تحلیل همدیدی امواج سرمایی در شمال شرق ایران
- سال انتشار: 1391
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و مخاطرات محیطی، دوره: 1، شماره: 3
- کد COI اختصاصی: JR_GEH-1-3_007
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 513
نویسندگان
استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه فردوسی، مشهد، مشهد، ایران
دانشیار ژیومورفولوژی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
کارشناسی ارشد اقلیم شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
چکیده
هدف این پژوهش، تحلیل همدیدی وقوع امواج سرمایی به عنوان یکی از مخاطرات محیطی در منطقه شمال شرق ایران است. از این رو آمار حداقل دمای روزانه شش ماه سرد سال در 13 ایستگاه سینوپتیک منطقه مورد مطالعه طی دوره آماری 89-1368 استفاده و با توجه به آستانه درنظر گرفته شده، نمره استاندارد دمای حداقل کمتر از 1/2- برای هر ایستگاه، تعداد 203 روز به عنوان روزهای با سرمای شدید در منطقه انتخاب شده است. سپس داده های روزانه فشار سطح دریا و ارتفاع ژیوپتانسیل سطح 500 هکتوپاسکال به صورت رقومی و با تفکیک مکانی 2/5 درجه از سایت مرکزملی پیش بینی محیطی آمریکا برای روزهای انتخاب شده، استخراج گردیده است. برای به دست آوردن الگوهای سینوپتیکی موثر بر سرماهای حدی، داده های ارتفاع سطح 500 هکتوپاسکال برای روزهای انتخاب شده با استفاده از تحلیل مولفه اصلی کاهش یافته و سپس با استفاده ازروش آماری خوشه بندی و روش ادغام وارد، به شش گروه تقسیم شده است. این الگوها نشان می دهد، 90 درصد از سرماهای شدید منطقه، علت سینوپتیکی یا انتقالی دارند. به طوری که ریزش هوای سرد از عرض های بالاتر منجر به وقوع سرما در منطقه شده است. در شدیدترین سرماها، ریزش هوای سرد در شرق پشته بسیار قوی بر روی کوه-های اورال باعث عمیق شدن ناوه در شرق دریاچه آرال گردیده وحرکت کند ناوه و ایستایی آن، تداوم موج سرما به مدت چندین روز در منطقه را موجب می شود. دراکثر الگوها مهم ترین پدیده سینوپتیکی و عامل اصلی وقوع سرما در منطقه، قرارگیری منطقه در پشت ناوه عمیق واقع در دریاچه آرال است که تا عرض های پایین گسترش یافته و همچنین منجر به تقویت فرابار سیبری در سطح زمین می گردد. این فرابار، هوای سرد را با امواج سرما از عرض های بالا به منطقه شمال شرق ایران منتقل می کند. در بقیه موارد، علت سرماهای شدید منطقه، سرمایش سطح زمین و تاثیر توپوگرافی محلی است.کلیدواژه ها
الگوهای سینوپتیکی، موج سرما، خوشه بندی، شمال شرق ایرانمقالات مرتبط جدید
- بررسی وضعیت شاخص های اجتماعی-فرهنگی شهر چالوس از رویکرد مدیریت شهری
- بررسی نقش دهیاریها در توسعهفضایی کالبدی سکونتگاه های روستایی مطالعه موردی(منطقه فریدونشهر)
- بررسی نقش فناوری بلاکچین در گردشگری هوشمند
- تحلیل روند توسعه یافتگی شاخص های جابه جایی شهری (نمونه موردی: شهرستان خوی)
- تحلیل عوامل جغرافیایی موثر برضعف اجرایی دهیاران روستاها (مورد مطالعه:نرماشیر،پشت رود شهرستان بم)
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.