سه کتاب مرجع در زمینه تاب آوری مدارس

14 فروردین 1404 - خواندن 11 دقیقه - 96 بازدید

سه کتاب مرجع در زمینه تاب آوری مدارس

کتاب های مرتبط با تاب آوری در مدارس به عنوان ابزاری اساسی برای تقویت مهارت های مقابله با چالش ها در دانش آموزان، معلمان و خانواده ها شناخته می شوند.  این کتاب ها با افزایش آگاهی، تقویت تفکر انتقادی و مهارت های ارتباطی، به دانش آموزان کمک می کنند تا با فشارهای تحصیلی و زندگی کنار بیایند و تاب آوری فردی و فرهنگی را تقویت نمایند.  معلمان نیز از این منابع به عنوان راهنمایی برای ایجاد محیط آموزشی حمایتی استفاده می کنند، تا با تشویق تحقیق و تعامل موثر، دانش آموزان را به کسب مهارت های زندگی و اخلاقی ترغیب کنند. خانواده ها می توانند از این کتاب ها برای درک بهتر نیازهای فرزندان و حمایت از رشد روانی-اجتماعی آن ها بهره ببرند، هرچند این جنبه بیشتر به طور غیرمستقیم از طریق تاثیر فرهنگی و ارتباطی کتاب ها شکل می گیرد .


1-توسعه تاب آوری در مدارس، کودکان و خانواده ها بر اهمیت همکاری بین خانواده ها و مدارس تاکید می کند.

هدف توسعه تاب آوری در مدارس، کودکان و خانواده ها آن ارائه دستورالعمل های عملی برای تقویت تاب آوری در محیط های آموزشی، خانواده ها و کودکان است.

کتاب توسعه تاب آوری در مدارس، کودکان و خانواده اثر «بام ماراس» با ترجمه دکتر محمدرضا مقدسی و عفت حیدری، یکی از منابع مهم در زمینه تاب آوری است. این کتاب بر اهمیت همکاری بین خانواده ها و مدارس برای تقویت تاب آوری در کودکان تاکید می کند و با ارائه دستورالعمل های عملی، به مدارس و خانواده ها کمک می کند تا محیطی حمایتی و پشتیبان برای کودکان ایجاد کنند.


کتاب توسعه تاب آوری در مدارس، کودکان و خانواده به عنوان یک منبع جامع برای والدین، معلمان و مشاوران شناخته شده است. این اثر بر اساس مطالعات متعدد در حوزه تاب آوری، مدارس را به عنوان نهادی کلیدی برای ایجاد پیوندهای تاب آوری معرفی می کند و بر نقش روابط حمایتی، نقاط قوت دانش آموزان و همکاری بین مدرسه و خانواده تاکید دارد


کتاب با استفاده از داستان ها و ادبیات کودکانه، راهکارهای خلاقانه ای برای مقابله با چالش ها و تقویت مهارت های روانی-اجتماعی ارائه می دهد. این رویکرد نه تنها بر کودکان در معرض خطر، بلکه بر تمامی کودکان برای پیشگیری از آسیب پذیری تاکید دارد[3][5]. بخش هایی از کتاب به بررسی نقش مدارس در توسعه تاب آوری می پردازد و راهکارهایی برای معلمان و مدیران آموزشی ارائه می دهد تا محیطی پشتیبان برای کودکان ایجاد کنند.


هدف اصلی این کتاب ارائه ابزارها و الگوهای عملی برای تقویت تاب آوری در دانش آموزان، کودکان و خانواده ها است. با تکیه بر مطالعات متعدد در حوزه تاب آوری، این اثر به مدارس کمک می کند تا فرایند تاب آوری را در برنامه های آموزشی ادغام کنند و از طریق ایجاد محیطی حمایتی و شخصی سازی روابط، به رشد بهزیستی روان شناختی دانش آموزان بپردازند


کتاب بر اهمیت همکاری بین خانواده ها و مدارس برای توسعه تاب آوری تاکید می کند. این همکاری شامل حمایت عاطفی، توانمندسازی کودکان و ایجاد محیطی امن است. همچنین، استفاده از داستان ها به عنوان ابزاری برای آموزش تاب آوری، کودکان را قادر می سازد تا با مسائل زندگی به شیوه ای خلاقانه و موثر کنار بیایند.

کتاب به چالش های خاصی مانند کنار آمدن با اتفاقات ناخوشایند (مانند مرگ عزیزان) اشاره کرده و راهنمایی هایی برای حمایت از کودکان در این شرایط طرح می کند. این رویکرد به مرجعی جامع برای مواجهه با نیازهای روانی-اجتماعی کودکان تبدیل شده است.


