حق بر فراموش شدن از منظر بزهکاری نوجوانان

سال انتشار: 1397
محل انتشار: اولین همایش ملی جهانی سازی حقوق کودکان و نوجوانان از دیدگاه حقوقی و روانشناسی
کد COI اختصاصی: CONFHAKIM01_144
زبان مقاله: فارسی
تعداد مشاهده: 812

نویسندگان

دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرم شناسی،

دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

چکیده

حق بر فراموش شدن تا به اکنون از منظر حفظ حریم خصوصی افراد در راستای تهدیدهایی که به لحاظ حذف نشدن اطلاعات شخصی آنان در محیط سایبر ، ایجاد می گردید، مورد بررسی قرار گرفته بود. با رویکردی افتراقی از منظر جرم شناسی کلاسیک و به طور خاص در خوانش مکتب تحققی که سرآغاز توجه به بازپروری بزهکاران با رویکرد درمان پزشکی بود و با نظریات آنسل وارد مرحله درمان اجتماعی شد،گذر از دوره فراموشی به دوره سودمندی برای اجتماع و شناسایی ارزشها و بازاجتماعی کردن بزهکار،معلول اجرای مجازات و از اهداف حقوق کیفری کلاسیک است،اهدافی که در گذر زمان و در پرتو آموزه های حقوق کیفری مدرن با تکیه بر ویژگی های شخصیتی بزهکار و اصل فردی کردن مجازاتها تا حد زیادی دگرگون شد، و با رویکردهای عدالت ترمیمی سرعت بازاجتماعی شدن نوجوان بزهکار نیز دوچندان شده و فرضیه اعمال مجازات بعنوان علت واحد فراموشی جامعه و بازپروری بزهکار مورد تردید قرار گرفت،در این مقاله سعی شده است باتکیه بر آموزه های جرم شناسی،حق بزهکار نوجوان در فراموش شدن اعمال بزهکارانه ی او که یکی از جلوه های آن مرور زمان کیفری است ،توسط جامعه و حاکمیت، در فرایند بازپروری پس از رهایی از مجازات مورد برررسی قرار بگیرد حقی که به لحاظ وضعیت خاص بزهکار نیازمند نگاهی افتراقی و حساسیت بیش تری است.پذیرش اجتماعی بزهکار و مشارکت مداخله جویانه او در مسولیتهای اجتماعی پس از تحمل مجازات همواره با چالش های اساسی مواجه بوده است،دو خصیصه فراموشی و بخاطر سپاری در تمام ادوار حیات بشری ملازم هم بوده و از منظر جرم شناختی جدال همیشگی این دو ره اوردی به جز پذیرش توام با بدبینی به همراه نداشته است. فراموشی بعنوان اخرین مرحله از فرایند بازپروری بزهکاران نوجوان،نرخ موفقیت سیاستهای اعمال مجازات با هدف بازاجتماعی شدن بزهکار است.نگرشهای متعددی در زمینه کارکردهای کیفر مطرح شده است، این نگرشها به طور کلی با رویکردی گذشته گرا و یا رویکردی آینده گرا به پاسخ دهی به بزهکاران مینگرد،در پرتو این نگرشها کارکرد کیفر را میتوان به دوگونه تکلیف گرا(سزاده)و فایده گرا(پیشگیرانه)دسته بندی کرد.(نیازپور،امیرحسین،1385بازپروری بزهکاران در مقررات ایران،مجله فقه و حقوق،11(3):146)در پرتو رویکرد پیامدگرا میتوان ادعا نمود که حق بزهکار بر فراموش کردن جامعه از رفتارهای گذشته ی او پس از سپری شدن سازو کارهای عینی فرایند بازپروری ،حقی اساسی بوده که از جلوه های حقوق بشر است،با این حال خصیصه فراموشی آخرین گام اتمام فرایند بازپروری و پذیرش اجتماعی قبل از بازگشت بزهکار به زندگی شرافتمندانه است،شاید تصور شود رویکردهای بازپروری ناظر به شخص بزهکار بوده و فراموشی با نگاهی فرافکنانه ناظر بر اجتماع است، با این وجود نباید اینگونه پنداشته شود که تمرکز سازو کارهای بازپروری نسبت به شخص بزهکار، به منزله بی ارتباط بودن خصیصه فراموشی به این فرایند است،چه اینکه عدم پذیرش اجتماع که خود ناشی از علل مختلفی میتواند باشد،به منزله شکست سیاستهای پیشگیرانه بوده که بزهکار با مانع بازگشت به اجتماع به ناچار به جامعه گروههای انحرافی مراجعت خواهد نمود،نقش نهادهای میانه زندان و سنجش رفتارهای افراد جامعه قبل از ورود بزهکار به اجتماع و به تبع آن اماده سازی بسترهای جامعه پذیری انکار ناپذیر است.فرضیات اساسی این پژوهش این است که آیا اساسا بزهکار حقی مبتنی بر فراموش کردن جامعه از رفتارهای گذشته او دارد چه چالشهایی پیش روی نظام کیفری در این فرایند است رویکرد افتراقی به بزهکاری نوجوانان چه متغیرهایی را بدنبال دارد

کلیدواژه ها

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.