موضوع: بررسی وضعیت گروه های سنی مختلف در کشور

1 خرداد 1404 - خواندن 10 دقیقه - 63 بازدید

به نام خدا

موضوع: بررسی وضعیت گروه های سنی مختلف در کشور

مقدمه

جمعیت بر اساس گروه سنی به تقسیم بندی جمعیت یک کشور یا منطقه به دسته های سنی مختلف اشاره دارد.
بررسی گروه های سنی مختلف می تواند به درک بهتر از نیازها و ویژگی های اقتصادی هر گروه سنی کمک کند. به طور کلی، گروه های سنی را می توان به کودکان، جوانان، میانسالان و سالمندان تقسیم کرد.
هدف از این نوشتار بررسی ویژگی ها، نیاز ها و اقتضاعات گروه های مختلف سنی و در نتیجه الزامات عملی برای سیاست گذاران کلان کشور در جهت دستیابی به توسعه اقتصادی و فردی با محوریت حوزه جمعیت طی سالهای پیش رو نیز می باشد.

کودکان (0-14 سال):
کودکان 0 تا 14 سال معمولا فاقد درآمد مستقل می باشند و برای تامین نیازهای اقتصادی خود کاملا وابسته به والدین یا سرپرستان خود هستند. این گروه سنی نیازمند توجه ویژه به جنبه های مختلف زندگی خود از جمله آموزش پایه، تغذیه، بهداشت و سرگرمی هستند. تمامی هزینه های مرتبط با این نیازها به طور مستقیم بر دوش والدین یا سرپرستان قرار دار

د و به همین دلیل، تامین منابع مالی کافی برای رفع این نیازها یکی از وظایف کلیدی خانواده ها محسوب می شود.
برای حمایت از این گروه سنی، سیاست گذاری ها باید بر تامین دسترسی به آموزش باکیفیت و عادلانه متمرکز شوند. سیستم های آموزشی باید فراتر از آموزش مهارت های پایه مانند خواندن و نوشتن بروند و مهارت هایی مانند تفکر نقاد، حل مسئله و تربیت اخلاقی را نیز شامل شوند. تغذیه سالم و مناسب از طریق برنامه های غذایی مدارس و مراقبت های بهداشتی مانند واکسیناسیون و معاینات دوره ای باید به تمامی کودکان بدون تبعیض ارائه شود. همچنین، برنامه های حمایتی روانی و اجتماعی، نظیر مشاوره های روانشناختی و فعالیت های فوق برنامه، محیطی امن و مساعد را برای رشد اجتماعی و عاطفی کودکان فراهم می کنند. علاوه بر این، آموزش والدین در خصوص روش های تربیتی موثر از طریق کارگاه ها و برنامه های آموزشی می تواند نقش بزرگی در تربیت بهتر کودکان ایفا کند و زمینه ساز مشارکت فعال و مسئولیت پذیری آن ها در جامعه شود.

جوانان (15-24 سال):
جوانان در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال، با ورود به بازار کار، معمولا اولین تجربه های اقتصادی خود را کسب می کنند. این مرحله از زندگی اقتصادی آن ها اغلب با درآمدهایی کم و ناپایدار همراه است. بسیاری از جوانان در این دوره نیازمند منابع و فرصت هایی هستند که بتوانند به تدریج استقلال مالی پیدا کنند. مهم ترین نیازهای اقتصادی این گروه شامل دسترسی به آموزش عالی، مهارت آموزی، فرصت های شغلی مناسب و سرمایه اولیه برای آغاز زندگی مستقل است.
برای پاسخ به این نیازها، سیاست گذاری ها باید بر چند محور کلیدی متمرکز شوند. 1- ارتقاء آموزش و مهارت آموزی با ایجاد سیستم های آموزشی کاربردی و برنامه های کارآموزی عملی برای تسهیل ورود به بازار کار. 2- توجه به بهداشت روانی و جسمی جوانان با اجرای خدمات مشاوره ای و برنامه های بهداشتی مناسب. 3- ایجاد فرصت های اشتغال و کارآفرینی از طریق تسهیلات مالی و اعتباری. 4- حمایت از مشارکت اجتماعی و سیاسی این گروه با فراهم آوردن فضای مناسب برای تصمیم گیری جمعی. در نهایت، سیاست های آگاهی بخش و حمایتی علیه رفتارهای پرخطر، با هدایت جوانان به زندگی سالم تر، زمینه رشد و پیشرفت پایدار آن ها را فراهم می کند.