کتاب توسعه تاب آوری در مدارس، کودکان و خانواده به عنوان یک منبع ضروری برای والدین، معلمان و مشاوران شناخته شده است. با ارائه دستورالعمل های عملی و تاکید بر همکاری بین خانواده ها و مدارس، این کتاب به ایجاد محیطی حمایتی و پشتیبان برای کودکان کمک می کند تا تاب آوری خود را افزایش دهند و با چالش های زندگی به شیوه ای سازنده و موثر برخورد کنند.

این کتاب در نظر دارد تا ابزارها و الگوهای مفیدی برای مدارس فراهم کند و فرایند و دیدگاه آنها را نسبت به تاب آوری و بهباشی دانش آموزان بهبود دهد که مبتنی بر مطالعات متعددی در حوزه تاب آوری است و کمک می کند مدارس در رسیدگی به تاب آوری کودکان و جوانان خودکفایی روز افزونی داشته باشند و برای این منظور مجموعه ای کارآمد از ابزارها و روشهای مختلف ارایه می کند.









2- کتاب تاب آوری در مدارس اثر نان هندرسون و مایک ام. میلستین، با ترجمه دکتر محمدرضا مقدسی و عفت حیدری، به بررسی مفهوم تاب آوری در محیط های آموزشی می پردازد. این کتاب به عنوان یک نقشه عملی برای تقویت انعطاف پذیری دانش آموزان و کارکنان معرفی شده است و شامل هشت فصل است که در مجموع ۱۶۰ صفحه را تشکیل می دهد.


محتوا و مضامین اصلی کتاب:


1. تعریف تاب آوری: معرفی مفهوم تاب آوری و بررسی تحقیقات ریسک در برابر مطالعات تاب آوری.

2. تقویت تاب آوری در دانش آموزان: بررسی نقش روابط در ایجاد تاب آوری و چگونگی اعمال چرخ تاب آوری در محیط های مدرسه.

3.نیاز دانش آموزان به مربیان تاب آور: تاکید بر اهمیت مربیان به عنوان الگوهای نقش و موانع پیش روی آنها.

4.ویژگی های مدارس تاب آور: شناسایی ویژگی های کلیدی مدارسی که قادر به پرورش تاب آوری هستند.

5.تغییر مدارس برای ایجاد تاب آوری: بررسی وضعیت فعلی مدارس و تغییرات لازم برای ارتقای تاب آوری.

6. فرآیند تغییر در عمل: ارائه نمونه هایی از ابتکارات موثر تغییر.

7. ایجاد تاب آوری در عمل: بحث درباره کاربردهای عملی مانند ساخت بیانیه های چشم انداز مدرسه.

8.ابزارهایی برای تسهیل تغییر**: ارائه ابزارهایی برای ارزیابی شرایط فعلی و ترویج تغییر.


اهمیت تاب آوری در مدارس:

تاب آوری به عنوان توانایی مقابله با چالش ها و فشارهای زندگی تعریف می شود. این کتاب بر اهمیت وجود این ویژگی در دانش آموزان تاکید دارد، زیرا تاب آور بودن به آنها کمک می کند تا با مشکلاتی مانند فقر مزمن، استرس مداوم و مشکلات خانوادگی مقابله کنند. معلمان نقش کلیدی در پرورش تاب آوری در دانش آموزان دارند و باید قابلیت های تاب آوری خود را رشد دهند تا بتوانند به دانش آموزان کمک کنند.

کتاب ابزارها و مهارت های لازم برای افزایش تاب آوری را معرفی می کند که می تواند به والدین و معلمان در حمایت از دانش آموزان کمک کند. این شامل آموزش مهارت های اجتماعی، مدیریت احساسات و حل مسائل است. تاب آوری نه تنها به دانش آموزان کمک می کند تا با چالش ها مقابله کنند، بلکه باعث افزایش اعتماد به نفس و استقلال آنها نیز می شود.





3-سیستم های آموزشی تاب آور در زمان همه گیری کووید-۱۹ به عنوان یک راهبرد مهم برای مقابله با چالش های آموزشی ایجاد شده اند. این سیستم ها تلاش می کنند تا تاثیرات منفی همه گیری بر یادگیری و تعلیم و تربیت را به حداقل رسانده و آمادگی بیشتری در برابر بحران های احتمالی آینده ایجاد کنند.


