آزادی بیان/توسعه سیاسی
نقش آزادی بیان در توسعه ی سیاسی ،نه تنها به بیان عقاید محدود نمی شود،بلکه مستلزم ایجاد سازوکارهایی برای شنیدن و پاسخگویی به آن نظرات است.برای این منظور،حکومتی پاسخگو و دموکراتیک باید مکانیسم هایی را طراحی کند که در بستر آزادی بی یان،امکان تعامل سازنده بین حکومت و شهروندان را فراهم سازد.این مکانیسم ها می توانند از چندین جنبه مورد بررسی قرار گیرند.
اول،ضرورت وجود نهادهای مستقل و غیر جانب دار برای واسطه گری میان شهروندان و دولت به وضوح نمایان است.نهاد های نظارتی،مانند سازمان های حقوق بشر و نهاد های مدافع آزادی بیان،می توانند به عنوان پلی بین این دو گروه عمل کنند.این نهاد ها با بررسی و تحلیل انتقادات و پیشنهاد های مردمی،می توانند آن ها را به صورت منظم و ساختار یافته به اطلاع مسئولان ذی ربط برسانند و راهکارهای مناسب برای رسیدگی به مشکلات و نیازهای شهروندان را ارائه دهند.
همچنین، وجود کمیته های نظارتی مستقل در مجلس ویا مراجع قضایی می تواند تضمین کند که دیدگاه های مردمی به صورت شفاف و بی طرفانه بررسی می شوند.
دوم،ایجاد کانال های ارتباطی شفاف و موثر بین حکومت و مردم امری حیاتی است.سایت های اینترنتی،وبلاگ های رسمی،یا سامانه های ارتباطی آنلاین می توانند به عنوان بسترهایی برای جمع آوری و انتشار نظرات شهروندان در نظر گرفته شوند.همچنین،برگزاری نشست های عمومی عمومی ،سمینارها وجلسات پرسش و پاسخ می تواند به شهروندان اجازه دهد به صورت مستقیم با مسئولان ارتباط برقرار کنند.مهم تر از همه،شفافیت در فعالیت های حکومتی و انتشار گزارش های دوره ای از عملکرد دستگاه های دولتی ،باعث افزایش اعتماد عمومی و پاسخگویی می شود.
سوم،لزوم ایجاد یک سیستم بازخورد منظم و مستند برای ارزیابی اثر بخشی مکانیسم های پیش بینی شده در پاسخگویی به انتقادات بسیار مهم است.زرای مثال،نظرسنجی های منظم و سیستماتیک می توانند به حکومت کمک کنند تا نظرات شهروندان را درباره عملکرد خود ارزیابی کند.بررسی های میدانی و نظرات نهاد های غیردولتی در کنار گزارش های رسانه ای،می توانند بازخورد های جامع تری را به همراه داشته باشند.در نهایت ،توجه به نیاز های مختلف اقشار جامعه و در نظر گرفتن صدای آن ها نیز امری ضروری است.طراحی مکانیسم های که امکان دسترسی همه شهروندان به حقوقشان را در بیان نظرات فراهم می آورد ،می تواند شامل برنامه های آموزشی ،در اختیار گذاشتن اطلاعات به زبان های مختلف و به کارگیری روش های ارتباطی مناسب با مخاطبان مختلف باشد.اهمیت آموزش رسانه ای شهروندان نیز قابل چشم پوشی نیست تا بتوانند از روش های سالم تری برای بیان نظرات و استفاده بهینه از آزادی بیان استفاده کنند.این مسائل،به تدریج فضای گفتمان و تعامل سازنده را گسترش داده و به حکومت در پاسخگویی به چالش ها کمک می کنند.
برشی از کتاب دموکراسی و تاثیر آن بر توسعه سیاسی اثر رضا محمدیان و دکتر افسانه اقبال نیا