طراحی معماری بیوفیلیک با سیستم های جمع آوری آب باران برای پایداری روستاهای گیلان
طراحی معماری بیوفیلیک با تاکید بر سیستم های جمع آوری آب باران، راهکاری نوین برای مدیریت منابع آبی و ارتقای کیفیت زندگی در روستاهای گیلان است. این منطقه با بارندگی سالانه بیش از 1200 میلی متر (IRIMO, 2023) مواجه است، اما مدیریت ناکارآمد آب منجر به هدررفت و تنش های محلی شده است. این مقاله به بررسی چگونگی ادغام اصول بیوفیلیک با سیستم های جمع آوری آب برای پایداری زیست محیطی و بهبود سلامت روان ساکنان روستایی می پردازد.
بیوفیلیک، که بر ارتباط انسان با طبیعت تاکید دارد، با استفاده از بام های سبز و دیوارهای گیاهی، فضاهای زندگی را به طبیعت نزدیک می کند. مطالعه ای در Journal of Environmental Psychology (Kellert, 2018) نشان داد که این طراحی ها استرس را تا 20 درصد کاهش می دهند. در روستاهای گیلان، مانند ماسال و شفت، بام های سبز می توانند آب باران را جمع آوری کرده و با مخازن زیرزمینی ذخیره کنند. طبق Journal of Cleaner Production (Li et al., 2020)، این سیستم ها تا 50 درصد از نیاز آبی غیرشرب را تامین می کنند، که برای کشاورزی محلی حیاتی است.
سیستم های جمع آوری آب باران با فیلترهای طبیعی، مانند لایه های خاک و گیاهان، می توانند کیفیت آب را بهبود بخشند. در گیلان، که خاک های جنگلی و مرطوب ویژگی بارز آن است، این سیستم ها با استفاده از گیاهان بومی مانند سرخس و ازگیل می توانند کارایی را افزایش دهند (FAO, 2022). این رویکرد نه تنها آب را مدیریت می کند، بلکه با ایجاد مناظر طبیعی، حس آرامش روانی را تقویت می کند. مطالعه ای در Health & Place (Völker & Kistemann, 2011) نشان داد که تعامل با طبیعت، اضطراب را تا 15 درصد کاهش می دهد.
چالش اصلی، هزینه اولیه نصب و نیاز به آموزش روستاییان برای نگهداری است. با این حال، دولت می تواند با یارانه ها و همکاری با NGOها، این طرح را حمایت کند. این مقاله پیشنهاد می دهد که معماران محلی با استفاده از مصالح بومی و فناوری های ساده، این سیستم ها را در روستاها پیاده سازی کنند. این رویکرد، با توجه به تغییرات اقلیمی و کاهش منابع آبی، آینده نگری لازم را برای خودکفایی روستایی فراهم می کند.
منابع: