مجتبی دشتی
18 یادداشت منتشر شدهنقش محوری مددکاران اجتماعی در حمایت از افراد معتاد
نقش محوری مددکاران اجتماعی در حمایت از افراد معتاد
مددکاران اجتماعی به عنوان پلی میان افراد درگیر اعتیاد و روشهای درمانی، خدمات حمایتی و منابع اجتماعی عمل میکنند.
آشنایی با روند درمان اعتیاد به آنها اجازه میدهد تا نیازهای پیچیده این افراد را شناسایی و برنامه ریزی های دقیقتری برای بازتوانی آنها انجام دهند.
اعتیاد تنها یک مشکل فردی نیست، بلکه پدیده ای چندوجهی است که زندگی خانوادگی، شغلی و اجتماعی فرد را تحت تاثیر قرار میدهد. مددکاران با درک مراحل درمان، میتوانند از روشی هماهنگ برای کاهش آسیبهای ناشی از اعتیاد، ارتقاء سلامت روان و تسهیل دسترسی به خدمات بهداشتی استفاده کنند.
مددکاران اجتماعی نقش محوری در حمایت از افراد معتاد و تاب آوری آن ها ایفا می کنند. آن ها با ارزیابی دقیق شرایط روانی و اجتماعی افراد، برنامه های حمایتی و درمانی را طراحی و اجرا می کنند. مددکاران به عنوان پل ارتباطی میان افراد و منابع اجتماعی عمل می کنند و با ارائه مشاوره، حمایت عاطفی و ایجاد شبکه های اجتماعی، به معتادان کمک می کنند تا بر چالش ها غلبه کنند.
حمایت اجتماعی که مددکاران فراهم می کنند، می تواند تاب آوری را تقویت کند، احتمال بازگشت به اعتیاد را کاهش دهد و کیفیت زندگی را بهبود بخشد. همچنین، مددکاران با شناسایی نیازهای جامعه و افراد آسیب پذیر، برنامه های پیشگیرانه و آموزشی را ترویج می کنند تا از آسیب های اجتماعی پیشگیری شود
این آگاهی همچنین به آنها کمک میکند تا از رویکردهای کلینیکی مبتنی بر شواهد، مانند درمان شناختی-رفتاری یا برنامه های کاهش آسیب، به طور موثر استفاده کنند.
تاثیر اعتیاد بر خانواده و جامعه
اعتیاد تنها فرد معتاد را نمیبلعد، بلکه خانواده، دوستان و حتی جامعه را نیز درگیر میکند.
مددکاران اجتماعی با شناخت تاثیرات روانی و اجتماعی اعتیاد، مانند طلاق، فقر، بیکاری و خشونت خانگی، میتوانند مداخلاتی طراحی کنند که نه تنها فرد، بلکه سیستم اجتماعی اطراف او را تقویت کند.
برای مثال، آموزش مهارتهای مقابلهای به خانوادهها یا ایجاد شبکههای حمایتی میتواند به کاهش تنشها و بهبود محیط زندگی کمک کند. بدون درک عمیق از چرخه اعتیاد و راهکارهای درمانی، مددکاران نمیتوانند بهطور جامع بر نیازهای این گروه پاسخ دهند و ممکن است تنها به درمان سطحی بسنده کنند.
ضرورت رویکرد چندبعدی در درمان اعتیاد
درمان اعتیاد نیازمند همکاری تیمی بین پزشکان، روانشناسان، مشاوران و مددکاران اجتماعی است. مددکاران با آشنایی با این رویکرد چندتخصصی، میتوانند نقش تعاملی موثری در تیم درمانی ایفا کنند. آنها نه تنها به مسائل پزشکی، بلکه به چالشهای اجتماعی مانند بیخانمانی، بیکاری یا تبعیض پس از درمان توجه میکنند. بهعنوان مثال، همکاری با سازمانهای غیردولتی برای اشتغالپذیری معتادان ترککرده یا ایجاد برنامههای آموزشی برای جلوگیری از عود، نمونههایی از مداخلاتی است که مستلزم آگاهی از فرآیند درمان است. بدون این هماهنگی، احتمال شکست درمان و عود مجدد افزایش مییابد.
مقابله با چالشهای حقوقی و اجتماعی معتادان
افراد معتاد اغلب با مشکلات حقوقی مانند مجازاتهای قضایی، محرومیت از حقوق شغلی یا تبعیض اجتماعی مواجه میشوند. مددکاران آگاه به سیستم درمان اعتیاد میتوانند از حقوق این افراد دفاع کرده و به آنها در بازگرداندن هویت اجتماعی کمک کنند. بهعنوان مثال، هدایت معتادان به مراکز ترک تحت نظارت قضایی یا کمک به اخذ مدارک پزشکی برای کاهش مجازات، از جمله وظایفی است که مستلزم شناخت از قوانین مرتبط با اعتیاد است. علاوه بر این، مددکاران میتوانند با آموزش جامعه، تصورات نادرست درباره اعتیاد را اصلاح کرده و محیطی حمایتگرتر ایجاد کنند.
تاثیر آشنایی با درمان بر کاهش عود و بهبودی پایدار
شناخت فرآیند درمان اعتیاد به مددکاران کمک میکند تا راهکارهای پیشگیرانه و درمانی را با دقت بیشتری اجرا کنند. برای مثال، آگاهی از اینکه ترک فیزیکی تنها بخشی از درمان است و درمان روانشناختی و اجتماعی نیز حیاتی است، باعث میشود مددکاران برنامههای بلندمدتی برای پیگیری افراد طراحی کنند. همچنین، آموزش مهارتهای مقابلهای و مدیریت استرس به معتادان، نقش کلیدی در کاهش عود ایفا میکند. مددکاران آگاه میتوانند با شناسایی عوامل خطر مانند محیط ناسالم یا مشکلات خانوادگی، مداخلات بهموقع انجام دهند و به ایجاد بهبودی پایدار کمک کنند.