میانسالان (25-64 سال):
میانسالان در گروه سنی ۲۵ تا ۶۴ سال، ستون اصلی بازار کار محسوب می شوند و معمولا درآمد اصلی خانواده ها را تامین می کنند. این قشر، در مقایسه با سایر گروه های سنی، از ثبات شغلی بیشتری برخوردار بوده و نقش کلیدی در پایداری اقتصادی جامعه ایفا می کند. اما با وجود این ثبات، میانسالان از نیازهای مهمی همچون حفظ و بهبود وضعیت شغلی، افزایش درآمد، تامین نیازهای خانواده و برنامه ریزی مالی جهت دوران بازنشستگی رنج می برند.
سیاست گذاری های مناسب برای میانسالان باید در حوزه های متعددی متمرکز گردد تا از تمامی جنبه های رشد و پایداری این قشر حمایت شود. ابتدا، در بخش بازار کار و اشتغال باید با ترویج آموزش و توسعه مهارت ها و اجرای برنامه های بازآموزی، فرصت های شغلی پایدار ایجاد گردد. از سوی دیگر، ارتقاء سلامت و بهداشت از طریق ارائه خدمات بهداشتی باکیفیت و مقرون به صرفه، به همراه برنامه های پیشگیرانه و تشویق به سبک زندگی سالم، می تواند از بروز بیماری های مزمن جلوگیری کند. علاوه بر این، ایجاد سیستم های کارآمد برای پس انداز و تامین امنیت مالی در دوران بازنشستگی و ارائه مشاوره های مالی ضروری است. همچنین، با فراهم آوری سیاست هایی جهت ایجاد تعادل بین کار و زندگی (مانند سیاست های مرخصی با حقوق و امکان کار از راه دور) و ارائه حمایت های اجتماعی برای کسانی که با مسائل ویژه مانند مراقبت از سالمندان یا کودکان مواجه اند، می توان به بهبود کیفیت زندگی میانسالان دست یافت. تضمین آموزش مداوم و فرصت های یادگیری مادام العمر، آنها را در مواجهه با تغییرات سریع فناوری و بازار کار توانمند می سازد و زمینه توسعه کلی جامعه را تقویت می کند.


-4 سالمندان (65 سال به بالا):
سالمندان بالای ۶۵ سال عمدتا از بازار کار خارج شده و درآمدهای اصلی آن ها شامل حقوق بازنشستگی، پس اندازهای دوران کاری و کمک های دولتی است. به دلیل این وابستگی به منابع درآمدی ثابت و محدود، این گروه اقتصادی اغلب با چالش هایی در حفظ سطح زندگی مواجه هستند؛ زیرا هزینه های مرتبط با مراقبت های بهداشتی، مدیریت مالی و تامین خدمات حمایتی اجتماعی به عنوان نیازهای اساسی آن ها مطرح می شود.
سیاست های مناسب برای سالمندان باید چندین جنبه را در برگیرد تا کیفیت زندگی و رفاه این گروه افزایش یابد. ارائه خدمات بهداشتی و درمانی با کیفیت و قابل دسترس، به ویژه با تمرکز بر پیشگیری، درمان بیماری های مزمن و توانبخشی اهمیت ویژه ای دارد. ایجاد برنامه های امنیت مالی از جمله طرح های بازنشستگی و حمایت مالی به منظور تامین شرایط اقتصادی سالمندان، بویژه در مواردی که تنها منبع درآمد آن ها حقوق بازنشستگی است، ضرورت دارد. علاوه بر این، حمایت اجتماعی از طریق برگزاری فعالیت های اجتماعی، تشکیل باشگاه های تخصصی و ایجاد برنامه های اجتماعاتی می تواند به ارتقای سلامت روانی و عاطفی آن ها کمک کند. همچنین، حمایت از مراقبت های طولانی مدت از طریق خدمات خانگی و کمک به موسسات مراقبتی، طراحی محیط های شهری دوستدار سالمندان (شامل بهبود حمل و نقل عمومی و فضاهای عمومی مناسب) و برگزاری دوره های آموزشی و اطلاع رسانی در زمینه های بهداشتی، مالی و فنی، از دیگر سیاست های کلیدی برای پاسخ به نیازهای اقتصادی سالمندان به شمار می آیند.

