وقتی با یه صدا می پری: این اسمش هوشیاریه، نه ضعف (درباره ی «گوش به زنگی مفرط» بعد از بحران)

7 تیر 1404 - خواندن 2 دقیقه - 9 بازدید


اگه این روزا با صدای در، بوق ماشین، صدای مهیب آسمون، یا حتی یه برخورد ساده،
یه دفعه می پری، قلبت تند می زنه، دلت می لرزه یا چند ثانیه گنگ می شی…
بدون که تنها نیستی. خیلی ها همینن. و اسمش هست:

Hypervigilance | هوشیاری مفرط

یعنی مغزت هنوز فکر می کنه در خطره. هنوز در «حالت بقا» مونده.
وقتی روزهای زیادی رو زیر صداهای انفجار، خبرهای بد، یا ترس از مرگ گذروندی،
مغز یاد می گیره هر صدایی رو با خطر گره بزنه.
این یعنی ذهن تو داره از تو مراقبت می کنه، نه اینکه دیوونه شدی!


این هوشیاری مفرط ممکنه با علائم دیگه ای هم همراه باشه:

  • بدخوابی یا بیدار شدن ناگهانی
  • استرس بدون دلیل مشخص
  • تمرکز سخت یا ذهن پرش دار
  • احساس خطر دائم، حتی وقتی همه چی امنه


 حالا باید چی کار کرد؟

  1. به خودت زمان بده. این وضعیت، با گذشت زمان و در فضای امن، آروم تر میشه.
  2. محدود کن خودتو از صداهای آزاردهنده. هدفون ضدصدا، کم کردن رسانه، گوش دادن به موسیقی آروم.
  3. حرکت بده بدنت. پیاده روی، رقص، یوگا، حتی راه رفتن ساده باعث تنظیم سیستم عصبی می شه.
  4. نفس بکش... آگاهانه. تمرین های تنفسی (۴ ثانیه دم، ۴ ثانیه نگه داشتن، ۶ ثانیه بازدم) معجزه می کنه.
  5. اگه علائم موندگار شدن، کمک حرفه ای بگیر. مغزت می تونه دوباره احساس امنیت رو یاد بگیره، با کمک درست.

❤️ هوشیار بودن، در زمان خطر، نجات بخش بود.
اما الان که در امان تری، وقتشه این زره رو با مهربونی باز کنی.
تو هنوز اون آدم قوی ای هستی که تونسته از دل خطر عبور کنه.

.

.

.

دکتر الهام سیاکالی
روانشناس سلامت | درمانگر ACT، طرحواره درمانی، CFT
همدل با تویی که حتی با صداها، هنوز می جنگی...