ارزیابی عملکرد

▎ارزیابی عملکرد و انواع مدل های ارزیابی عملکرد کارکنان

▎تعریف ارزیابی عملکرد:

ارزیابی عملکرد فرآیندی است که به منظور سنجش و تحلیل کارایی و اثر بخشی کارکنان در انجام وظایف و مسئولیت های شغلی شان انجام می شود. این فرآیند به مدیران کمک می کند تا نقاط قوت و ضعف کارکنان را شناسایی کرده و برنامه های توسعه ای مناسب را برای بهبود عملکرد طراحی کنند.

▎انواع ارزیابی عملکرد:

1. ارزیابی مبتنی بر اهداف (MBO):
در این روش، اهداف مشخصی برای هر کارمند تعیین می شود و سپس عملکرد آن ها بر اساس تحقق این اهداف سنجیده می شود. هر هدف در شرکت ها و موسسات متغیر است و باید با توجه به استراتژی های سازمان تعیین گردد.

2. ارزیابی 360 درجه:
در این روش، بازخورد از منابع مختلف شامل مدیران، همکاران، زیردستان و خود فرد جمع آوری می شود. این روش به یک تصویر جامع از عملکرد فرد کمک می کند. در این مدل، کارمندان به صورت ۳۶۰ درجه مورد ارزیابی قرار می گیرند. این یک مدل بسیار مناسب است و لازمه آن فرهنگ سازمانی قوی است. با توجه به اینکه ضعف های مدیران نیز در این مدل مشخص می شود، مدیران باید ظرفیت پذیرش نقد را داشته باشند. همچنین ممکن است ارزیابی کارمندان به دلیل ترس یا احترام به مدیران به صورت دقیق انجام نشود.

3. ارزیابی مبتنی بر معیارهای کلیدی (KPI):
در این رویکرد، معیارهای خاصی برای سنجش عملکرد تعیین می شود و بر اساس آن ها عملکرد فرد یا تیم مورد ارزیابی قرار می گیرد. این روش می تواند به منظور هم افزایی بیشتر با یک شاخص عملکرد در حوزه های تخصصی افراد سنجیده شود و پیاده سازی صحیح آن بازخورد مثبتی خواهد داشت.

4. ارزیابی مبتنی بر رفتار (BARS):
این روش بر اساس رفتارهای خاص و قابل مشاهده فرد در محیط کار استوار است و معیارهایی برای سنجش رفتارهای مثبت و منفی تعیین می کند. این رویکرد می تواند به شفافیت بیشتر در ارزیابی کمک کند.

5. ارزیابی مستمر:
در این مدل، ارزیابی ها به صورت مداوم و در طول زمان انجام می شود تا تغییرات و پیشرفت ها به سرعت شناسایی شوند. این رویکرد به توسعه مستمر مهارت ها و افزایش انگیزه کارکنان کمک می کند.

▎جدیدترین و بهترین مدل ارزیابی:

مدل های جدیدتر مانند "مدل ارزیابی عملکرد بر اساس یادگیری" (Learning-based Performance Evaluation) و "مدل ارزیابی مبتنی بر تجربه کاربری" (User Experience-based Evaluation) به دلیل تمرکز بر توسعه مهارت ها و تجربه کاربری کارکنان مورد توجه قرار گرفته اند. همچنین، استفاده از فناوری های نوین و داده کاوی در ارزیابی عملکرد نیز به بهبود دقت و کارایی این فرآیند کمک کرده است.

در نهایت، انتخاب بهترین مدل بستگی به نیازها و فرهنگ سازمان شما دارد. هر سازمان باید با توجه به شرایط خاص خود، مدلی را انتخاب کند که بهترین نتیجه را برای آن ها به ارمغان آورد.