، نسخه مارس ۲۰۲۳) این ادعا را رد کرد و دلایل زیر را ارائه داد:
- شرایط اعتبار res judicata(امرمختومه):
- اشخاص یکسان (چیپا یونایتد و باندا).
- موضوع یکسان (غرامت فسخ قرارداد).
- دعوای یکسان (محاسبه مجدد غرامت).
- اتفاق نظر هیئت:
> _"پرونده قبلی به صورت نهایی رسیدگی شده و هیئت صلاحیت تجدید نظر در آن را ندارد."_
۳. نگاه حقوقی به "کاهش خسارت"
اگرچه باشگاه استدلال کرد که باندا با اشتغال جدید خسارت خود را کاهش داده ، اما DRC تاکید کرد که:
- این استدلال باید در رسیدگی اولیه مطرح می شد.
- پس از صدور رای نهایی، اصل تغییرناپذیری آراء مانع از تجدید نظر می شود.
نتیجه گیری و پیامد دهی ها
- رای نهایی: ادعای باشگاه غیرقابل پذیرش شناخته شد.
- حق تجدید نظر: طرفین می توانند ظرف ۲۱ روز به CAS شکایت کنند.
- درس حقوقی:
- اصل اعتبار امر مختومه res judicata از تعدد دعاوی جلوگیری می کند.
- طرفین باید تمام ادله موجود را در اولین فرصت ارائه دهند.
منابع مستند:
- آیین نامه رویه ای فیفا (۲۰۲۳).
- رای DRC با شماره پرونده FPSD-13629.
- اصول حقوقی res judicata و کاهش خسارت.
مصطفی لطفی.وکیل ورزشی.پژوهشگر حقوق فوتبال