مصطفی لطفی
177 یادداشت منتشر شدهثبت یا ملیت؟ بررسی معیارهای فیفا برای تعیین بعد بین المللی اختلافات

هوالمصور
ثبت یا ملیت؟
بررسی معیارهای فیفا برای تعیین بعد بین المللی اختلافات
مقدمه
در دنیای فوتبال حرفه ای، اختلافات کاری بین بازیکنان و باشگاه ها پدیده ای رایج است که اغلب نیازمند مداخله مراجع حل اختلاف مانند فیفا است. صلاحیت فیفا برای رسیدگی به این اختلافات به وجود "بعد بین المللی" در آنها وابسته است، که معمولا از طریق تفاوت تابعیت طرفین یا ماهیت قرارداد تعیین می شود. در پرونده حاضر، تصمیم کمیته حل اختلافات فیفا (FIFA DRC) در تاریخ 16 سپتامبر 2024، شکایت بازیکن Juan Daniel Sandy Lazcano علیه باشگاه بولیویایی FC Libertad Gran Mamoré به دلیل عدم پرداخت حقوق معوقه را به دلیل فقدان بعد بین المللی رد کرد. این بازیکن که دارای تابعیت دوگانه بولیوی و مکزیک است، به عنوان بازیکن بولیویایی ثبت شده بود و همین امر محور تصمیم فیفا قرار گرفت. هدف این یادداشت، تحلیل حقوقی این تصمیم و بررسی معیارهای تعیین صلاحیت فیفا است.
بررسی ادبیات
مقررات فیفا در زمینه وضعیت و انتقال بازیکنان (Regulations on the Status and Transfer of Players - RSTP) چارچوب قانونی رسیدگی به اختلافات کاری را تعیین می کند. بر اساس ماده 22 بند 1 (b) و ماده 23 بند 1 این مقررات، فیفا تنها در صورتی صلاحیت دارد که اختلاف دارای بعد بین المللی باشد، یعنی طرفین تابعیت های متفاوتی داشته باشند یا قرارداد ماهیتی فراملی داشته باشد. در موارد تابعیت دوگانه، فیفا تابعیتی را که بازیکن با آن در فدراسیون مربوطه ثبت شده است، به عنوان معیار اصلی در نظر می گیرد (FIFA Commentary on the RSTP, p. 444). این رویکرد در تصمیمات قبلی فیفا نیز تایید شده است، به طوری که ثبت بازیکن به عنوان یک معیار عینی و قابل اتکا برای تعیین صلاحیت پذیرفته شده است. برای مثال، در پرونده های مشابه، فیفا بر اهمیت شفافیت در ثبت بازیکنان و انطباق آن با قراردادها تاکید کرده است.
روش شناسی
این یادداشت بر اساس تحلیل محتوای سند فیفا بشماره (REF FPSD-15517) و بررسی مقررات مرتبط، از جمله RSTP و رویه های حل اختلاف فیفا، تدوین شده است. داده ها از متن تصمیم، اطلاعات ارائه شده توسط فدراسیون فوتبال بولیوی (FBF) و پاسخ های بازیکن در طول فرآیند رسیدگی جمع آوری شده اند. تحلیل حقوقی با استفاده از اصول حقوق ورزشی بین المللی و رویه های قضایی فیفا انجام شده است تا نتایج به صورت مستدل و مستند ارائه شوند.
یافته ها
1. خلاصه تصمیم فیفا
کمیته حل اختلافات فیفا صلاحیت خود را برای رسیدگی به این پرونده رد کرد و دلایل زیر را ارائه داد:
- ثبت بازیکن: Juan Daniel Sandy Lazcano دارای تابعیت دوگانه بولیوی و مکزیک بود، اما در سیستم فدراسیون فوتبال بولیوی به عنوان بازیکن بولیویایی ثبت شده بود.
- تابعیت باشگاه: باشگاه FC Libertad Gran Mamoré نیز بولیویایی است، بنابراین اختلاف فاقد بعد بین المللی تشخیص داده شد.
- معیار تعیین کننده: فیفا بر اساس مقررات RSTP، ثبت رسمی بازیکن را به عنوان معیار اصلی صلاحیت در نظر گرفت و تابعیت واقعی (مکزیکی) او را نادیده گرفت.
2. نکات کلیدی حقوقی
- اولویت ثبت بر تابعیت واقعی: تصمیم فیفا نشان داد که در نظام حقوقی ورزشی، ثبت رسمی بازیکن بر تابعیت واقعی او ارجحیت دارد.
- شفافیت بازیکن: بازیکن در ابتدا تابعیت بولیویایی خود را افشا نکرد، که این امر ممکن است بر ارزیابی فیفا از ادعای او تاثیر منفی گذاشته باشد.
- توافق contractual: قرارداد بین بازیکن و باشگاه، کمیته حل اختلافات FBF را به عنوان مرجع صالح تعیین کرده بود، که این انتخاب نیز بر عدم وجود بعد بین المللی تاکید داشت.
بحث و نتیجه گیری
تصمیم فیفا در این پرونده بر اهمیت ثبت رسمی بازیکن به عنوان معیاری عینی و تعیین کننده در رسیدگی به اختلافات کاری تاکید دارد. این رویکرد، ضمن تضمین شفافیت و یکنواختی در تصمیم گیری، از بازیکنان و باشگاه ها می خواهد که در فرآیند ثبت و انعقاد قراردادها دقت بیشتری به خرج دهند. برای بازیکنان دارای تابعیت دوگانه، این تصمیم هشداری است که ثبت آنها با یک تابعیت خاص می تواند مسیر حل وفصل اختلافات را تحت تاثیر قرار دهد. از سوی دیگر، باشگاه ها نیز موظف اند از انطباق ثبت بازیکنان با مقررات فیفا و فدراسیون های محلی اطمینان حاصل کنند.
منابع
1. FIFA Regulations on the Status and Transfer of Players (RSTP), June 2024 Edition.
2. FIFA Commentary on the Regulations for the Status and Transfer of Players, p. 444.
3. FIFA Procedural Rules Governing the Football Tribunal, March 2023 Edition.
4. Decision of the FIFA Dispute Resolution Chamber, REF FPSD-15517, 16 September 2024.
مصطفی لطفی.پژوهشگر حقوق فوتبال. وکیل دادگستری