تاب آوری اجتماعی در زمان جنگ

4 تیر 1404 - خواندن 6 دقیقه - 6 بازدید

تاب آوری اجتماعی در زمان جنگ

تاب آوری اجتماعی در زمان جنگ توانایی جامعه برای مقابله، سازگاری و بازیابی از تاثیرات مخرب جنگ

تاب آوری اجتماعی در زمان جنگ و مراقبت از سلامت روان در زمان جنگ یا بحران های اجتماعی از اهمیتی حیاتی برخوردار است، زیرا فشارهای روانی ناشی از ترس، اضطراب و ناامنی می توانند سلامت روان افراد را تهدید کرده و به فروپاشی اجتماعی منجر شوند.

تاب آوری یا resiliency به معنای توانایی فرد، گروه یا جامعه برای مقابله، سازگاری و بازیابی از شوک ها و بحران ها است که شامل آمادگی جسمی و روانی، انعطاف پذیری، حمایت اجتماعی و مثبت اندیشی می شود. در شرایط جنگ، تاب آوری روانی-اجتماعی نقش محافظتی در برابر آسیب های روانی مانند اضطراب و افسردگی ایفا می کند و ارتقای آن برای موفقیت در جنگ و بازسازی پس از آن ضروری است.

تاب آوری اجتماعی توانایی جامعه برای حفظ انسجام، مقاومت در برابر تضعیف روحیه و بازیابی پس از آسیب های جنگ است که با همکاری نهادهای بهداشتی، پزشکی اجتماعی، خانواده و شبکه های حمایتی می توان آن را ارتقا داد تا سلامت روان و پایداری اجتماعی در شرایط بحرانی حفظ شود.

در روزهای بحرانی جنگ، حفظ سلامت روان و تاب آوری اجتماعی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

تاب آوری اجتماعی در زمان جنگ توانایی جامعه برای مقابله، سازگاری و بازیابی از تاثیرات مخرب جنگ است

این مفهوم چندبعدی شامل آمادگی جسمی و روانی، انعطاف پذیری، حمایت اجتماعی و مثبت اندیشی می شود که به حفظ انسجام اجتماعی و سلامت روان افراد کمک می کند.
در شرایط جنگ، فشارهای روانی ناشی از ترس، اضطراب و ناامنی می تواند سلامت روانی جامعه را تهدید کرده و منجر به فروپاشی اجتماعی شود. پزشکی اجتماعی با تمرکز بر عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، نقش کلیدی در تقویت تاب آوری روانی-اجتماعی ایفا می کند. این رشته با ایجاد شبکه های حمایتی و ارتقای همبستگی اجتماعی، حس تعلق و حمایت متقابل را در جامعه تقویت می کند که به کاهش آسیب های روانی کمک می نماید.

سازمان های مردم نهاد و فعالان سلامت روان به عنوان مهندسان اجتماعی در دوران جنگ، با ارائه آموزش های روانی و بهداشتی، مهارت های مقابله ای و مدیریت استرس را به افراد آموزش می دهند. این آموزش ها باعث افزایش تاب آوری فردی و اجتماعی شده و از فروپاشی روابط اجتماعی جلوگیری می کند.
تاب آوری اجتماعی در جنگ میتواند به معنای توانایی جامعه برای حفظ انسجام، مقاومت در برابر تضعیف روحیه و بازیابی پس از آسیب های ناشی از جنگ نیز باشد. افزایش سواد سلامت روان و تقویت شبکه های اجتماعی از عوامل مهم در بهبود تاب آوری اجتماعی به شمار می روند.


دکتر محمدرضا مقدسی بنیانگذار رسانه تاب آوری در پایان آورده است تاب آوری اجتماعی در زمان جنگ به حفظ سلامت روانی و جسمی افراد کمک می کند و زمینه ساز بازسازی و پایداری جامعه پس از بحران های جنگی است و نقش حیاتی در موفقیت در شرایط جنگ و بازسازی پس از آن دارد.در ادامه، توصیه های معتبر و علمی در قالب ده پاراگراف ارائه می شود که می تواند به افراد و خانواده ها کمک کند تا این دوران سخت را بهتر مدیریت کنند.


