طرح پژوهشی و ایده خلاقانه در مدیریت شهری

رشد فزاینده جمعیت جهان و گرایش عمده به سوی شهرنشینی، آثار مخربی بر محیط و فضاهای شهری برجای گذاشته است. فضای پیچیده شهرها، انسان ها را برای رهایی از مشکلات و نارسایی ها به اصلاح و ایجاد ساختارهای جدید شهری وادار کرده است. فناوری اطلاعات به عنوان عمده ترین محور تحول و توسعه در جهان منظور شده و نقش کلیدی فناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات درعرصه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را نمی توان نادیده گرفت.

مقدمه:
مفهوم هوشمندسازی و ارتقای کیفیت زندگی شهری در دهه های اخیر رویکردهای مختلفی را در ارتباط با توسعه و ارتقای کیفیت زندگی شهری به همراه داشته است. امروزه هوشمندسازی شهرها و ایجاد شهرالکترونیک به عنوان راهکار بی بدیل حل معضلات شهری مورد توجه شهرسازان و مدیران شهری واقع شده است. این روش با هدف صرفه جویی در منابع، زمان و انرژی در شهرها برای ارتقای کیفیت زندگی شهری انجام می شود.
شهر هوشمند (smart city) شهری است که با استفاده از فناوری اطلاعات بتواند از منابع موجود، رفاه و حقوق شهروندی بیشتری برای شهروندانش فراهم آورد، یا به عبارت بهتر یک شهر، زمانی هوشمند است که سرمایه گذاری روی منابع انسانی و سرمایه های اجتماعی، حمل و نقل و ارتباطات برپایه فناوری اطلاعات(ICT) به منظور توسعه اقتصادی پایدار و کیفیت زندگی بهتر بواسطه به کارگیری هوشمندانه منابع طبیعی در آن اتفاق بیفتد. چنین شهری باید دارای معیارهای اصلی زندگی هوشمند همچون اقتصاد هوشمند، حمل و نقل هوشمند، محیط هوشمند، مردم هوشمند و...

سنسورها در فضاهای شهری می توانند به ایجاد شهرهای هوشمند و اجتماعی کمک کنند. داده های دریافتی از یک شبکه گسترده از حسگرها مدیران و برنامه ریزان را به طور منظم در جهت معضلات ترافیکی، حمل و نقل و استفاده از آب و برق راهنمایی می کنند. در هوشمندسازی شهرها نیازهای مردم باید در هر دو سطح خرد و کلان مورد توجه قرار بگیرد.

· پروژه هوشمندسازی شهرها
در پروژه هوشمندسازی شهرها نخست باید سنسورهای دیجیتالی نامرئی در سطح شهر تعبیه شده و نقاطی مانند جاگیری سطل های زباله به طور هدفمند بررسی شوند. این سنسورها باید موارد مصرفی مانند استفاده از آب و برق را نیز زیر نظر بگیرند. به عنوان نمونه اگر سطل های زباله، پر شده باشند، در زمان مناسب به مسئولان مربوطه پیغام فرستاده می شود. این نوع اطلاعات و پیغام ها برای بهره مندی صحیح شهروندان از فضاهای باز عمومی و مدیریت مناسب شهر کمک قابل توجهی می کند. این سنسورها حتی در طراحی شهری مانند نوع و تعداد صندلی در فضاهای شهری و آگاهی از رده سنی استفاده کنندگان می تواند مفید باشد.

* چگونگی کسب فناوری هوشمند
در مدل مبلمان شهری استرالیا سنسورهایی که در سطح شهر کار گذاشته شده با ارسال پیغام به مسئولان ذیربط اعلام می کنند که یک سطل زباله تا چه میزان پر شده و آیا نیاز به تخلیه دارد یا خیر؟
این اطلاعات در مورد چگونگی وسایل و زمان استفاده از آنها می تواند کمک دهنده باشد. هوشمند سازی شهری حتی می تواند اطلاعات وسایل تخریب شده یا فرسوده را نیز در اختیار مدیران شهری قرار دهد، به طور مثال اگر صندلی بر اثر استفاده بیش از حد فرسوده شده باشد، با ارسال پیام آن صندلی در زمان مناسب تعویض می شود.

