اعتبارسنجی مدل رساله دکتری با رویکرد کلی یا جداگانه
یک سئوال مطرح می شود که در رساله های دکتری برای اعتباریابی مدل، تمامی ابعاد و مولفه ها را در یک شکل قرار دهیم و مدل را برازش و آزمون کنیم یا ابعاد را جداگانه بررسی کنیم ؟
پاسخ:
1- رویکرد جداگانه برای هر بعد:
اگر خواسته باشید هر بعد را به صورت مستقل تحلیل کنید، می توانید برای هر بعد (که شامل چند مولفه است) یک مدل CFA جداگانه برقرار کنید. این رویکرد شامل مراحل زیر است:
- تحلیل هر بعد به تنهایی:
- برای هر بعد، CFA را با مولفه های مربوطه انجام دهید.
- ابتدا روایی همگرا و روایی واگرا (برای بررسی رابطه بین مولفه ها) را برای هر مدل بررسی کنید.
- بررسی کنید که آیا شاخص های مناسب (مانند CFI، TLI، RMSEA و …) به دست می آید.
۲. رویکرد کلی:
اما در صورتی که می خواهید ارتباط بین ابعاد و مولفه ها را نیز بررسی کنید، می توانید تمامی ابعاد و مولفه ها را در یک مدل واحد قرار دهید. اینجا، هر بعد به عنوان یک سازه معنادار با مولفه های مربوطه در نظر گرفته می شود. این رویکرد شامل مراحل زیر است:
- تحلیل کلی:
- تمامی ابعاد و مولفه ها را در یک مدل واحد CFA قرار دهید.
- این کار به شما اجازه می دهد تا روابط بین ابعاد را بررسی کنید و ببینیدکه آیا ابعاد مختلف به درستی با یکدیگر ارتباط دارند یا خیر.
- این روش همچنین به شما کمک می کند روایی کلی مدل را بررسی کنید و اگر در طول تحلیل مشکلاتی بوجود بیاد، آنها را در سطح کلی شناسایی و بهبود بخشید.
در جمعبندی گفته می شود که به زعم هیر و همکاران (2021) و ادوارز (2001) گر مدل شما ساختار مشخص و معناداری دارد و می خواهید به بررسی روابط و تعاملات بین ابعاد بپردازید، تحلیل تمام ابعاد و مولفه ها در یک مدل واحد توصیه می شود. اگر فقط می خواهید به صحت و اعتبار سنجی هر بعد بپردازید و بررسی کنید که آیا مولفه ها به درستی نمایانگر سازه های خود هستند، می توانید تحلیلی جداگانه برای هر بعد انجام دهید.
Hair Jr, J. F., Hult, G. T. M., Ringle, C. M., Sarstedt, M., Danks, N. P., & Ray, S. (2021). Partial least squares structural equation modeling (PLS-SEM) using R: A workbook (p. 197). Springer Nature.
Edwards, J. R. (2001). Multidimensional constructs in organizational behavior research: An integrative analytical framework. Organizational research methods, 4(2), 144-192.