تاثیر هوش مصنوعی بر ورزش های همگانی و ارتقای سلامت جامعه

در قرن بیست ویکم، توجه به سلامت عمومی و سبک زندگی فعال، به یکی از اولویت های راهبردی نظام های سلامت، آموزش و ورزش تبدیل شده است. در این مسیر، ورزش همگانی نقش محوری در ارتقای سلامت روانی، جسمانی و اجتماعی افراد ایفا می کند. با پیشرفت فناوری های دیجیتال و به ویژه هوش مصنوعی (AI)، زمینه ای نوین برای طراحی و اجرای سیاست های موثر در ترویج ورزش های همگانی فراهم شده است. هوش مصنوعی نه تنها توان تحلیل کلان داده ها را دارد، بلکه می تواند بر اساس رفتار، علائق، شرایط بدنی و محیطی افراد، برنامه ریزی شخصی سازی شده برای فعالیت بدنی ارائه دهد.

۱. تحلیل داده های جمعیتی و رفتاری برای سیاست گذاری ورزشی

یکی از قابلیت های کلیدی هوش مصنوعی، تحلیل داده های بزرگ و پیچیده است. از طریق تحلیل داده های به دست آمده از اپلیکیشن های سلامتی، گجت های پوشیدنی، پرونده های سلامت و نظرسنجی های ملی، می توان الگوهای مشارکت افراد در فعالیت های بدنی را شناسایی کرد. این تحلیل ها به مدیران ورزشی امکان می دهد که الگوهای کم تحرکی، موانع مشارکت و نیازهای خاص گروه های سنی یا جغرافیایی را شناسایی کنند و در نتیجه، برنامه های هدفمند و موثر طراحی نمایند.

برای مثال، در برخی کشورها از AI برای بررسی میزان تحرک روزانه شهروندان در مناطق مختلف شهری استفاده می شود تا زیرساخت های مناسب مانند مسیرهای پیاده روی، پارک های فعال و تجهیزات ورزشی رایگان در مکان هایی با کمترین تحرک فیزیکی نصب شوند.

۲. شخصی سازی برنامه های فعالیت بدنی با الگوریتم های هوشمند

یکی از مهم ترین موانع ورزش کردن افراد، عدم انگیزه و نبود برنامه مناسب با ویژگی های فردی است. هوش مصنوعی با استفاده از یادگیری ماشین و تحلیل ویژگی های فیزیولوژیکی، روان شناختی و محیطی می تواند برای هر فرد، یک برنامه ورزشی متناسب، واقع گرایانه و جذاب طراحی کند. این قابلیت به ویژه برای افراد مسن، دارای بیماری های زمینه ای یا نوجوانان کم تحرک، بسیار موثر است.

اپلیکیشن های مجهز به AI مانند Google Fit، Apple Health و برخی پلتفرم های بومی در کشورهای پیشرفته، نه تنها میزان تحرک فرد را ثبت می کنند، بلکه بر اساس سابقه عملکرد، وضعیت سلامتی و اهداف کاربر، تمرینات پیشنهادی را نیز روزانه ارائه می دهند. این نوع شخصی سازی باعث افزایش پایبندی افراد به ورزش و کاهش نرخ ریزش در فعالیت های بدنی عمومی شده است (جکسون و همکاران، ۲۰۲۳).

۳. پویش های اجتماعی و تشویقی مبتنی بر هوش مصنوعی

یکی از ظرفیت های بالقوه هوش مصنوعی، طراحی و اجرای کمپین های انگیزشی هوشمند است. سیستم های AI می توانند افراد را بر اساس موقعیت جغرافیایی، سن، جنس، عادت های دیجیتال و حتی خلق وخو دسته بندی کنند و پیام های انگیزشی یا اطلاع رسانی خاصی برای هر گروه طراحی و ارسال نمایند.

در کشورهای پیشرو، از ربات های گفتگوگر (Chatbot) برای تعامل با افراد کم تحرک استفاده شده و از آن ها به صورت شخصی سازی شده خواسته می شود که برای مثال امروز پیاده روی کوتاه یا تمرین تنفسی انجام دهند. چنین تعاملاتی با هزینه اندک اما اثربخشی بالا، موجب بهبود شاخص های سلامت عمومی شده اند.

۴. نقش هوش مصنوعی در کاهش نابرابری در ورزش همگانی

از دیگر کارکردهای مهم AI، شناسایی نابرابری های اجتماعی و جغرافیایی در دسترسی به امکانات ورزشی است. الگوریتم های تحلیلی می توانند نقشه های توزیع خدمات ورزشی در سطح کشور یا مناطق مختلف را با شاخص های جمعیتی، اقتصادی و سلامت تطبیق دهند و مشخص کنند که چه گروه هایی بیشترین نیاز و کمترین دسترسی را دارند. این اطلاعات می تواند راهنمایی علمی برای تخصیص منابع، توسعه زیرساخت ها و کاهش تبعیض در دسترسی به ورزش باشد.

نتیجه گیری

هوش مصنوعی نه تنها ابزار تحلیل و پیش بینی است، بلکه عامل توانمندسازی جوامع برای سبک زندگی فعال و سالم محسوب می شود. با استفاده از ظرفیت های AI، می توان ورزش همگانی را از رویکردهای سنتی به سطحی نوین از شخصی سازی، اثربخشی و عدالت محوری ارتقا داد. بی تردید آینده سلامت عمومی، با گره خوردن فناوری و ورزش، مسیری هوشمندانه تر و پایدارتر خواهد پیمود.

منابع:

- صادقی، الناز. (۱۴۰۲). کاربرد هوش مصنوعی در توسعه ورزش همگانی. مجله نوآوری در ورزش و سلامت عمومی، شماره ۲۰.

- Jackson, T., & Nguyen, H. (2023). Artificial Intelligence for Public Health Promotion through Physical Activity. Journal of Smart Health and Sports Analytics.