· یا حتی اگر در منطقه ای، کودکان یا سالمندان از وسیله ای استفاده نمی کنند اما از آن محل تردد دارند، تردد ندارند یا وسایل آن توسط این دو قشر استفاده نمی شود، می تواند نشانگر این باشد که یا برای آنها براحتی قابل دسترس نیست یا برای استفاده آنها مناسب سازی نشده است، بنابراین این آلارم را به مدیران می دهد که باید تغییرات لازم را جهت جلب رضایت کودکان و سالمندان هم اعمال کنند.

· شهروندان و فضاهای شهری هوشمند
کارشناسان می گویند، فناوری هوشمند می تواند با بهبود تجربه سنتی شهروندان و افزایش ظرفیت فضاهای باز عمومی، زندگی شهری در قرن بیست و یکم را آسان تر کند.به عنوان مثال می توان به مواردی همچون دسترسی به وای فای در سطح شهر یا تعبیه مکان هایی برای شارژ لپ تاپ و تلفن همراه اشاره کرد. هم اکنون شهرها در سراسر جهان روی بهبود فناوری در مدیریت فضاهای عمومی و گسترش امکانات برای شهروندان متمرکز شده اند.

* این تکنولوژی خوب است یا مزاحم؟
درحالی که نصب این سنسورها می تواند مزایای بی شماری داشته باشد، اما استفاده بیش از حد از فناوری در حوزه پارک ها و فضاهای عمومی می تواند حواشی به همراه داشته باشد. به طور سنتی از دیرباز پارک های شهری و فضاهای باز، محل هایی برای آرامش یا ارتباطات غیر رسمی بوده، حال با این تغییرات شاید شهروندان آن را تهاجم به حریم امن شان قلمداد کنند. چراکه برخی افراد در این زمینه احساس نارضایتی کرده و بر این باور هستند که اطلاعات در مورد مکانی که در آن هستند، براحتی قابل دسترس می شود. به علاوه سوالاتی درباره حریم خصوصی، مالکیت داده ها و چگونگی محافظت از داده ها در برابر هکرها هم به میان می آید. گرچه با توجه به نگرانی ها پیرامون نظارت هوشمندسازی شهرها و تغییر قلمرو فضای عمومی در استرالیا، عابران پیاده هم از طریق دوربین های مدار بسته زیر ذره بین قرار دارند. حتی این نظارت در حوزه حمل و نقل عمومی هم با استفاده از کارت های هوشمند وجود دارد.
علی رغم این نگرانی ها اما جمع آوری این اطلاعات و تحقیق در این زمینه کمک شایانی به تصمیم گیری مدیران شهری می کند، چراکه آنها با شناسایی و جمع آوری این داده ها، مدارک مورد نیاز برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان را به دست می آورند و راهکارهای مناسبی را اجرا می کنند. به عبارتی سیاستگذاری ها و شیوه های درست برنامه ریزی، شهرهای این قرن را هوشمند و اجتماعی تر می کند.

*اجزا شهر هوشمند:

· زیرساخت های فناوری: شامل شبکه های ارتباطی، سنسورها و دستگاه های هوشمند است که به جمع آوری و پردازش داده ها کمک می کنند.

· خدمات الکترونیکی: خدماتی که از طریق پلتفرم های اینترنتی و نرم افزارها ارائه می شود تا دسترسی آسان تر به خدمات شهری را فراهم کند.

· داده های هوشمند: اطلاعات جمع آوری شده از سنسورها که به تحلیل و تصمیم گیری های موثر کمک می کند..

*ویژگی های شهر هوشمند:

· حمل و نقل هوشمند: استفاده از فناوری های جدید برای بهبود مدیریت ترافیک و حمل و نقل عمومی، مانند سیستم های شناسایی خودکار و کنترل ترافیک.

· محیط هوشمند: تلاش برای حفظ محیط زیست و مدیریت منابع به شکلی کارآمد، مانند افزایش فضای سبز و جلوگیری از آلودگی

· اقتصاد هوشمند :به کارگیری فناوری های اطلاعات و ارتباطات برای ایجاد مدل های تجاری پایدار و جذب سرمایه.

*تاثیرات فناوری های نوین بر زندگی شهری

· فناوری های نوین به بهینه سازی فعالیت های شهری کمک کرده و رشد اقتصادی را تسهیل می کنند. این فناوری ها می توانند به کاهش مصرف انرژی، بهبود امنیت و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان منجر شوند. برای مثال، سیستم های هوشمند می توانند به مدیریت بهتر منابع طبیعی و کاهش آلودگی هوا کمک کنند.

