نجات و دوری انسان از گناهان با آموزه های قرآنی امام حسین (علیه السلام)

گناه در نگاه دین اسلام امری بسیار جدی و خطرناک است که نه تنها بر زندگی فردی، بلکه بر جامعه و رابطه انسان با خداوند نیز تاثیر می گذارد. امام حسین علیه السلام، با بیانی دقیق و تامل برانگیز در قالب حدیثی ارزشمند، شرایطی غیرممکن را برای ارتکاب گناه مطرح می فرمایند که در حقیقت، راه تفکر و بازگشت به سوی پروردگار را برای انسان باز می گذارد. این حدیث حکیمانه، ریشه در آیات قرآن کریم دارد و هر بند آن بر پایه حقایق قرآنی بنا شده است.
متن و ترجمه حدیثابی عبدالله علیه السلام: افعل خمسه اشیاء و اذنب ماشئت:
فاول ذلک: لا تاکل رزق الله و اذنب ما شئت.
والثانی: اخرج من ولایه الله و اذنب ما شئت.
والثالث: اطلب موضعا لایراک الله واذنب ما شئت.
والرابع: اذا جاء ملک الموت لیقبض روحک فادفعه عن نفسک و اذنب ما شئت.
والخامس: اذا ادخلک مالک فی النار فلا تدخل واذنب ما شئت. مردی خدمت امام حسین علیه السلام آمد وعرض کرد: من مردی گنهکارم و قدرت ترک گناه ندارم. مرا موعظه ای کن. سیدالشهدا علیه السلام فرمود: پنج کار انجام بده و هر چه می خواهی گناه کن:
اول: رزق و روزی خدا را نخور، هر چه می خواهی گناه کن.
دوم: از ولایت و قلمرو حکومت خدا بیرون برو، هر چه می خواهی گناه کن.
سوم: جایی را پیدا کن که خدا تو را نبیند، هر چه می خواهی گناه کن.
چهارم: وقتی فرشته مرگ (عزرائیل) برای قبض روح تو می آید، او را از خودت دور ساز، هر چه می خواهی گناه کن.
پنجم: وقتی مالک دوزخ تو را وارد جهنم می کند، اگر می توانی وارد نشو، و هر چه می خواهی گناه کن. (۱).
۱. "رزق خدا را نخور و هر چه می خواهی گناه کن"
امام علیه السلام نخستین شرط را اینگونه بیان می کنند: اگر می توانی روزی خدا را نخوری، آنگاه هر چه خواستی گناه کن. انسان در هر لحظه از زندگی، نیازمند نعمت های خداوند است.
آیه مرتبط:
وما من دابه فی الارض الا علی الله رزقها
«هیچ جنبنده ای در زمین نیست مگر اینکه روزی اش بر عهده خداوند است»
(سوره هود، آیه ۶)
این آیه نشان می دهد که تمام هستی وابسته به رزق الهی است. پس کسی که نمی تواند از روزی خدا بی نیاز شود، نباید با ناسپاسی و گناه، در برابر او عصیان کند.
۲. "از قلمرو فرمانروایی خدا خارج شو و هر چه می خواهی گناه کن"
هیچ موجودی نمی تواند از سلطه خداوند خارج شود، زیرا هستی سراسر در قبضه قدرت اوست.
آیه مرتبط:
ولله ملک السماوات والارض
«و برای خداست فرمانروایی آسمان ها و زمین»
(سوره آل عمران، آیه ۱۸۹)
یا
الا ان لله ما فی السماوات والارض
«آگاه باشید! هر چه در آسمان ها و زمین است، از آن خداست»
(سوره یونس، آیه 55)
انسان، خواه ناخواه در محدوده ی سلطنت و ولایت الهی قرار دارد و خروج از آن ممکن نیست.
۳. "جایی را پیدا کن که خدا تو را نبیند، آنگاه گناه کن"
این شرط، عملا غیرممکن است؛ چرا که خداوند بر همه چیز آگاه است و هیچ چیز از دید او پنهان نمی ماند.
آیه مرتبط:
الم یعلم بان الله یری
«آیا او نمی داند که خدا می بیند؟»
(سوره علق، آیه ۱۴)
و نیز:
وهو معکم این ما کنتم
«و او با شماست هر جا که باشید»
(سوره حدید، آیه ۴)
گناه در برابر خدای ناظر، جسارت و بی شرمی مضاعف دارد. هیچ کس نمی تواند از نگاه خدا پنهان بماند.
۴. "اگر می توانی جلوی فرشته مرگ را بگیری، گناه کن"
مرگ حقیقتی اجتناب ناپذیر است که در زمان معین، به فرمان خداوند، به سراغ همه می آید.
آیه مرتبط:
قل ان الموت الذی تفرون منه فانه ملاقیکم
«بگو مرگی که از آن فرار می کنید، بی تردید به شما خواهد رسید.»
(سوره جمعه، آیه ۸)
و نیز:
کل نفس ذائقه الموت
«هر نفس، چشنده مرگ است»
(سوره آل عمران، آیه ۱۸۵ و انبیاء، آیه ۳۵.)
انسانی که نمی تواند جلوی مرگ را بگیرد، باید بداند که گناه، سفر او به سوی سرنوشت ابدی را تیره می سازد.
۵. "اگر می توانی از ورود به جهنم جلوگیری کنی، گناه کن"
نهایت گناهکار، در صورت عدم توبه، در آتش دوزخ خواهد بود و هیچ راه گریزی ندارد.
آیه مرتبط:
فاتقوا النار التی وقودها الناس والحجاره
«پس بترسید از آتشی که هیزم آن، مردم و سنگ ها هستند»
(سوره بقره، آیه ۲۴)
دوزخ نتیجه طبیعی نافرمانی و لجاجت در برابر دستورات الهی است.
نتیجه گیریامام حسین علیه السلام با بیانی حکیمانه، ماهیت گناه را از زاویه ای عمیق به تصویر می کشند. هر پنج شرطی که برای ارتکاب گناه ذکر شده، امری محال و غیرممکن است، بنابراین نتیجه این است که: هیچ راهی برای توجیه گناه وجود ندارد. این حدیث، انسان را به تفکر، توبه و خودسازی دعوت می کند.
منبع۱. قرآن کریم
۲. بحارالانوار، ج ۷۵، ص ۱۲۶، کتابخانه احادیث شیعه: https://www.hadhttps://www.hadithlib.com/guides/view/5/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D8%A7%D9%84%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85?page=9ithlib.com.
نویسنده: وحید نژدساعی ابدیان
طلبه سطح سه تبلیغ و معارف اسلامی