رسانه تاب آوری اجتماعی را تحت تاثیر قرار میدهد

رسانه تاب آوری اجتماعی را تحت تاثیر قرار میدهد

تحلیلی چند وجهی

رسانه به عنوان یکی از مهم ترین عوامل ارتباطی در جامعه، نقش تعیین کننده ای در شکل دهی به تاب آوری اجتماعی دارد.

رسانه ها می توانند به طور قابل توجهی تاب آوری اجتماعی را تحت تاثیر قرار دهند. این تاثیر می تواند هم مثبت و هم منفی باشد. از یک سو، رسانه ها می توانند اطلاعات و منابع لازم برای مقابله با بحران ها را ارائه دهند و از سوی دیگر، می توانند با انتشار اخبار نادرست یا ایجاد ترس و اضطراب، تاب آوری را تضعیف کنند.

تاب آوری اجتماعی به توانایی جوامع برای مقاومت در برابر بحران ها و بازیابی تعادل پس از آنها اطلاق شده است.

رسانه تاب آوری اجتماعی را به عنوان یک عامل کلیدی در شکل دهی به توانمندی های جوامع در برابر چالش ها تخت تاثیر دارد.

 رسانه ها با انتشار اطلاعات دقیق و به هنگام، موجب افزایش آگاهی عمومی نسبت به بحران ها و نحوه مقابله با آنها می شوند. در مواقع بحران، مانند بلایای طبیعی یا شیوع بیماری های همه گیر، رسانه های معتبر می توانند الگوهای رفتاری مناسبی را برای جامعه تعریف کنند و از گسترش شایعات جلوگیری نمایند. این فرآیند باعث تقویت اعتماد عمومی و انسجام اجتماعی می شود، زیرا افراد با داشتن دسترسی به اطلاعات موثق، احساس امنیت بیشتری می کنند و تمایل به همکاری با یکدیگر را پیدا می کنند . همچنین، شبکه های اجتماعی به عنوان بخشی از رسانه های دیجیتال، امکان ایجاد شبکه های حمایتی گسترده را فراهم می کنند که در تسریع بازسازی پس از بحران موثر است . با این حال، وجود اطلاعات نادرست یا تبلیغات منحرف کننده در فضای مجازی می تواند تاب آوری اجتماعی را با چالش مواجه کند؛ بنابراین نقش رسانه در تضمین صحت و سرعت انتقال پیام ها از اهمیت بالایی برخوردار است . 

از سوی دیگر، رسانه ها از طریق ترویج ارزش های مشترک و الهام بخشی به اقدامات جمعی، بنیان های فرهنگی تاب آوری اجتماعی را تقویت می کنند. برنامه های تلویزیونی، فیلم ها و محتوای اینترنتی که به موفقیت های جوامع در غلبه بر بحران ها می پردازند، الگوهای رفتاری مثبتی را برای مخاطبان ایجاد می کنند و روحیه همبستگی را تقویت می نمایند . به علاوه، رسانه های هویت محور با تاکید بر هویت فرهنگی و تاریخی، به حفظ انسجام داخلی جامعه کمک می کنند و در برابر تهدیدات خارجی یا فشارهای جهانی مقاومت پایداری ایجاد می کنند . با این حال، باید به این نکته توجه داشت که وابستگی بیش از حد به رسانه های خارجی یا تحت تاثیر قدرت های نامرتبط، می تواند به تضعیف هویت محلی و کاهش تاب آوری منجر شود. بنابراین، توسعه رسانه های مستقل و مسئولیت پذیر به عنوان یک استراتژی کلیدی در سیاست های مدیریت بحران شناخته می شود . 

در دنیای مدرن، رسانه های دیجیتال و شبکه های اجتماعی به عنوان ابزاری قدرتمند، تاثیرات مثبت و منفی متعددی را بر این تاب آوری ایجاد کرده اند. در این مقاله، به بررسی چگونگی تاثیر رسانه بر تاب آوری اجتماعی پرداخته می شود.

نقش مثبت رسانه در تقویت تاب آوری اجتماعی

رسانه ها می توانند به عنوان پل ارتباطی در بحران ها عمل کنند. این ابزارها با انتشار اطلاعات سریع و گسترده، امکان همکاری بین افراد و نهادهای جامعه را فراهم می کنند. برای مثال، در مواقع بلایای طبیعی، شبکه های اجتماعی به جمع آوری کمک های خیریه و هماهنگی نیروهای امدادی کمک می کنند . همچنین، رسانه های آموزشی و اطلاع رسانی، آگاهی عمومی را افزایش داده و توانایی جامعه را برای تصمیم گیری مناسب در شرایط بحرانی تقویت می کنند . استفاده از پلتفرم های دیجیتال نیز امکان ایجاد شبکه های حمایتی گسترده را فراهم کرده است که در مواجهه با مشکلات اجتماعی، منبعی ارزشمند برای تبادل دانش و منابع است .

چالش های منفی رسانه و تضعیف تاب آوری اجتماعی

با این حال، رسانه ها می توانند عوامل بحران زا نیز باشند. گسترش اخبار جعلی و شایعات در فضای مجازی، اعتماد عمومی را زیر سوال برده و همراهی اجتماعی را کاهش دهند . علاوه بر این، شبکه های اجتماعی گاهی با ترویج نظریه های توطئه یا تحریک ناآرامی ها، به جای حل مسئله، آنها را تشدید می کنند. در سطح خانواده نیز، اسراف در مصرف محتوای رسانه ای غیرمعنادار، باعث کاهش تعاملات آمیزشی و تضعیف بنیان خانواده می شود که به عنوان واحد اصلی جامعه، تاثیر مستقیمی بر تاب آوری اجتماعی دارد .

راهکارهای بهینه سازی تاثیر رسانه بر تاب آوری اجتماعی

برای استفاده حداکثری از ظرفیت رسانه در تقویت تاب آوری، باید سیاست هایی در جهت آموزش دیجیتالی جامعه اجرا شود. آموزش شهروندی دیجیتالی به افراد کمک می کند تا منتقدانه به محتوای رسانه ای نگاه کنند و از اطلاعات معتبر استفاده کنند . همچنین، دولت و نهادهای مرتبط باید قوانینی برای نظارت بر کیفیت محتوا و مبارزه با شایعات وضع کنند. در سطح فرهنگی نیز تولید محتوایی که ارزش های اجتماعی و همبستگی را ترویج دهد، می تواند به ایجاد تعادل لازم در فضای رسانه ای کمک کند

رسانه تاب آوری اجتماعی را تحت تاثیر دارد، هم در زمینه تقویت بنیه جامعه و هم در ایجاد چالش های جدید. استفاده هوشمندانه از این ابزار و مدیریت محتوای آن، کلید ایجاد جامعه ای مقاوم و پایدار است. با برنامه ریزی دقیق و همکاری تمامی اعضای جامعه، می توان از رسانه به عنوان موتوری قدرتمند برای افزایش تاب آوری اجتماعی استفاده کرد.