مفهوم غایت در اندیشه سیاسی غرب و اسلام

  • سال انتشار: 1381
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش حقوق عمومی، دوره: 4، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_PLR-4-6_002
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 661
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ابراهیم برزگر

استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی

چکیده

در این دستار جایگاه مفهوم غایت در نظام و دستگاه اندیشمندان سیاسی و به ویژه اسلام مورد بحث قرار می گیرد. غایتی که کمال مطلوب رهرو در راه است و در منتهاالیه راه قرار دارد. بدین ترتیب رابطه استعاره صراط و راه با مفهوم غایت در کانون بررسی است . استعاره صراط یا مفهوم مهم غایت و غایت مندی در فلسفه سیاسی کلاسیک غرب دارای زمینه های مشترکی است. اما در اندیشه سیاسی اسلام کار چندانی در این مورد صورت نگرفته است. در چنین پیش فرضی اندیشه سیاسی به مثابه صراط و راه تصور می شود اما جست وجوی ابعاد و چه شباهت های این اندیشه سیاسی قابل فهم و پست می شود. تمام ادیان و ایدیولوژی ها هر یک به مثابه راهی تلقی می شود که جلوی پای بشریت گذاشته شده است. راهی برای زندگی و زندگی سیاسی همان گونه که کیهان، انسان و تاریخ دارای غایتی است، تعالیم اسلام و در نتیجه استعاری آن، راه اسلام نیز دارای همان غایت و در هماهنگی کامل با آن است زیرا خداوند، خالق کیهان Cosmos ، انسان و واضع اسلام و دیگر ادیان بزرگ الهی است. بنابراین غایتی که در سرانجام راه اسلام و رهروان آن قرار دارد همان غایتی است که خداوند در تکوین هستی و عنصر مرکزی آن یعنی انسان به ودیعه گذاشته است. همین راه است که رهرو را به غایت می رساند. سایر ایدیولوژی ها کژراهه ای است که رهرو را از مقصد و غایتش دور می سازد . در اندیشه سیاسی اسلام، دین و سیاست از یک راه می گذرند و ساحت تکوین با ساحت تشریع رابطه ای ناگسستنی دارد. زیرا زیست اندیشه سیاسی از دستگاه تولید مثلی و نگرش هستی شناختی و انسان شناختی متمرکز استنتاج می شود و اخلاق و سیاست برخلاف اندیشه سیاسی معاصر همچنان در یک بستر حرکت خود ادامه می دهد.

کلیدواژه ها

غایت، انسان شناسی، هستی شناسی، اندیشه سیاسی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.