1. پذیرش و مدیریت احساسات طبیعی در شرایط جنگ، احساساتی مانند ترس، اضطراب، خشم و اندوه کاملا طبیعی هستند و سرکوب آن ها می تواند آسیب روانی را تشدید کند. بهتر است این احساسات را بپذیریم و با آن ها به شیوه ای سالم برخورد کنیم، مثلا با صحبت کردن درباره آن ها یا نوشتن احساسات خود


2. دسترسی محدود و کنترل شده به اطلاعات دریافت اخبار از منابع معتبر و محدودسازی مواجهه با اطلاعات جنگی، به کاهش اضطراب و استرس کمک می کند. انتشار و دریافت اخبار نادرست یا شایعات می تواند ترس و نگرانی را افزایش دهد، بنابراین باید تنها به منابع رسمی و معتبر اعتماد کرد


3. حفظ ارتباطات انسانی و حمایت اجتماعی ارتباط مستمر با خانواده، دوستان و همسایگان، چه به صورت حضوری و چه از طریق تماس های تلفنی یا مجازی، نقش مهمی در کاهش استرس و افزایش تاب آوری روانی دارد. ایجاد گروه های حمایتی و همیاری اجتماعی، حس تعلق و امنیت را تقویت می کند


4. حفظ روال زندگی و برنامه ریزی روزانه ادامه فعالیت های روزمره مانند خواب منظم، تغذیه سالم، ورزش سبک و انجام کارهای مورد علاقه، به حفظ ثبات روانی کمک می کند و حس کنترل بر زندگی را افزایش می دهد. برنامه ریزی منظم و تمرین تکنیک های آرام سازی مانند تنفس عمیق نیز موثر است


5. مراقبت ویژه از کودکان و سالمندان کودکان و سالمندان به توجه و مراقبت روانی ویژه نیاز دارند. باید با زبان ساده و از طریق بازی و داستان گویی، شرایط را برای کودکان توضیح داد و محیطی امن برای آن ها فراهم کرد. سالمندان نیز نیازمند حمایت مداوم روانی و جسمی هستند


6. آمادگی و برنامه ریزی اضطراری خانوادگی تهیه بسته اضطراری شامل غذا، آب، داروهای ضروری و لوازم کمک های اولیه برای حداقل ۷۲ ساعت، مشخص کردن نقاط امن و برنامه های تجمع خانوادگی، و آموزش کمک های اولیه از نکات حیاتی در شرایط جنگ است. این آمادگی ها به کاهش اضطراب و افزایش احساس امنیت کمک می کند


7. آموزش مهارت های مقابله ای و تاب آوری روانی آموزش مهارت هایی مانند مدیریت استرس، حل مسئله، و تکنیک های آرام سازی به افراد کمک می کند تا بهتر با فشارهای روانی جنگ مقابله کنند. این آموزش ها می توانند به صورت برنامه های مشارکتی در جامعه ارائه شوند تا تاب آوری فردی و جمعی افزایش یابد


8. تقویت شبکه های حمایتی و همبستگی اجتماعی ایجاد و تقویت شبکه های حمایتی از جمله خانواده، دوستان، گروه های همسالان و سازمان های مردم نهاد، باعث افزایش حس تعلق و حمایت متقابل می شود. این همبستگی اجتماعی، از فروپاشی روانی و اجتماعی جلوگیری می کند و به کاهش آسیب های روانی کمک می کند


9. کاهش نابرابری ها و توجه به گروه های آسیب پذیر در شرایط جنگ، گروه های آسیب پذیر مانند افراد مسن، بیماران، افراد دارای معلولیت و کودکان نیازمند حمایت ویژه هستند. برنامه ریزی برای دسترسی آسان این گروه ها به خدمات بهداشتی، روانی و اجتماعی، و کاهش نابرابری های اجتماعی، به افزایش تاب آوری کل جامعه کمک می کند


10. دریافت کمک تخصصی در مواقع بحرانی در صورت بروز نشانه های هشداردهنده مانند افکار آسیب رسان، اختلال خواب شدید یا بحران روانی، دریافت کمک تخصصی از روانشناسان و مراکز مشاوره ضروری است. استفاده از خدمات تلفنی مشاوره و مراکز روانشناسی می تواند به پیشگیری از آسیب های جدی منجرشود.