آیا حضور مسلم بن عقیل در کوفه همان حضور ولی فقیه در عصر غیبت است ؟

آیا حضور مسلم بن عقیل در کوفه همان حضور ولی فقیه در عصر غیبت است ؟

پژوهشگر و دین پژوه : مهدی سلمانی

ادعای مطرح شده این است که : « همانگونه که مسلم بن عقیل معصوم نبود اما به واسطه عدم حضور امام حسین در کوفه و به واسطه اینکه نائب امام بود، مردم ملزم به اطاعت بی چون و چرا از وی بوده اند تا روزی که امام در کوفه حضور پیدا کند، در نتیجه حکومت مبتنی بر ولایت فقیه در عصر غیبت دقیقا همان حضور مسلم در دوران غیبت و عدم حضور امام حسین علیه السلام در کوفه است و همانگونه که مردم کوفه در عدم حضور امام ملزم به اطاعت از مسلم بودند، مردم عصر غیبت نیز ملزم به اطاعت از ولی فقیه هستند »

در پاسخ به این ادعا باید گفت :

اولا مسلم بن عقیل هیچگونه ادعای ولایت و نیابت از جانب امام حسین (ع) نداشته و خود را حائز ولایتی برابر با ولایت معصوم قلمداد نمی کرد .

دوما مسلم سفیر امام به سوی مردم کوفه محسوب شده و از شخص امام حکم رسمی سفارت داشت و امام طی نامه ای مسلم را به عنوان سفیر به سوی مردم کوفه فرستاد .

سوما شرح وظایف مسلم برای حضور در کوفه از سوی امام حسین (ع) تعیین و مسلم بدون اذن و هماهنگی با امام ، دست به هیچ عملی نزده و حتی حاضر نشد بدون اذن امام دست به قتل و ترور شخص خبیثی چون ابن زیاد بزند .

چهارما مسلم نه برای تشکیل حکومت به کوفه رفته بود و نه برای فراهم کردن زمینه حکومت امام حسین (ع) در کوفه بلکه او از طرف امام مامور بود تا اولا ادعای کوفیان برای دعوت و یاری امام حسین در نامه های فراوانی که به سوی ایشان فرستاده بودند را صحت سنجی کرده و از صدق ادعای آنان اطمینان پیدا کند و نیز به عنوان سفیر امام از بیعت آنان مطمئن شده و امام را از این صدق ادعا و اطمینان مطلع سازد و منتظر حضور امام شود . امام در نامه ای که برای اهل کوفه نوشت که صراحتا می فرماید :
« اینک من ، برادر و پسر عمو و معتمد و اهل خاندانم را سوی شما فرستادم و به او گفتم از حال و کار و رای شما به من بنویسد، اگر نوشت که رای جماعت و اهل فضیلت و خرد چنان است که فرستادگانتان به من گفته اند و در نامه هایتان خوانده ام به زودی پیش شما می آیم »

{ لهوف ، ص ۴۲ ( چاپ جامعه المدرس ) }
{ ارشاد، ج ۲ ، ص ۳۵ ( چاپ کنگره ی شیخ مفید ) }
{ تاریخ طبری اگرچه سنی است اما مشابه این مضمون را گزارش کرده اما با تفاوت های جزئی }

در نتیجه همان طور که بیان شد مسلم برای صحت سنجی ادعای مردم از سوی امام به کوفه رفته و مردم فقط ملزم به اثبات این ادعا بودند و امام هیچ گونه دستوری مبنی بر واجب الاطاعه بودن مسلم صادر نفرموده بود . در منابع شیعی نیز هیچ دلیلی بر واجب الاطاعه بودن فقها در عصر غیبت وجود ندارد .

پنجما امام حسین (ع) به دعوت مستقیم مردم رهسپار کوفه شد و مسلم را برای بررسی صدق مدعای آنان به سوی ایشان فرستاد .