بیگ دیتا ،هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی چهارم

 بیگ دیتا ،هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی چهارم 

تغییرات در همه جنبه های زندگی در دنیایی زندگی میکنیم که سرعت تغییرات و اتفاقات در ان از دست همه خارج شده و شاید اگر کسی سه ماه از جهان بی خبر باشد و بعد از ان اپدیت شود ، فکر میکند سالیان سال در خواب بوده است. اخیرا تخمین زده میشود که ساالنه 1 اگزا بایت )یک میلیون ترابایت ( داده در جهان تولید میشود که %99.97 ان به صورت دیجیتال در دسترس است . در حال حاضر بیش از 40 زتا بایت در دنیا داده وجود دارد )10 به توان بیست و هفت ( که تا سال 2025 این عدد احتماال به بیش از 95 زتا بایت برسد .واحد ها برای اندازه گیری داده ها دیگر معنی و مفهوم گذشته را ندارند و دانشمندان و محققان درحال پیدا کردن اسم های مختلف برای این حجم از کالن داده ها هستند . به طور متوسط روزانه و فقط در شبکه های اجتماعی 12 ترابایت داده )شا مل عکس ، فیلم ، متن ،کد صفر و یک و.... ( تولید میشود و هر چه پیش میرویم با نسبت تصاعدی وحشتناکی بیشتر هم میشود .یا مثال والمارت به طور متوسط روزانه 2.5 پتا بایت داده از مشتریان خود را جمع اوری ،تحلیل و پردازش میکند و بر مبنای ان الگوریتم تقاضا ،سطح موجودی و فروش را مدیریت میکند . از ان ترسناک تر اینکه گفته میشود بیش از 90 % داده های موجود در جهان در دو سال اخیر تولید شده است ! در زمینه تغییر رفتار و سبک زندگی مردم بخصوص بعد از همه گیری کووید ،میزان تجارت الکترونیک و خرید های غیر حضوری و انالین مردم از 7.4 % در سال 2015 به بیش از 22 % در سال 2023 رسیده که این مورد هم به شکل فزاینده ای در حال افزایش است .)این عدد در ایران حدود 4 % است که ان هم با شیب نسبتا مالیمی در حال افزایش است ( در اینده از تولید بیولوژیکی که از ان به عنوان انقالب صنعتی چهارم یاد میشود هم بیشتر خواهید شنید .بیو پارچه ها یا پارچه های زیستی که از میکروارگانیسم های زنده مانند باکتری ها ،مخمر ها ،جلبک ها و ترکیبات ریشه قارج ساخته میشوند که عالوه بر اینکه با فرایند فتوسنتز اکسیژن تولید خواهند کرد ،به شست و شو نیازی ندارند ،به راحتی تجزیه میشوند ،قابل اشتعال نیستند و به راحتی به طبیعت برمیگردند .یا اینکه شما میتوانید با استفاده از اکتینو باکتری ها رنگ امیزی طبیعی منسوجات را انجام دهید .قبال نیز محققان با استفاده از چاپگرهای سه بعدی و تکنیک چاپ بیو پارچه هایی از الیاف زنده جلبک ساخته بودند که بسیار مورد توجه قرار گرفته بود . مثال شما میتوانید برای تولید چرم ، در محیط ازمایشگاهی و با استفاده از سلول های گاو ،تمساح و شتر مرغ در محیط بیوراکتور تخصصی همراه با مواد مغذی و سیگنال های مناسب در عرض چند هفته به پوست حیوان و به طبع ان چرم برسید و دیگر احتیاج به کشتن حیوانات و پروسه سخت تولید چرم نداشته باشید .حتی دانشمندان با بعضی از نژادهای کاکتوس ،برگ های اناناس ،تفاله انگور و سیب نیز موفق به تولید چرم شده اند . هوش مصنوعی که در سالیان اخیر نقل هر محفلی است و معموال ان را چت جی بی تی میشناسیم اما دسته بندی های مختلفی چون learning Machine که در این روش کامپیوتر با پردازش داده ها ،الگو های خاص را استخراج و بدون برنامه نویسی ان را بست داده و توسعه میدهد ،networks Neural یا شبکه عصبی که در این روش از سیناپس مغز انسان تقلید میکند و با یک شبیه سازی فوق العاده از مغز انسان کاکردی دقیقا مشابه ان را انجام میدهد ، vision Machine که مانند یک انسان که با استفاده از قدرت بینایی جهان را میبیند و پردازش میکند ،کامپیوتر ها با استفاده از دوریبن های خود همینکار را میکنند ،System Expert که مانند یک انسان خبره و متخصص دیتا ها را دسته بندی ،بررسی و نتیجه پیری مینماید و نتیجه ای مانند تحلیل گر حرفه ای در زیمنه های خاص ارایه میدهد processing language Natural که عالوه بر درک نسبت به گفتار و نوشتار و ... ارتباطات انسانی و احس اسی را هم بررسی و پاالیش و در تصمیم گیری خود میگنجاند ، Algorithm Generic که الگوریتم های ژنتیکی هستند که به دنبال فرمول بهینه پیش بینی و تظبیق الگو های ژنیتیکی بر طبق هدفی که برایشان تعیین شده هستند و اینده زاد و ولد را به کلی متفاوت خواهند کرد و یا Robotic که با استفاده از حس گرهای مختلف اطالعات محیط اطر اف را جمع اوری و پردازش و درصورت نیاز مانند یک انسان عمل میکند . اینرتنت اشیا یا IOT نیز که از سال 1999 پایه گداری شده اما در سال های اخیر روند رو به رشد خود را طی میکند .مثال شما قبال میتوانستید به سیری یا کورتانا بگویی د فالن متن را برای فالن شخص در گوشی موبایل من بفرست و یا چراغ را خاموش کن اما این روزها میتوانید با وصل کردن یخچال خود به اینترنت از موجودی یا تاریخ انقضای محصوالت داخل ان باخبر شوید و یا از هوش مصنوعی بخواهید امور روزمره منزل شما را بدون حضور شما انجام دهد و یا از ان بخواهید در هنگام مریضی کلیه شرایط و حاالت شما را به دکتر شما ارسال و از او دارو و درمان درخواست کند .احتماال در اینده نیز احتیا ج به یک شریک برای زندگی نداشته باشید و همه انها توسط یک هوش مصنوعی اداره شود . با تمام موارد باال و بیشتر از اینها باید این نکته را متوجه باشیم که دنیا با سرعتی بیش از سرعت تخیل ما در حال تغییر است و این تغییرات دیر یا زود به ما میرسد .به هیچ وجه نمیتوان مانند گذشته پیش بینی ،برنامه ریزی و اجرا کرد و باید خود را همگام با دنیای امروز تغییر داد . امید خلیل بیگی خامنه