*چالش ها و موانع

· با وجود مزایای فراوان، پیاده سازی فناوری های نوین شهری با چالش هایی همراه است، از جمله مسائل مربوط به امنیت داده ها، حفظ حریم خصوصی و نیاز به هماهنگی میان نهادهای مختلف شهری.

· در نهایت، فناوری های نوین شهری به عنوان یک پتانسیل برای تحول در مدیریت شهری و بهبود کیفیت زندگی شهروندان با استفاده از فناوری های پیشرفته و راهکارهای ذکاوت جمعی معرفی می شوند. برای هر شهر با توجه به نیازها و ظرفیت های خود، امکان تبدیل به یک شهر هوشمند وجود دارد.

نتایج:

· به منظور پیاده سازی فناوری های نوین در شهرها و تبدیل آن ها به شهرهای هوشمند، اقداماتی ضروری است که شامل مراحل زیر می شود:

*توسعه زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات(ICT)

· به منظور بهبود فرآیندها و افزایش کارایی خدمات شهری، ضروری است که زیرساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات تقویت شود. این شامل ایجاد شبکه های پایدار و سریع، توسعه اینترنت اشیاء و سرویس های متصل به شبکه است.

*اجرای سیستم های مدیریت هوشمند

· پیاده سازی نرم افزارها و سیستم های هوشمند برای مدیریت منابع، ترافیک و پسماند شهری ضروری است. این سیستم ها به بهینه سازی مصرف منابع و بهبود شرایط زیست محیطی کمک می کنند.

*جمع آوری و تحلیل داده ها

· استفاده از سنسورها و سیستم های هوشمند برای جمع آوری داده ها از محیط های شهری، سپس تحلیل این داده ها برای آگاهی از رفتار شهروندان و نیازهای آن ها، در بهبود تصمیم گیری موثر خواهد بود.

*ارتقاء آگاهی و آموزش شهروندان

· شهروندان باید به منظور بهره برداری موثر از خدمات هوشمند، آموزش هایی در زمینه استفاده از فناوری های نوین دریافت کنند. لازم است برنامه هایی برای افزایش سواد دیجیتال و آموزشی برای شهروندان فراهم شود.

*مشارکت فعال و شفاف

· شهروندان باید در فرآیندهای مدیریتی و تصمیم گیری مشارکت کنند. این مشارکت می تواند از طریق پلتفرم های آنلاین، نظرسنجی ها و دیگر روش ها شکل بگیرد.

*تضمین حریم خصوصی و امنیت داده ها

· با توجه به چالش های مربوط به امنیت سایبری و حفظ حریم خصوصی، باید تدابیر لازم برای محافظت از داده ها و اطمینان از امنیت اطلاعات شهروندان مورد توجه قرار گیرد.

*تامین بودجه و منابع مالی

· شهرداری ها باید برای اجرای پروژه های هوشمند منابع مالی کافی تامین کنند. می توانند از مشارکت بخش خصوصی و سرمایه گذاری های خارجی برای جذب سرمایه و بهبود بودجه استفاده کنند.

با اجرای این اقدامات، می توان به جهش های چشمگیری در مدیریت شهری، بهبود خدمات، افزایش بهره وری و ارتقاء کیفیت زندگی شهری دست یافت.

· وظیفه اصلی یک شهر هوشمند بهینه سازی عملکردهای شهر و ایجاد رشد اقتصادی در عین بهبود کیفیت زندگی برای شهروندان با استفاده از فناوری هوشمند و تجزیه و تحلیل داده ها است. در در ارزیابی هوشمندی یک شهر هوشمند خدماتی که با استفاده از فناوری ها ایجاد می شود از اهمیت بیشتری نسبت به میزان برخورداری شهر از فناوری برخوردار است.

