وکالت بهتر است یا سردفتری

شغل سردفتری بهتر است یا شغل وکالت

بعلت حجم بالای پرسش این سوال از اینجانب ،در این یادداشت به این موضوع میپردازم

با توجه باینکه سالیان سال در شغل وکالت دادگستری(کانون وکلای دادگستری) مشغول به کار بوده ام و اکنون نیز به شغل سردفتری اشتغال دارم شاید بهتر بتوانم جواب این سوال را برای مخاطبین پاسخ بدهم .

قبل از هر گونه مقایسه بین دو حرفه فوق الذکر ،باید بگویم که هر شغلی که انسان در آن شرافتمندانه و متعهدانه و متخصصانه و با وجدان کار نماید و رعایت نزاکت و اخلاق را بنماید و وجدان انسان در آن شغل راحت باشد همان را میتوان بهترین شغل دانست .آرامش وآسایش بهترین ارمغانی است که یک شغل میتواند به انسان بدهد که آنهم مستلزم دوست داشتن و علاقه به شغل ،رعایت اخلاق و عدالت ،تخصص در آن شغل و درآمد مکفی است .علی ایحال منظور از وکالت در این یادداشت ،وکیل دادگستری "شاغل در کانون وکلای دادگستری" است واینجانب از قوانین وکلای شاغل در کانون کارشناسان و وکلا قوه قضاییه (وکلای ماده 187 )کمتر اطلاع دارم هر چند شالوده و پایه هر دو یکی است.

مشاغل قضاوت ،وکالت وسردفتری از مشاغل دوست داشتنی وبا وجه اجتماعی خوب میباشند . منصب قضاوت،منصبی دولتی بوده وقضات محترم از قوه قضائیه مزد و حقوق میگیرید که موضوع این مقاله نیست اما مشاغل وکالت و سردفتری ،مشاغلی آزاد بوده و از هیچ منبعی حقوق دریافت نمیکنند . بهر حال در جهت جلوگیری از اطاله کلام ، معایب و محاسن هر دو شغل را بصورت فهرست وار در زیر اعلام میکنم .

محاسن شغل وکالت :

1-شغلی آزاد که در هر کجای کشور میتوان وکالت نمود و پرونده گرفت.هر چند طبق قانون وکالت،صرفا میتوان در محل اشتغال که در پروانه وکالت قید شده است اقدام به نصب تابلو نمود اما اخذ پرونده در تمام محاکم کشور برای وکیل آزاد است و معمولا نیازی هم به اجاره دفتر نیست و بعضا چندین وکیل با هم یک دفتر را اجاره میکنند تا هزینه اجاره دفتر نداشته باشند . 

2-شغلی که بازرس و بالا سر ندارد و تنها شخصی که ممکن است باهاتون در تماس باشد موکلتون باشد

3-چنانچه وکیل پرونده ملکی یا کیفری خوبی قبول نماید حق الوکاله چشمگیر بدستش میرسد .و البته ممکن است در طول سال چندین پرونده نان و آب دار بعنوان وکالت قبول کنید که زندگیتان را متحول نماید .

هزینه تمدید پروانه وکالت ،معمولا سالی یکبار از وکلا اخذ میگردد که مبلغ آنچنانی نمیباشد.

4-وکیل میتواند گوشی موبایل خود را به محاکم قضایی ببرد .

محاسن شغل سردفتری

1-جایگاه شغل سردفتری از نظر حقوقی و تنظیم اسناد بمثابه قضات دادگستری است

2-چنانچه محل دفترخانه اسناد رسمی خوب باشد نیازی به پیدا کردن مشتری نیست و سردفتر در دفتر خود مینشیند و مشتری به او مراجعه مینماید

3-سردفتر و دفتریار اسناد رسمی بیمه درمانی کانون سردفتران و دفتریاران است و میتوانند از مزایای بیمه استفاده کنند.البته لازم به ذکر است که روزانه ده درصد از درآمد دفترخانه جهت این امر از درآمد سردفتر کسر میشود که مبلغ قابل توجهی است.

