منافع مشترک ایران، اسراییل و فلسطین: راهی به سوی همکاری و اتخاذ رویکردهای مشترک

مقدمه

منطقه خاورمیانه یکی از پیچیده ترین و حساس ترین مناطق جهان است که به دلیل تاریخ طولانی خشونت ها و تنش ها، نیاز به همکاری و تفاهم بیشتری دارد. ایران، اسراییل و فلسطین هر کدام دارای نقاط قوت و منابع غنی هستند که می توانند زمینه ساز منافع مشترک شوند. این یادداشت به بررسی این منافع و راه های تحقق صلح و همکاری می پردازد.

۱. منافع سیاسی

اولین گام در راستای کاهش تنش ها، ایجاد گفت وگو و دیپلماسی فعال است. ایران، به عنوان یک قدرت منطقه ای، می تواند به عنوان یک میانجی و واسطه عمل کند و نگرانی های امنیتی اسراییل را با توجه به منافع فلسطینی ها کاهش دهد. در عوض، اسراییل می تواند بر حق تعیین سرنوشت ایالتی فلسطینی ها در چارچوب استقرار یک نظام فدرال در اسراییل تاکید کند و راه حل واقعی برای بحران فلسطین پیدا کند. همچنین، هر دو طرف می توانند با توجه به ثبات در منطقه، از مزایای سیاسی و اقتصادی حیرت آور، بهره مند شوند.

۲. امنیت

امنیت همچنین جنبه ای حیاتی در روابط این سه طرف است. با تشکیل یک پیمان امنیتی، می توان از ایجاد تهدیدات متعددی که منطقه را در خطر قرار می دهد، جلوگیری کرد. و از تهدیدات بالقوه و بالفعل طرف ایرانی و اسراییلی و فلسطینی در قبال هم کاست و آن را از بین برد. و همکاری در زمینه های اطلاعاتی و امنیتی به ایجاد اعتماد متقابل کمک خواهد کرد. این امر می تواند شامل همکاری در مبارزه با تروریسم و رفع تهدیدات مشترک و ایجاد زمینه های مشترک همکاری باشد که همگی به ثبات منطقه کمک خواهد کرد.

۳. اقتصاد

اقتصاد یکی از نقاط قوت این سه طرف ایرانی و اسراییلی و فلسطینی است، به ویژه با توجه به منابع طبیعی و بازارهای بالقوه، برقراری روابط تجاری و بازرگانی می تواند به ایجاد فرصت های شغلی و کاهش فقر کمک کند. ایران می تواند به عنوان یک منبع انرژی برای اسراییل و فلسطین عمل کند، و اسراییل با فناوری های نوین خود می تواند به بهبود زیرساخت های ایران و فلسطین کمک کند و فلسطین نیز به تامین نیروی انسانی بپردازد. ایجاد یک زنجیره تامین مشترک و افزایش همکاری هاس تجاری و تکنولوژیکی، می تواند به تقویت روابط کمک کند.

۴. جنبه های اجتماعی و فرهنگی

ترکیب فرهنگ ها و جوامع می تواند منجر به کاهش تنش ها و افزایش همبستگی میان ملت ها و حکومت ها و دولت ها شود. برگزاری جشنواره های مشترک فرهنگی، تبادل هنرمندان و برگزاری برنامه های آموزشی و علمی مشترک و سمینارهای دانشگاهی، می تواند زمینه های فرهنگی را تقویت کند و به شناخت بهتر از یکدیگر کمک کند. این رویکرد می تواند با کاهش پیش داوری ها و افزایش همدلی، نتیجه مثبتی در روابط میان این کشورها به همراه داشته باشد.

۵. چالش ها و راهکارها

با وجود این منافع مشترک، چالش ها و موانعی نیز وجود دارد که نیاز به توجه دارند. بی اعتمادی، تاریخ طولانی تنش ها، و اختلافات مذهبی و تاریخی و سرزمینی ریشه دار و برخی فشارهای خارجی غیرسازنده، می تواند به عنوان موانع همکاری طرفین، ایستادگی و عمل کنند. بنابراین، نیاز به تلاش های مستمر و مشترک برای ایجاد اعتماد وجود دارد. استفاده از دیپلماسی های اولیه و ثانویه، گفتگوهای رسمی و غیررسمی و همکاری های مدنی می تواند به کاهش این موانع کمک کند.

نتیجه گیری

در نهایت، ایجاد یک محیط صلح آمیز و همکاری میان ایران، اسراییل و فلسطین ممکن و قابل تحقق است. منافع مشترک این کشورها در زمینه های سیاسی، امنیتی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی باید به عنوان الگوی همکاری در نظر گرفته شود. با ترک مخاصمه و آغاز روند گفتگوها و مشورت ها، این کشورها می توانند به سمت آینده ای بهتر و روشن تر و مسالمت آمیزتر در بستر ترک مخاصمه، گام بردارند.


نگارش و تنظیم: بنیامین صادقی(پژوهشگر صلح و حل و فصل منازعات و میانجی گری بین المللی)
10 جون 2025(20 خرداد 1404)
Bensad5800@gmail.com