*چندین ویژگی اصلی برای تعیین هوشمندی شهر استفاده می شود. این ویژگی ها عبارتند از:

· زیرساخت مبتنی بر فناوری

· ابتکارات زیست محیطی

· سیستم حمل و نقل عمومی با عملکرد بالا

· احساس اطمینان از برنامه ریزی شهری و

· راحتی انسانها برای زندگی و کار در داخل شهر و استفاده از منابع شهری

· مشارکت مردم در ساخت و توسعه شهرهای هوشمند نقش بسیار حیاتی و تاثیرگذاری دارد. در زیر به تبیین این نقش و چگونگی تاثیر آن بر بهبود کیفیت زندگی در شهرهای هوشمند پرداخته می شود:

*مفهوم شهروند هوشمند

· شهروندی هوشمند به فردی اطلاق می شود که علاوه بر استفاده از فناوری های نوین، در فرآیندهای تصمیم گیری و بهبود کیفیت های شهری نقش فعال دارد. این افراد با استفاده موثر از منابع موجود و فناوری های اطلاعاتی، به افزایش کیفیت زندگی شهری کمک می کنند.

*مشارکت در تصمیم گیری

· شهروندان باید در فرآیندهای تصمیم گیری در خصوص توسعه زیرساخت ها و خدمات شهری سهیم باشند. این مشارکت می تواند از طریق مشاوره ها، نظرسنجی های عمومی یا استفاده از پلتفرم های دیجیتال برای

·

جمع آوری نظرات و پیشنهادات شهروندان انجام شود. این درخواست ها و نظرات، سبب ایجاد حس مالکیت و مسوولیت در میان شهروندان نسبت به فضاهای شهری می شود.

*بهبود کیفیت خدمات

· بهبود خدمات عمومی مانند حمل و نقل، مدیریت پسماند، برق، و امنیت در شهرها نیازمند همکاری و نظارت شهروندان است. برای مثال، تفکیک زباله از مبدا و مشارکت در برنامه های بهداشتی، به معنی افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها است.

*ایجاد حس تعلق و مسئولیت اجتماعی

· وقتی مردم در ساختارهای شهری مشارکت می کنند، حس تعلق بیشتری به جامعه و محله خود پیدا می کنند. این حس تعلق، آن ها را به مسئولیت پذیری و فعالیت های اجتماعی ترغیب می کند که می تواند به پیشرفت های قابل توجهی در طراحی و معماری شهری منجر شود.

*بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات

· استفاده هوشمندانه از فناوری های دیجیتال، نظیر اپلیکیشن های شهری، به بهینه سازی خدمات و ارتباطات بین شهروندان و مدیران شهری کمک می کند. این فناوری ها می توانند به شهروندان امکان دهند تا به راحتی به اطلاعات و خدمات دسترسی پیدا کرده و در روند تصمیم گیری های شهری مشارکت کنند.

*ترویج شفافیت و پاسخگویی در حکومت داری

· مشارکت فعال شهروندان در فرآیندهای شهری می تواند به بهبود شفافیت و پاسخگویی در حکومت داری شهری کمک کند. شهرداری ها می توانند با برقراری سازوکارهای مشارکتی، نیازها و بازخوردهای شهروندان را به طور مستمر در راستای ارتقاء کیفیت خدمات شهری مدنظر قرار دهند.

· نقش بخش خصوصی در ساخت شهر هوشمند به عنوان یکی از کلیدی ترین عوامل در تحقق برنامه های توسعه شهری به شمار می رود. این نقش شامل محورها و جوانب مختلفی است که به توضیح برخی از آن ها می پردازیم:

*سرمایه گذاری و تامین مالی

· بخش خصوصی می تواند با تامین مالی طرح های عمرانی و خدمات شهری، نقش بسیار حیاتی در توسعه ساختارهای اصلی شهرهای هوشمند ایفا کند. این سرمایه گذاری ها شامل توسعه زیرساخت های فنی، انرژی های تجدیدپذیر، و سیستم های حمل و نقل هوشمند است که برای شهرهای آینده ضروری هستند.

*نوآوری و فناوری

· بخش خصوصی با بهره گیری از نوآوری های فناورانه، می تواند به هوشمندسازی خدمات شهری کمک کند. استفاده از فناوری های جدید در مدیریت ترافیک، سیستم های روشنایی هوشمند و مدیریت زباله، همگی نمونه های موفقی از همکاری بخش خصوصی با شهرداری ها هستند.

