بازآفرینی فضاهای شهری گیلان با باغ های بیوفیلیک برای مقابله با بحران آب و ارتقای سلامت روان

بازآفرینی فضاهای شهری در رشت و بندر انزلی با استفاده از باغ های بیوفیلیک، راهکاری نوین برای مدیریت بحران آب و بهبود سلامت روان ساکنان است. گیلان با بارندگی بالا اما مدیریت ضعیف آب مواجه است، که منجر به سیلاب های فصلی و تنش های زیست محیطی شده است (IRNA, 2023). این مقاله به بررسی چگونگی استفاده از باغ های بیوفیلیک برای جمع آوری آب باران و ایجاد فضاهای آرامش بخش می پردازد.

باغ های بیوفیلیک با استفاده از پوشش گیاهی بومی مانند شمشاد و توسکا، آب باران را جذب کرده و با سیستم های زیرزمینی، آن را ذخیره می کنند. مطالعه ای در Water Research (Wong et al., 2020) نشان داد که این باغ ها می توانند تا 40 درصد از نیاز آبی فضاهای سبز را تامین کنند. در رشت، که با افزایش شهرنشینی و کاهش فضای سبز مواجه است، این باغ ها می توانند سیلاب را کنترل کرده و آب را برای آبیاری بازچرخانی کنند. طبق Landscape and Urban Planning (Akbari et al., 2016)، افزایش 10 درصد پوشش گیاهی، مصرف انرژی سرمایشی را تا 15 درصد کاهش می دهد.

از منظر سلامت روان، این باغ ها با ایجاد فضاهای باز و طبیعی، استرس را کاهش می دهند. مطالعه ای در Journal of Environmental Psychology (Ulrich, 1999) نشان داد که حضور در باغ ها، سطح کورتیزول را تا 25 درصد پایین می آورد. در بندر انزلی، که ساکنان با آلودگی و شلوغی مواجه اند، این فضاها می توانند به عنوان نقاط درمانی عمل کنند. طراحی این باغ ها با مسیرهای پیاده روی و آب نماهای کوچک، تعامل اجتماعی را نیز تقویت می کند (WHO, 2022).

چالش های اصلی شامل هزینه های اولیه و نیاز به زیرساخت های شهری است. با این حال، سرمایه گذاری در این پروژه ها می تواند هزینه های درمانی و خسارات سیل را کاهش دهد. این مقاله پیشنهاد می دهد که شهرداری ها با همکاری معماران، باغ های بیوفیلیک را در پارک ها و میادین شهری ادغام کنند. این رویکرد، با توجه به رشد شهرنشینی و تغییرات اقلیمی، آینده ای پایدار برای گیلان ترسیم می کند.