ویژگی های سیستم های آموزشی تاب آور


1. برنامه ریزی در شرایط نامطمئن: دولت ها، وزارتخانه ها و مدارس با چالش های برنامه ریزی آموزشی در شرایط نامطمئن مواجه هستند. آنها باید به نحوی برنامه ریزی کنند که در صورت تداوم یا بازگشت بحران، سیستم آموزشی بتواند به کار خود ادامه دهد.


2.آموزش از راه دور: با تعطیلی مدارس، آموزش از راه دور به عنوان یک راهکار مهم برای تداوم آموزش در نظر گرفته شد. این روش به دانش آموزان امکان می دهد تا در خانه به یادگیری ادامه دهند و از این طریق آموزش تعطیل نشود.


3. تقویم های اصلاح شده: تقویم های مدارس اصلاح می شوند تا با رعایت فاصله گذاری اجتماعی، معلمان به صورت شیفتی در مدرسه حضور یابند و فعالیت های آموزش از راه دور، برنامه های زمانی کاهش یافته را جبران کنند.


4.تضمین دسترسی به آموزش: یکی از اهداف اصلی سیستم های تاب آور، تضمین دسترسی به آموزش برای همه کودکان و نوجوانان است. این شامل برنامه ریزی برای تضمین آموزش جامع و کیفی برای همه دانش آموزان می شود.


5. بهزیستی و ایمنی: این سیستم ها همچنین بر تضمین بهزیستی همه کودکان، نوجوانان، معلمان و والدین و ایجاد مدارس ایمن تاکید دارند.



-تعطیلی مدارس و قرنطینه ها منجر به آشفتگی های آموزشی شده است. گروه های آسیب پذیر مانند کودکان خانواده های کم درآمد، کودکان معلول و مهاجر با موانع بیشتری برای دسترسی به آموزش مواجه هستند.


همه گیری کووید-۱۹ فرصت هایی برای توسعه آموزش مجازی و تغییر رویکردهای آموزشی ایجاد کرده است. این تغییرات می توانند به کارایی بالاتر در نظام آموزشی و مقابله با تهدیدات جهانی کمک کنند.

سیستم های آموزشی تاب آور در زمان همه گیری کووید-۱۹ با هدف کاهش تاثیرات منفی بر آموزش و ایجاد آمادگی برای بحران های آینده طراحی شده اند. این سیستم ها با استفاده از آموزش از راه دور، برنامه ریزی در شرایط نامطمئن و تاکید بر بهزیستی و ایمنی، تلاش می کنند تا آموزش را برای همه در دسترس و با کیفیت نگه دارند.

ساخت سیستم های آموزشی تاب آور سندی بین المللی است که توسط توسط بخش اروپایی و آسیای مرکزی یونیسف تدوین شده است هدف این سند، بهبود تاب آوری سیستم های آموزشی است. سیستم هایی که انعطاف پذیرترند، به تمام کودکان متعهدند که از طریق ابزارها و امکانات یادگیری و تکنولوژی ها و تجهیزات بهتر، آنها را در برابر بحران های بالقوه آماده کنند. هدف این سند در همه گیری کووید 91 این است که توصیه های قالب کاری چند سازمانی را برای بازگشایی مدارس عملی کند(یونسکو و دیگران؛ 2020).

ساخت سیستم های آموزشی تاب آور همچنین درصدد است که به حفظ و ارتقای کیفیت آموزشی، آموزش و یادگیری جامع برای همه کودکان و جوانان در دوره همه گیری و بهبود پس از آن کمک کند. این سند بیشتر روی کودکانی متمرکز است که در حاشیه قرار می گیرند .

این ملاحظات، قالب کلی و ملاحظات موضوعی را در اختیار مدیران مدارس، مسئولان آموزش در حوزه های محلی ،آموزش و پرورش مناطق و وزارت آموزش و پرورش قرار می دهد تا آنها را از برنامه ریزی برای تصمیم گیری های خود و فرایندهای سیاست گذاری مطلع کند.

امید است که این ملاحظات بتواند جامعه آموزشی را تشویق کند تا نابرابری های عمده ای را که در دسترسی به خدمات آموزشی کیفی و پراکندگی های آموزشی مهمی را که برای همه دانش آموزان در گروه های مختلف سنی در دوران همه گیری و پس از آن وجود دارد، مورد بررسی قرار دهد.

این سند به مدیران مدارس و مسئولان آموزش نمی گوید که چگونه فعالیت ها یا استراتژی های خاصی را مرد استفاده قرار دهند؛ بلکه بیشتر متوجه طراحی پرسش و پاسخ های است که مسیر دستیابی  همه کودکان و جوانان در آموزش کیفی  را هموار وروشن سازد