*مشارکت در طراحی و پیاده سازی پروژه ها

· بخش خصوصی می تواند به صورت فعال در طراحی و پیاده سازی پروژه های شهری مشارکت داشته باشد. این مشارکت می تواند به شکل مشاوره در مراحل ابتدایی پروژه یا به عنوان پیمانکار برای اجرای پروژه های مختلف مانند زیرساخت هایIT، مدیریت ترافیک و خدمات عمومی باشد..

*جذب و به کارگیری نیروهای متخصص

· بخش خصوصی می تواند با جذب نیروهای متخصص و دارای مهارت در زمینه فناوری های نوین و مدیریت شهری، به افزایش کارایی و بهره وری در اجرای پروژه های هوشمند کمک کند. این مساله به ویژه در زمان هایی که دولت ها با کمبود منابع انسانی و مالی مواجه هستند، اهمیت دوچندانی می یابد.

*تامین خدمات بهتر و کارآمدتر

· با ورود و فعالیت بخش خصوصی، کیفیت و کارایی خدمات عمومی افزایش می یابد. این بخش می تواند به ارائه خدمات به روز و بهینه تر در حوزه های مختلفی مانند حمل و نقل، بهداشت و درمان، و آموزش های عمومی کمک کند. این خدمات معمولا با نوآوری های تکنولوژیکی و رویکردهای مشتری مدار ترکیب می شوند.

*ارتقاء اعتماد عمومی

· مشارکت بخش خصوصی در پروژه های شهری می تواند به افزایش اعتماد عمومی نسبت به نهادهای دولتی و خدمات عمومی منجر شود. این امر خصوصا وقتی اهمیت دارد که شهروندان به دولت به عنوان تامین کننده خدمات عمومی نگاه می کنند و هر گونه ناکارآمدی می تواند توجیه گر نارضایتی آن ها باشد.

· در نهایت، همکاری بخش خصوصی با بخش دولتی در راستای ساخت و توسعه شهرهای هوشمند نه تنها موجب توسعه پایدار و کارآمد می شود، بلکه زندگی بهتری برای شهروندان به ارمغان خواهد آورد. لازم است سیاستگذاران و مدیران شهری با شناسایی دقیق ظرفیت ها و توانمندی های بخش خصوصی، از این پتانسیل به بهترین نحو بهره برداری کنند.

· موفقیت یک شهر هوشمند به توانایی آن در ایجاد یک رابطه قوی بین دولت – از جمله بوروکراسی و مقررات آن – و بخش خصوصی بستگی دارد. این رابطه به دلیل اینکه بیشتر کارهایی که برای ایجاد و حفظ یک فضای دیجیتالی و مبتنی بر داده انجام می شود ، خارج از دولت است، ضروری است. به طور مثال تجهیزات مربوط به راهکار نظارت بر خیابان های شلوغ می تواند شامل سنسورهای یک شرکت، دوربین های یک شرکت دیگر و سرور دیگری باشد.

· علاوه بر این ، ممکن است پیمانکاران مستقلی مسئول تجزیه و تحلیل داده ها و گزارش داده ها به دولت شهری باشد. به علاوه، این داده ها می تواند منجر به ایجاد یک تیم توسعه دهنده برنامه شود که برای یافتن راه حلی برای مشکلات موجود در داده های تجزیه و تحلیل شده استخدام شده است و در صورتی که راهکار نیازمند به روزرسانی و مدیریت منظم داشته باشد ، این تیم می تواند بخشی از سیستم شود. بنابراین ، موفقیت یک شهر هوشمند بیشتر از ایجاد یک پروژه، متمرکز بر ایجاد روابط مثبت است.

· تکنولوژی های شهر هوشمند

· در شهرهای هوشمند تمامی اجزا و اشیا به یکدیگر متصل هستند و این اتصال کاملا وابسته به فناوری است.

· فناوری کلیدی جهت تبدیل یک شهر به یک شهر هوشمند متصل، پایدار و مقاوم است و اطلاعات علاوه بردر دسترس بودن، قابل کشف نیز هستند هدف شهر هوشمند، ارائه خدمات هوشمند به شهروندان خود است که می تواند باعث صرفه جویی در وقت آنها و زندگی راحتتر آنها شود. در شهر هوشمند همچنین ارتباط بین شهروندان و دولت فراهم می شود و شهروندان می توانند نظرات خود را در مورد چگونگی شهر خودشان به دولت ارائه دهند. این هدف بدون فناوری نمی تواند به واقعیت تبدیل شود. با استفاده از فناوری، مقامات قادر به جمع آوری اطلاعات شهر هستند و این اطلاعات هنگام تلفیق با عملیات شهری، موجب هوشمندتر و ایمن تر شدن شهرها می شوند.

