ایجاد پل های همکاری به جای دیوارهای ستیز بین ایران و اسراییل و فلسطین و آمریکا
در دنیای امروز، کشورهای مختلف به ویژه ایران، اسراییل، فلسطین و ایالات متحده با چالش های امنیتی و اقتصادی و سیاسی متعددی مواجه هستند. این چالش ها، اغلب از تضادهای تاریخی و سیاسی و مذهبی و رقابت های قدرت ناشی می شوند. اما فرض این نوشتار آن است که به جای ایجاد و گسترش هر چه بیشتر دیوارها که نماد گسترش جدایی و دشمنی هستند، می توان به جای آن پل هایی از همکاری و همزیستی و هم افزایی ساخت.
۱. تاریخچه مختصری از اختلافات
تاریخ نزاع میان اسراییل و فلسطین و روابط ایران با کشور اسراییل و طرف فلسطینی، به دهه ها قبل باز می گردد. این اختلافات نه تنها جنبه های سیاسی و اقتصادی را شامل می شود بلکه به فرهنگ و مذهب و تاریخ نیز مرتبط است. و می توان با نگرش های جدید فقهی نواندیشان دینی، اختلافات مذهبی شیعیان و یهودیان را مرتفع نمود و از آن ها عبور نمود و از طرف دیگر، ایالات متحده به عنوان یک قدرت جهانی، اغلب و به شکل عمده جدا از حمایت های مستقیم از اسراییل، در تلاش برای میانجی گری و ایجاد توافق و تفاهم بین طرفین درگیر بوده است، اما نتوانسته است هنوز به راه حل های کاربردی و موثر چندانی دست یابد.
۲. ضرورت همکاری
برای کاهش تنش و ایجاد همزیستی مسالمت آمیز فی مابین ایران و اسراییل و فلسطین و آمریکا، نیاز به همکاری و هم آهنگی در حوزه های مختلف همچون اقتصاد، محیط زیست و آموزش و امنیت و دفاع است و این موارد بسیار ضروری است. به عنوان مثال، پروژه های مشترک در زمینه های علمی و فنی می تواند به بهبود وضعیت اقتصادی در منطقه خاورمیانه کمک کند. این نوع همکاری ها نه تنها باعث بهبود کیفیت زندگی مردم می شوند، بلکه می توانند به کاهش زخم های ناشی از درگیری ها کمک کنند.
۳. تبادل علمی و فرهنگی
برقراری تبادلات علمی و فرهنگی یکی دیگر از راه های موثر در ایجاد پل های همکاری فی مابین ایران و اسراییل و فلسطین و آمریکا است. هنرمندان، نویسندگان و دانشمندان و استادان دانشگاه و دانشجویان و پژوهشگران از این کشورها می توانند با به اشتراک گذاشتن تجربیات و دانش خود، به ارتقای درک متقابل کمک کنند. برگزاری جشنواره ها و کنگره ها و فستیوال های علمی و فرهنگی مشترک می تواند فرصتی برای نشان دادن زیبایی های فرهنگ های مختلف باشد و به ایجاد پیوندهای اجتماعی و انسانی کمک کند.
۴. تلاش های دیپلماتیک
آمریکا می تواند به عنوان یک میانجی موثر و پرنفوذ عمل کند و مذاکرات ایجاد توافق را تسهیل کند. نباید فراموش کرد که دیپلماسی موثر نیاز به صداقت و احترام متقابل دارد. مذاکرات باید بر مبنای منافع مشترک و احترام به حقوق پایه ای تمامی طرف ها باشد. این امر می تواند به ایجاد اعتماد کمک کرده و به مرور زمان زمینه را برای توافق های گسترده تر فراهم آورد.
۵. چالش ها و راهکارها
موانع مختلفی وجود دارد که باید برای ایجاد این پل های همکاری، برطرف شوند. عدم وجود اراده های جدی معطوف به صلح و توافق، خطر نفرت پراکنی و افراط گرایی، روزنامه نگاری غیرصادقانه و تبلیغات منفی از جمله چالش هایی هستند که می توانند روند همکاری و توافق طرفین را تا حد زیادی مختل کنند. بنابراین، ضروری است که روی آموزش و آگاهی بخشی به مردم و دولتزنان و دولتمردان تمرکز شود. رسانه ها و سازمان های مردم نهاد نیز باید در ارایه تصویر واقعی و مثبت از دیگر طرف ها به سمت دستیابی به یک توافق فراگیر بین طرفین درگیر تلاش کنند.
نتیجه گیری
در نهایت، ایجاد پل هایی از همکاری به جای دیوارهای ستیز، نیازمند عزم و اراده جمعی همگانی و از جمله طرف های درگیر است. با تمرکز بر منافع مشترک، احترام به حقوق بشر و تبادل علمی و فرهنگی، تا حدود زیادی می توان به سمت جهانی بهتر و مسالمت آمیزتر و دوستانه تر پیش رفت. این امر نه تنها برای کشورهای مورد بحث، بلکه برای تمامی بشریت ضروری است. چرا که با همکاری و همفکری، می توان امید به آینده ای روشن تر داشت.
نگارش: بنیامین صادقی(پژوهشگر صلح و حل و فصل منازعات و میانجیگری بین المللی)
14 اپریل 2025(25 فروردین 1404)
Bensad5800@gmail.com