کانی شناسی، زمین شیمی و نحوه تشکیل کانسار اسکارن آهن گوزل دره، جنوب شرق زنجان

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه زمین شناسی اقتصادی، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ECONG-11-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1140
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدجواد مقدسی

گروه زمین شناسی ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

محمد ابراهیمی

گروه زمین شناسی ، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

فرشته محمدی

گروه زمین شناسی ، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

کانسار آهن گوزل دره در 44 کیلومتری جنوبشرق زنجان، در پهنه البرز غربی- آذربایجان قرار دارد. نفوذ توده گرانیتویید گوزلدره به درون سنگهای کربناتی منطقه مورد بررسی، موجب دگرگونی مجاورتی، تشکیل اسکارن و کانیسازی آهن همراه آن شده است. گرانیتویید گوزلدره شامل گرانیت، گرانودیوریت و کوارتز مونزونیت و از نوع I است. این گرانیتویید در محیط زمینساختی کمان آتشفشانی و حاشیه فعال قارهای تشکیل شده است و در محدوده سنگهای کالک آلکالن پتاسیم بالا و دسته شوشونیتی قرار میگیرد. کانی سازی آهن اغلب به شکل توده های نامنظم، عدسی و رگهای با خلوص زیاد یافت میشود. مگنتیت فراوان ترین کانه سازنده کانسار است و هماتیت، پیریت و کالکوپیریت کانیهای فرعی هستند. با توجه به ویژگیهای سنگشناختی، کانیشناختی و زمینشیمیایی، کانسار اسکارن آهن گوزلدره در سه مرحله تشکیلشده است: -1 جایگیری توده گرانیتویید گوزلدره و دگرگونی همبری سنگهای میزبان کربناتی و تشکیل مرمر با بافت گرانوبلاستیک و کانیهای سیلیکات کلسیم (-منیزیم) بدون آب، -2 متاسوماتیسم و جانشینی که در ادامه مرحله قبلی رخداده و با کانیسازی جزیی مگنتیت در زون پیشرونده اسکارن همراه است و -3 سردشدن توده گرانیتویید گوزلدره و سامانه گرمابی-ماگمایی وابسته به آن که با تشکیل کانیهای اپیدوت، ترمولیت (-اکتینولیت)، سرپانتین، تالک، کلریت، کلسیت و کوارتز در زون پسرونده اسکارنی همراه بوده و مسیول کانیسازی اصلی آهن است. عملکرد فرایندهای سوپرژن و هوازدگی بر روی سامانه بالا موجب تشکیل کانیهای هماتیت، گوتیت، لیمونیت، مالاکیت و آزوریت شده و کانیها و بافتهای اولیه از پیش موجود را متلاشی کرده است.

کلیدواژه ها

اسکارن آهن، کانیشناسی، زمین شیمی، گوزلدره، زنجان

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.