فناوری اطلاعات و ارتباطات در شهر هوشمند

· وجود یک کانال ارتباطی دو طرفه برای هوشمند بودن یک شهر بسیار مهم است وم در شهر هوشمند فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش این کانال ارتباطی را دارد ICT پلی بین شهروندان و دولت ایجاد می کند که در آن شهروندان می توانند با دولت تعامل داشته باشند و در مقابل ، دولت می تواند شهر را به گونه ای توسعه دهد که انتخاب شهروندان آن است. ICT به دولت کمک می کند تا الگوی تقاضا را تجزیه و تحلیل کرده و در نتیجه مجموعه ای از منابع جهت برآوردن تقاضا به صورت آنلاین ایجاد کند. رسانه الکترونیکی ارتباطات در یک جامعه به ایجاد یک هوش جمعی کمک می کند که می تواند برای بهینه سازی منابع با کمک تجزیه و تحلیل و یادگیری عمیق استفاده شود.

اینترنت اشیا در شهر هوشمند

· اینترنت اشیا مانند رگهای شهر است که در سراسر آن گسترش یافته و نقاط مختلف را به یکدیگر متصل می کند. تمامی دستگاه هایی که بخشی از یک شهر هوشمند هستند باید به یکدیگر متصل شوند تا بتوانند با یکدیگر ارتباط داشته و تصمیماتی بگیرند که امکان مدیریت منابع یک جمعیت بزرگ شهری را فراهم کند. اینترنت اشیا این امکان را فراهم می آورد و الگوی کاملی از دستگاه های ارتباطی ارائه می دهد که راهکارهای هوشمندانه ای برای مشکلات روزمره ارائه می دهد. تمامی راهکارهای هوشمند در شهرهای هوشمند مبتنی بر اینترنت اشیا است که به اندازه کافی متصل و هوشمند بوده و می توانند درباره عملکرد خود تصمیم بگیرند.

*حسگرها در شهر هوشمند

· از منظر شهری، حسگرها اجزای پنهان اما پراکنده در تمامی سطح شهر و جز اساسی هر سیستم کنترل هوشمند هستند. بهبود یک فرآیند بر اساس محیط آن انجام می شود و در این راستا فرآیند به سنسورهای مختلف مجهز می شود تا داده های مورد نیاز خود را جمع آوری کند. سپس از متغیرهای مناسب برای توصیف محیط خود استفاده می کند و عملکردهای آن را متناسب با آن تنظیم می کند. در دسترس بودن تعداد زیادی حسگر مختلف و فناوری در حال پیشرفت مداوم ، برنامه هایی را امکان پذیر می کند که در گذشته به دلیل هزینه های زیاد و محدودیت دسترسی، غیر قابل اجرا بودند. سنسورها مانند مبدل هایی هستند که پارامترهای ماهیت فیزیکی را به سیگنال الکترونیکی تبدیل می کنند ، که توسط انسان قابل تفسیر است یا می تواند یک سیستم خودمختار را تغذیه شود. این سیگنال ها برای حسگرهای معمولی ، از جمله شامل نور ، فشار ، دما ، رطوبت و پارامترهای مختلف دیگر هستند.

هوش مصنوعی در شهر هوشمند

*بلاکچین در شهر هوشمند

· فناوری بلاکچین در مفهوم شهر هوشمند جدید است و جریان داده را تضمین می کند. ادغام آن در شهرهای هوشمند می تواند ضمن افزایش امنیت و شفافیت ، تمام خدمات شهری را به هم متصل کند. از برخی جهات انتظار می رود که بلاکچین از طریق قراردادهای هوشمند، که به صورتحساب ، پردازش معاملات و مدیریت امکانات کمک می کند ، بر شهرها تاثیر بگذارد. قراردادهای هوشمند قراردادهایی خوداجرا هستند که شرایط توافق بین خریدار و فروشنده مستقیما در خط کد نوشته شده اند. آنها اجازه می دهند معاملات و توافق نامه های مورد اعتماد بدون احتیاج به شخص ثالث واسطه ای در بین احزاب متفرقه انجام شود و این روند را ایمن تر ، ارزان تر و سریعتر می کند. بلاکچین همچنین می تواند در شبکه های هوشمند مورد استفاده قرار گیرد تا اشتراک انرژی را تسهیل کند ، مفهومی که این روزها رواج دارد.

