ساز و کار دستیابی به توافق برد-برد و مرضی الطرفین میان کشورهای در حال منازعه، با تاکید بر حل منازعات ایران و اسراییل و فلسطین و ایران و آمریکا

توافقات بین المللی در زمینه حل منازعات معمولا پیچیده و چندبعدی هستند. در این راستا، دستیابی به توافقی که منافع تمام طرفین را تامین کند و به نوعی "برد-برد" باشد، نیازمند یک ساز و کار نظام مند و دقیق است. این ساز و کار می تواند شامل مراحل اصلی زیر باشد:

۱. شناسایی ذینفعان
نخستین گام، شاید شناسایی تمام ذینفعان و گروه های تاثیرگذار در منازعه است. این افراد یا گروه ها باید در فرآیند مذاکره گنجانده شوند تا از دیدگاه های مختلف بهره برداری شود و منافع همه لحاظ گردد.

۲. تعیین اهداف و منافع
به منظور دستیابی به توافقی رضایت بخش، لازم است که هر یک از طرفین اهداف و منافع خود را به روشنی بیان کنند. این مرحله به درک بهتر مشکلات و چالش های موجود کمک می کند و به تعیین موارد مشترک می انجامد.

۳. ایجاد فضای اعتماد
برای رسیدن به توافق، ایجاد فضای اعتماد بین طرفین ضروری است. این اعتماد می تواند از طریق تعاملات مثبت، شفاف سازی در مذاکرات و همچنین استفاده از تسهیل گران مستقل حاصل شود. وجود یک فرد بی طرف برای تسهیل مذاکرات می تواند روند را تسهیل کند.

۴. مذاکره و گفت وگو
پس از برقراری اعتماد، نوبت به مذاکرات می رسد. مذاکرات باید به صورت سازنده و با هدف پیدا کردن راه حل های مشترک پیش بروند. استفاده از تکنیک های مختلف مذاکره، نظیر ایجاد گزینه های مختلف و بررسی مزایا و معایب هر یک، می تواند در پیداکردن راه حل های پایدار موثر باشد.

۵. بررسی گزینه ها و ایجاد توافق
در این مرحله، طرفین باید گزینه های مختلف را ارزیابی کرده و به توافق هایی دست یابند که برای هر دو طرف قابل پذیرش و سودآور باشد. ملاحظه و انعطاف در مذاکرات از اهمیت بالایی برخوردار است.

۶. تضمین اجرایی
توافقات باید به گونه ای طراحی شوند که شامل مکانیزم های نظارت، اجرایی و تنبیهی باشند. این مکانیزم ها از نقض توافقات جلوگیری کرده و تضمین کننده اجرای آن ها خواهند بود.

۷. آموزش و توانمندسازی
آموزش مستمر ذینفعان و توانمندسازی آن ها برای درک بهتر مفاد توافق و نحوه اجرای آن بسیار مهم است. این اقدام کمک می کند تا طرفین به خوبی از حقوق و مسوولیت های خود آگاه شوند و در راستای حفظ توافق تلاش کنند.

نتیجه گیری
دستیابی به توافقات برد-برد در میان کشورهای در حال منازعه (و به طور خاص ایران و اسراییل و فلسطین و ایران و آمریکا) نیازمند یک ساز و کار منظم و دقیق است. با شناسایی ذینفعان، تعیین اهداف، ایجاد اعتماد، مذاکرات سازنده، بررسی گزینه ها، تضمین اجرایی و آموزش مستمر، می توان به توافقاتی پایدار و معقول دست یافت که منافع همه طرف ها را تامین کند. این رویکرد نه تنها به حل منازعات کمک می کند بلکه به تقویت روابط بین المللی و افزایش ثبات نیز می انجامد.


نگارش و تنظیم: بنیامین صادقی(پژوهشگر صلح و حل و فصل منازعات و میانجیگری بین المللی)
26 اپریل 2025(6 فروردین 1404)
Bensad5800@gmail.com