بررسی گذرایی فعل های حرکتی در زبان فارسی

  • سال انتشار: 1396
  • محل انتشار: دوماهنامه جستارهای زبانی، دوره: 8، شماره: 7
  • کد COI اختصاصی: JR_LRR-8-7_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 545
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فایقه شاه حسینی

دانشجوی دکتری زبان شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

بلقیس روشن

دانشیار زبان شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

نرجس بانو صبوری

استادیار زبان شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

آرزو نجفیان

دانشیار زبان شناسی همگانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی گذرایی افعال حرکتی زبان فارسی از دیدگاه زبان شناسی شناختی پرداخته است. به این منظور، داده های پژوهش بر اساس چهارچوب نظری تالمى (2000) تحلیل شده و مولفه های حرکت در این افعال بررسی شده اند. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. پژوهش پیش رو، شامل 219 فعل حرکتی فارسی نو از پایگاه داده های زبان فارسی و سایت آنلاین روزنامه همشهری است. از میان این فعلها، 129 مورد ناگذر و 93 مورد گذرا بوده اند. بر مبنای هدف اصلی پژوهش، این سوال مطرح می شود که چه تفاوتی میان پیکر و زمینه در رویدادهای گذرا و ناگذر وجود دارد. معیار تعیین گذرایی پیروی از الگوی گروه اسمی 1، فعل گذرا، گروه اسمی 2 است. تمرکز اصلی پژوهش بر دو مولفه اصلی همراه حرکت، یعنی پیکر و زمینه در ساخت های گذرا و ناگذر است. در زبان فارسی، مفعول معمولا بنا بر مختصات معنایی فعل، نقطه ارجاع یا مسیر را به تصویر میکشد و در موردهای سببی، مفعول همان پیکری است که جابه جایی را انجام میدهد. افزون بر این، در ساخت های ناگذر معلوم، فاعل همان پیکر است و فعل ناگذر تغییر مکان یا رسیدن به موقعیت جدید را نمایان میکند. در این نمونه ها اغلب، زمینه از طریق یک گروه حرف اضافه ای نشان داده میشود.

کلیدواژه ها

گذرایی، فعل های حرکتی، زبان فارسی، چهارچوب نظری تالمی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.