رابطه آزادی بیان و آزادی اطلاعات

رابطه آزادی بیان و آزادی اطلاعات

آزادی اطلاع رسانی که گردانندگان وسایل ارتباط جمعی از آن برای اطلاع رساندن به خوانندگان، شنوندگان، بینندگان و کاربران بهره بردای می کنند، یکی از شکل های نوین مفهوم وسیع و قدیمی "آزادی بیان" است. آزادی اطلاع رسانی یا همان آزادی انتشار فرآورده های فکری در میان مخاطبان وسیع ارتباط جمعی، از اصول سه گانه ای که در واقع عناصر متشکله این آزادی هستند حمایت می کند:

1- اصل آزادی فعالیت موسسات ارتباطی؛ موسسات ارتباطی از کسب هرگونه اجازه ی قبلی و از سپردن هرنوع تضمین مالی معاف بوده و از اجرای نظام احتیاطی و پیشگیری که برای تاسیس و فعالیت آن ها شرایط خاصی قائل می شود، خودداری می شود و نظام تعقیبی و تنبیهی بعد از تاسیس آن ها در مورد فعالیت های غیرقانونی آن ها اعمال می شود.

2- محدودیت های مبتنی بر قانون؛ محدودیت های اعمال این آزادی تنها به موجب قانون مشخص می شوند.

3- لزوم کمک دولت؛ دولت ها باید بدون آنکه اصل آزادی فعالیت موسسات ارتباطی را نفی کنند، به حمایت از این موسسات بپردازند. این حمایت از طرف دولت ها در قالب کمک مستقیم اقتصادی، معافیت ها و تخفیف های مالیاتی و گمرکی دنبال می شود.

لازم به ذکر است "آزادی اطلاعات" به معنای جستجو و جمع آوری، انتقال، انتشار و دریافت آزادانه ی اخبار و عقاید از شرایط اساسی آزادی اطلاع رسانی به شمار می رود؛ زیرا آزادی اطلاع رسانی به مخاطبان وسایل ارتباط جمعی، در صورت محدودیت موسسات اداره کننده ی این وسایل، برای تهیه و تامین مواد اولیه ی فعالیت های آن ها، مفهوم خود را از دست می دهد.

آزادی اطلاعات بر چهار اصل اساسی استوار است:

1) دسترسی آزادانه به رویدادها؛ شهروندان جامعه باید با استفاده از تمام وسایل ارتباط فردی و جمعی از رویداد و رخدادهای حادث شده در کشور نهایت آگاهی را داشته باشند و شبکه های مجازی ارتباطی در راستای دسترسی ایشان به اخبار و اطلاعات نقش خطیری ایفا می نمایند .

2) جریان آزاد اطلاعات؛ یعنی خبرنگاران بتوانند گزارش های خبری خود را از طریق وسایل مخابراتی، آزادانه به موسسات ارتباطی برسانند.

3) انتشار آزادانه ی اطلاعات؛ بدین معنا که روزنامه ها و موسسات ارتباطی بتوانند رویدادها و عقاید و اندیشه ها را انتقال دهند. این اصل پایه و اساس آزادی اطلاع رسانی به شمار می رود.

4) آزادی دریافت اطلاعات؛ بدین معنا که مخاطبان وسایل ارتباط جمعی، از آزادی انتخاب محروم نبوده و بتوانند به اطلاعات ارائه شده توسط وسایل ارتباط جمعی دسترسی داشته باشند.