· روندهای نوظهوری مانند اتوماسیون، یادگیری ماشین و اینترنت اشیا موجبات پذیرش شهرهای هوشمند را فراهم می کنند. از لحاظ تئوریک، برای هر حوزه از مدیریت شهری می توان راهکاری مبتنی بر اینترنت اشیا در شهر هوشمند در نظر گرفت.

· پارکینگ هوشمند: به عنوان مثال، پارکومتر هوشمند با استفاده از یک اپلیکیشن می تواند به رانندگان در یافتن مکان های پارک موجود بدون دور زدن های طولانی در خیابان های شلوغ شهر کمک کند.

· چراغ راهنمایی و رانندگی هوشمند: در حوزه حمل و نقل، با نظارت بر جریان های ترافیک و تجزیه و تحلیل اطلاعات لحظه ای، چراغ های راهنمایی و رانندگی به گونه ای عمل می کنند که کمترین ترافیک در خیابان ها ایجاد شود. حمل و نقل عمومی هوشمند یکی دیگر از جنبه های شهرهای هوشمند است. شرکت های حمل و نقل هوشمند قادر به هماهنگی خدمات و برآوردن نیازهای مسافران در زمان واقعی، بهبود کارایی و رضایت مسافران هستند. خودرو و دوچرخه اشتراکی نیز یکی دیگر از خدمات رایج در یک شهر هوشمند است.

· انرژی هوشمند: یکی از مهم ترین اهداف شهر هوشمند بهینه سازی مصرف انرژی است. به عنوان مثال، کنترل و یکپارچه کردن روشنایی شهری، سنسورها و محرک ها به منظور بهینه سازی مصرف انرژی و رشد امنیت در شهرها با استفاده از فناوری اینترنت اشیا(IOT) امکانپذیر است و همچنین می توان از کنتور هوشمند و فناوری شبکه هوشمند جهت بهبود عملیات، تعمیر و نگهداری و برنامه ریزی و تامین انرژی مورد نیاز و نظارت بر قطعی انرژی استفاده کرد.

· مدیریت هوشمند پسماند: یکی از اهداف استفاده از راهکارهای شهر هوشمند، نظارت و رفع نگرانی های زیست محیطی مانند تغییر اقلیم و آلودگی هوا است. مدیریت و بهداشت فاضلاب نیز می تواند در شهر هوشمند بهبود یابد، استفاده از سطل های زباله متصل به اینترنت و سیستم های مدیریت ناوگان مجهز به اینترنت اشیا برای جمع آوری و دفع زباله با استفاده از بسترهای سخت افزاری و نرم افزاری و با فناوری اینترنت اشیا ممکن می شود.

· ساختمان هوشمند: ساختمانهای هوشمند نیز غالبا بخشی از یک پروژه شهر هوشمند هستند. خانه هوشمند محلی است که از دستگاه های متصل به هم و اینترنت، برای کنترل از راه دور و مدیریت لوازم و سیستم های هوشمندی هم چون روشنایی، امنیت و… استفاده می کند. با تجهیز ساختمان به سنسورهای مختلف و اتصال آنها با یکدیگر، امکان مدیریت فضا و ایمنی ساختمان ها و همچنین سلامت ساختاری ساختمان ها فراهم می شود. به عنوان مثال در صورت وجود نشتی در شبکه های آب، این نشتی به وسیله سنسور شناسایی شده و موجب کاهش هزینه ها و بهبود کارایی کارمندان شبکه آب وفاضلاب می شود.

نتیجه گیری:

شهرهای هوشمند پتانسیل بالایی برای بهبود زندگی شهری و افزایش بهره وری دارند، اما برای رسیدن به این اهداف نیاز به برنامه ریزی دقیق، سرمایه گذاری مناسب و همکاری میان نهادهای مختلف است. با پیشرفت فناوری و افزایش آگاهی عمومی، می توان امیدوار بود که در آینده نزدیک شهرهای هوشمند بیشتری به وجود خواهند آمد و باعث تحول در زندگی شهری خواهند شد.