بررسی تاریخی قاعده نفی عسر وحرج
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: فصلنامه مطالعات علوم سیاسی، حقوق و فقه، دوره: 3، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_PSLJ-3-1_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 430
نویسندگان
استادیار و عضو هییت علمی جامعه المصطفی العالمیه، ایران
گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران
چکیده
از آن جا که نفی احکام حرجی به مقتضای امتنان الهی است، هرگاه شخصی، مشقت انجام چنین احکامی را متحمل گردد،عملش صحیح است به این معنا که نفی حکم حرجی از باب رخصت است نه عزیمت. همچنین این قاعده تکالیفی که شارع به هیچ وجه راضی به ترک آن نیست مانند جهاد را شامل نمیشود و این موارد تخصصا خارج از بحثند. این قاعده در احکام اجتماعی نیز کاربرد دارد که موارد آنرا در دو حیطه احکام خانواده و معاملات میتوان یافت. از موارد کاربرد آن در خانواده میتوان به این موارد اشاره کرد: جواز اجبار شوهر بر طلاق، سقوط شرطیت اذن پدر در ازدواج باکره رشیده، جواز سقط جنین به علت مشقت مادر، جلوگیری از بارداری به علت عید و حرج مادر، حضانت مادر، منع زوجه از اشتغال زوج به کاری که خلاف شیون زوجه است. قاعده که با حکومت خود بر ادله احکام اولیمقدم میشود آن است که هر حکمی که از طرف شارع تشریع میشود هرگاه مستلزم حرج باشد مرفوع است. البته این قاعده در محرمات بزرگی که شارع راضی به انجام آن نیست، جاری نمیشود چرا که رفع حکم حرجی از باب امتنان بر بندگان است و انداختن مکلف در مفسده، خلاف امتنان است. در حیطه معاملات نیز میتوان به این موارد اشاره کرد: معافیت معید از ایفای دین تا زمان رفع اعسار و مواقعی که حکم به تخلیه مستلزم حرج برای مستاجر باشد به موجب قاعده حکم مزبور نفی میشود.کلیدواژه ها
نفی، عسر، حرج، قاعدهمقالات مرتبط جدید
- روابط ایران و چین در دولت یازدهم
- توسعه به مثابه زندگی خوب(پیش درآمدی بر طرح الگوی توسعه مطلوب در ایران)
- مزیت سنجی قدرت های منطقه ای حوزه پا سیفیک و اهمیت آنها برای ایالا ت متحده آمریکا
- آسیب شناسی سیاست جوانان،بررسی آسیب شناختی نیازهای جوانان ایرانی در دوره معاصر
- بررسی آسیب شناسی سیاست گذاری آموزشی و تربیتی ایران: مطالعه موردی دولت تدبیر و امید
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.