حال با توجه به نمودار(محور عمودی جمعیت و محور افقی سال نشان داده شده است.) سوالی مطرح می شود مبنی بر اینکه کشوری که در آن مجموع جمیعت افراد دارای سن زیر 65 سال رو به کاهش است و جمعیت بالای 65 سال سن رو به فزونی (که این خود یک چالش عمیق جمعیتی به شمار می آید که هدف از این نوشتار بررسی آن نمی باشد) چه راه کار و سیاست هایی را باید در پیش گیرد.
درحالی که جمعیت بیش از 65 سال رو به افزایش است و جمعیت زیر 15 سال رو به کاهش؛ در وهله اول باید برنامه های مدون در حوزه جمعیت و همچنین نکاتی که درباره نیازها و اقتضاعات این گروه سنی بیان شد، برای سال های آینده تهیه و تامین گردد و سپس می بایست توجه خود را بیشتر به نیازهای گروه سنی معطوف کنیم که در سال های آینده سهم جمعیت آن گروه بخش بیشتری از جمعیت کل کشور را به خود اختصاص خواهد داد.

نتیجه گیری
با ارائه تسهیلات مالی، مشوق های مالیاتی و یارانه های ویژه جهت کاهش دغدغه های اقتصادی خانواده ها، می توان امنیت مالی لازم را برای کسانی که قصد تشکیل خانواده دارند، فراهم آورد. همچنین، تجهیز سیستم های بهداشتی و درمانی به کیفیت مطلوب، ایجاد مراکز مراقبت از کودک و راه اندازی مهدکودک های رایگان یا با هزینه کم، همراه با سیاست های مرخصی والدین و انعطاف پذیری در محیط های کاری، می تواند محیطی مساعد برای تولد و پرورش نسل جدید ایجاد کند. در کنار این اقدامات، ترویج ارزش های خانواده از طریق برنامه های فرهنگی و اجتماعی و آگاهی رسانی به جوانان درباره اهمیت زاد و ولد نیز از عوامل کلیدی است که می تواند باعث افزایش اعتماد به نفس خانواده ها و ترغیب آنان به بچه دار شدن شود.
از سوی دیگر برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان، ارائه خدمات بهداشتی و درمانی با کیفیت که دسترسی آسان را فراهم آورد، به همراه اجرای برنامه های مراقبت های طولانی مدت جهت حمایت مداوم از آن ها، امری ضروری است. همچنین، طراحی محیط های دوستدار سالمند و ایجاد زیرساخت های مناسب شهری به تسهیل استفاده سالمندان از فضاهای عمومی کمک می کند. در کنار این موارد، پشتیبانی روانی و عاطفی با ارائه برنامه های مشاوره و گروه های حمایتی، اهمیت ویژه ای دارد؛ به همین دلیل، برگزاری دوره های آموزشی و اطلاع رسانی موثر برای ارتقای آگاهی و توانمندی های آن ها ضروری است. علاوه بر این، فعالیت های اجتماعیسازی و حمایت اجتماعی، نقش مهمی در ایجاد حس تعلق و کاهش انزوای اجتماعی سالمندان دارد و در نهایت، اجرای سیاست های امنیت مالی از طریق برنامه های بازنشستگی و حمایت های اقتصادی، زمینه تامین درآمد پایدار و حفظ سطح معیشتی مطلوب را برای سالمندان فراهم می آورد.