ارزیابی شاخص‎های مورفوفیزیولوژیک ارقام چغندرقند پاییزه تحت شرایط تنش یخ‎زدگی در مرحله گیاهچه‎ای

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: دوفصلنامه چغندرقند، دوره: 29، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_JRSB-29-1_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 438
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احمد نظامی

استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی

حمیدرضا خزاعی

استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی

مجید دشتی

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

حمیدرضا مهرآبادی

دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی دانشگاه فردوسی

چکیده

به منظور مطالعه صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی هفت رقم چغندرقند [Jolge، PP8 و SBSI1 (ارقام داخلی)، Giada، Monotunno، Palma، Suprema (ارقام خارجی)] تحت شرایط تنش یخ‎زدگی در محیط کنترل شده، تحقیقی در دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت آزمایش فاکتوریل بر مبنای طرح بلوک‎های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد و گیاهان در مرحله گیاهچه‎ای در معرض دماهای یخ‎زدگی (صفر، 2، 4، 6، 8، 10، 12، 14، 16 و 18 درجه سانتی‎گراد زیر صفر) قرار گرفتند. سپس شاخص‎های درصد نشت الکترولیت‎ها، فلورسانس اولیه برگ خو گرفته به روشنایی (Fs)، فلورسانس حداکثر برگ خو گرفته به روشنایی (Fms)، فلورسانس متغیر (ΔF) و کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II (ΔF/Fms)، میزان فتوسنتز خالص، تعداد و سطح برگ، طول و قطر ریشه‎چه و درصد بقاء مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند رقمMonotunno  به ترتیب با میانگین 88 درصد بقا و 26 درصد نشت الکترولیت نسبت به سایر ارقام برتری دارد. حداقل و حداکثر دمای 50 درصد کشندگی بر اساس درصد بقا (LT50su) به ترتیب به میزان 9/16- و 2/15- درجه سانتی‎گراد و نیز بیشترین و کمترین مقدار کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم II،  به ترتیب با میانگین 7/0 و 59/0 در ارقام Monotunno و SBSI1 مشاهده گردید. نتایج هم‎چنین نشان دادند که بین درصد نشت الکترولیت‎ها و درصد بقا (***65/0- =r) و نیز صفات مرتبط با بازیافت گیاه همبستگی منفی و معنی‎داری (001/0≥P) وجود دارد. در حالی‎که همبستگی درصد بقا با تعداد برگ ( ***88/0=r) و طول ریشه (***87/0=r) مثبت و معنی‎دار بود. وجود همبستگی مثبت و معنی‎دار (***97/0 =r) بین درصد بقاء با نسبت ΔF/Fms و نیز همبستگی منفی و معنی‎دار نسبت ΔF/Fms با LT50su ( ***85/0- =r) و دمای 50 درصد کشندگی براساس نشت الکترولیت‎ها (LT50el) (***84/0- =r) نشان داد ارقامی که درصد نشت الکترولیت کمتر و بقاء بالاتری پس از دوره بازیافت دارند دارای نسبت ΔF/Fms بیشتری هستند. نتایج هم‎چنین نشان دادند که در ارقام متحمل به یخ‎زدگی، با کاهش درصد نشت الکترولیت‎ها، LT50su و LT50el  به‎طور معنی‎داری کاهش یافته و بین این دو شاخص نیز همبستگی مثبت و معنی‎داری (*75/0=r) وجود دارد.

کلیدواژه ها

تنش یخ زدگی, چغندرقند پاییزه, شاخص‎های مورفوفیزیولوژیک, گیاهچه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.