پدیده اسنوبری در سازمان ها:از نمایش برتری تا تخریب ارتباطات

##مدیریت_تکنولوژی

#فرهنگ_سازمانی

✍️چکیده

پدیده اسنوبری در سازمانها: از نمایش برتری تا تخریب ارتباطات

پدیده ای که در محیط های سازمانی به عنوان «اسنوبری سازمانی» یا Organizational Snobbery شناخته می شود، به رفتارهایی اشاره دارد که افراد یا گروه ها از طریق استفاده غیرضروری از اصطلاحات تخصصی، به ویژه واژگان انگلیسی، یا تاکید بر جایگاه و تمایزات سازمانی، حس برتری نسبت به دیگران را به نمایش می گذارند. این رفتار، که گاه به عنوان نشانه ای از حرفه ای گری تلقی می شود، می تواند به موانع ارتباطی، کاهش همکاری بین بخشی، و تضعیف فرهنگ سازمانی منجر شود.پروفسور جیمز هانت، پژوهشگر :

اسنوبری سازمانی معمولا به صورت کاربرد نامتناسب اصطلاحات فنی مانند «سینرژی»، «آلاینمنت»، یا «برندینگ» در موقعیت هایی که ضرورتی برای آن ها وجود ندارد، رفتارهای تفاخرآمیز با تاکید بر جایگاه یا تخصص، و ایجاد شکاف های ارتباطی بین بخش های مختلف سازمان بروز می یابد.

این رفتارها نه تنها به القای حس برتری منجر می شوند، بلکه به کاهش وضوح پیام و ایجاد نویز ارتباطی نیز دامن می زنند. پژوهشی که در سال ۲۰۲۳ در ژورنال Management Studies منتشر شد، نشان داد که در سازمان هایی با فرهنگ غالب اسنوبری، سطح تعلق سازمانی (Employee Engagement) تا ۳۰ درصد کاهش می یابد و نرخ خروج کارکنان (Turnover Rate) تا ۲۵ درصد افزایش می یابد. این پیامدها، هزینه های پنهان اسنوبری را بر روابط انسانی و عملکرد مالی سازمان آشکار می سازد.

ریشه های این پدیده را می توان در نیاز به تایید اجتماعی، ناامنی های حرفه ای، و الگوبرداری نادرست از رفتارهای رایج در رده های بالای سازمان جست وجو کرد. برخی افراد با استفاده از زبان پیچیده، به دنبال نمایش برتری یا پنهان سازی ضعف های خود هستند، در حالی که تقلید از رفتارهای مدیران ارشد نیز می تواند این پدیده را تشدید کند.

پروفسور هانت در این باره می گوید: «اسنوبری اغلب به عنوان مکانیسمی دفاعی در برابر حس ناامنی یا نیاز به اثبات جایگاه در محیط کار ظاهر می شود.» این دیدگاه، ریشه های روان شناختی و سازمانی این رفتار را برجسته می کند

.

اسنوبری تنها به مدیران یا افراد در جایگاه های بالا محدود نمی شود. کارکنان در سطوح پایین تر نیز ممکن است با تکیه بر تخصص خود، سایر بخش ها را کم اهمیت جلوه دهند. برای مثال، در یک سازمان، برداشت های برتری جویانه میان تیم های فنی و بازاریابی به تاخیر قابل توجه در اجرای یک پروژه کلیدی منجر شد. این موارد، تاثیر مخرب اسنوبری بر همکاری بین تیمی (Collaboration) را نشان می دهند.

برای مدیریت این پدیده، ترویج فرهنگ ارتباطات شفاف، که در آن زبان ساده و قابل فهم برای همه سطوح سازمانی تشویق می شود، می تواند موثر باشد. طراحی سیستم های بازخورد موثر، مانند نظرسنجی های دوره ای برای سنجش کیفیت ارتباطات، نیز به شناسایی موانع ارتباطی کمک می کند. علاوه بر این، برنامه های توسعه رهبری با تاکید بر ارتباطات موثر، فروتنی، و رهبری فراگیر می توانند فرهنگ سازمانی را متحول کنند.

پژوهشی در Harvard Business Review نشان داد که سازمان هایی با چنین برنامه هایی تا ۴۰ درصد از رفتارهای اسنوب گونه کاسته و رضایت شغلی کارکنان (Employee Satisfaction) را تا ۵۰ درصد افزایش داده اند. برخی سازمان ها حتی با وضع سیاست های طنزآمیز، مانند جریمه هایی نظیر خرید قهوه برای تیم در صورت استفاده بی مورد از اصطلاحات پیچیده، به کاهش این رفتار کمک کرده اند.

پژوهشی دیگر نشان داد که ۴۷ درصد کارکنان ترجیح می دهند مدیران از عبارات ساده مانند «با بقیه هماهنگ باش» به جای اصطلاحات تخصصی مانند «باید آلاین بشوی»(Align yourself ) استفاده کنند.

مدیریت پدیده اسنوبری نیازمند عزم جدی و هماهنگی در تمامی سطوح سازمانی است. ترویج فرهنگ گفت وگوی شفاف و احترام متقابل می تواند این چالش را به فرصتی برای ارتقای عملکرد سازمانی تبدیل کند. در محیط های کاری پیشرفته، تمایز واقعی نه در پیچیدگی گفتار، بلکه در سادگی و اثرگذاری ارتباطات نهفته است.