معایب و نواقص هر دو شغل:

1-هر دو شغل بازنشستگی دارند اما شغل وکالت در صورت بیماری و یا ناتوانی فاقد درآمد است (البته در صورتی که شرایط بازنشستگی را نداشته باشید) اما چنانچه سردفتر مدتی بیمار باشد میتواند کفیل بگیرد و نیمی از درآمد دفترخانه را داشته باشد

2-سردفتر اسناد رسمی میبایست محل ثابتی که کمتر از 50 متر مربع نباشد را اجاره کند و وسایلی از قبیل اسکنر و پرینتر ،کامپیوتر و مانیتور ودستگاه اثر انگشت و میز و صندلی و فایل و ......نیاز دارد اما وکیل نیازی به اجاره دفترو تهیه موارد ذکر شده، ندارد .فلذا میزان زیادی از درامد دفترخانه ها صرف پرداخت اجاره و موارد یادشده میشود

2-امکان فرار مالیاتی (حتی باندازه یک ریال )برای سردفتر اسناد رسمی وجود ندارد زیر درآمد دفاتر اسناد رسمی از طریق دستگاه پوز اخذ میگردد که قابل پیگیری است اما درآمد وکلا معمولا مشخص نیست

3-سردفتر اسناد رسمی ممکن است برای تسریع امور دفترخانه ،کارمند استخدام نماید که حقوق و بیمه آنها بر عهده سردفتر است اما وکیل نیازی به این کار ندارد

4-وکالت شغلی آزاد است و هر زمانی که وکیل بخواهد میتواند پرونده نگیرد یا در ایامی که پرونده ندارد به مسافرت برود اما سردفتر اسناد اینگونه نیست .خروج از دفترخانه بایستی با اجازه اداره ثبت باشد و بجای خود کفیل بگذاردو نمیتواند هر وقت که بخواهد دفترخانه را ترک کند 

5-سردفتر اسناد رسمی از جاهای مختلف تحت نظارت است از بازرسی اداره ثبت اسناد گرفته تا بازرسی سازمان ثبت و بازرس اداره امور مالیاتی و .....اما شغل وکالت اینگونه نیست .

6-سردفتر اسناد رسمی موظف است تا 65 سالگی کار کند مگر اینکه سابقه شغلش به 30سال برسد تا شاید در سن 50سالگی بازنشسته شود اما وکیل دادگستری به محض اینکه 30سال سابقه کار داشته باشد میتواند تقاضای بازنشستگی بدهد و یا اینکه تا 70 سالگی وکالت نماید

7-سوابق خدمتی و بیمه ای قبل از وکالت را میتوان به کانون وکالت انتقال داد اما عیب بزرگ شغل سردفتری اینست که نمیتوان هیچ سابقه بیمه ای ماقبل از شغل سردفتری را به کانون سردفتران انتقال داد .شاید بجد میتوان گفت که این نقیصه،بزرگترین عیب شغل سردفتری است که بنظر اتحاد سردفتران را در جهت رفع این معضل بزرگ مقتضی میداند.

8-با توجه به قانون تسهیل کسب و کار،تعداد دفاتر اسناد رسمی و وکلای دادگستری بشدت افزایش یافته است که موجب رقابت ناسالمی بین ایشان گردیده و در این میان،سردفتران اسناد رسمی با اجاره بهای سنگین ملک و هزینه های دیگر محضر (از قبیل حقوق کارکنان و هزینه اینترنت و کاغذ و کامپیوتر و اسکنر و پرینتر و.....)مواجه هستند که کار را روز به روز برای آنها سنگین تر مینماید.

9-در قانون قبلی،سردفتر در زمان بازنشستگی میتوانست یک نفر از اعضاءخانواده خود را بعنوان جانشی خود معرفی نماید اما این مورد نیز در سال 1400 با آیین نامه دفاتر اسناد رسمی حذف گردید 

جهت معرفی مشاغل وکالت و سردفتری به همین مقدار بسنده مینمایم و همین مقدار انتخاب هر یک از مشاغل بالارا برای شما سهل تر مینماید

بهزاد رحمانی