توضیح ساده بلاک چین در مدیریت دانش

بلاک چین یک فناوری دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger) است که داده ها را در بلوک هایی ذخیره می کند که به صورت زنجیره ای به هم متصل هستند. هر بلوک شامل داده ها، مهر زمانی، و رمزنگاری است که امنیت و شفافیت را تضمین می کند. برخلاف پایگاه های داده سنتی که توسط یک نهاد مرکزی کنترل می شوند، بلاک چین غیرمتمرکز است و داده ها در چندین کامپیوتر (نودها) ذخیره می شوند. این ویژگی باعث می شود داده ها غیرقابل تغییر و قابل ردیابی باشند.

کاربرد بلاک چین در مدیریت دانش:

• امنیت داده ها: دانش سازمانی (مثل اسناد، قراردادها، یا مالکیت معنوی) را با رمزنگاری ایمن ذخیره می کند و از دستکاری جلوگیری می کند.
• شفافیت و ردیابی: امکان ردیابی منشا دانش (مثلا مقالات یا داده های تحقیقاتی) را فراهم می کند، که برای اعتبارسنجی مفید است.
• اشتراک گذاری امن: سازمان ها می توانند دانش را بین شرکا یا دپارتمان ها بدون واسطه و با اعتماد بالا به اشتراک بگذارند (مثلا در زنجیره تامین یا پروژه های مشترک).
• مدیریت هویت: بلاک چین می تواند هویت افراد یا منابع دانش را تایید کند، مثلا برای اعتبارسنجی رزومه ها یا مدارک.

 

• قراردادهای هوشمند: این قراردادها به صورت خودکار قوانین اشتراک دانش را اجرا می کنند، مثلا دسترسی به اسناد فقط برای افراد مجاز.

مثال در علم اطلاعات و دانش شناسی: در کتابخانه های دیجیتال، بلاک چین می تواند مالکیت معنوی مقالات را ثبت کند یا دسترسی به منابع را بر اساس قراردادهای هوشمند مدیریت کند.

چالش ها:

• پیچیدگی فنی و نیاز به زیرساخت پیشرفته.
• مصرف انرژی بالا در برخی بلاک چین ها (مثل بیت کوین).
• پذیرش محدود در سازمان های سنتی.

نوشته شده توسط : زهرا رازقی فر

razeghifarz@gmail.com

کانال یوتیوب من در حوزه هوش مصنوعی

https://www.youtube.com/@AIJourneyir