بررسی جایگاه زن در ادبیات عارفانه فارسی با تاکید بر اندیشههای سنایی، مولوی و حافظ

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: کنگره بین المللی زبان و ادبیات
  • کد COI اختصاصی: LPMCONF01_0427
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1874
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عزت ملاابراهیمی

دانشیار دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران

الهه علیخانی

کارشناس ارشد جامعه شناسی گرایش : مطالعات زنان دانشگاه تهران

چکیده

موضوع این مقاله بررسی جایگاه زن در ادبیات عارفانه فارسی با تاکید بیشتر در اندیشههای عرفانی سنایی، مولوی و حافظ میباشد. نوع پژوهش کیفی بوده و روش تحقیق به کارگرفته شده بیشتر روش اسنادی )کتابخانهای( بوده و از روش تحلیل محتوا نیز استفاده شده است. البته از روش بررسی تطبیقی )مقایسهای( نیز بهره گرفته شده است . زن در اندیشه بیشتر شاعران ایرانی و از جمله شاعر عارف سنایی، به صورت دوگانه آمده است. یعنی در جاهایی تاسرحد اعلاء به زن مقام و ارزش داده شده و در برخی از اشعار آنان نیز به زن به گونهای منفی، حقیر و گاه پست و بیارزش نگریسته شده است. اما در اشعار دو شاعر عارف والامقام ایرانی یکی مولانا جلالالدین و دیگری حافظ شیرازی، به زن مقامی رفیع و بلند داده شده است چرا که مولانا فرموده است پرتو حق است، آن، معشوق نیست خالقست آن، گوییا مخلوق نیست و حافظ نیز برای فهم عامه و ادراک بهتر همگان هرجا که خواسته از خداوند خود سخن بگوید، به توصیف زن و زیباییهای او پرداخته و تمام توصیفات عاشقانه او از زن ، استعاره و کنایه از پروردگار و دقیقا اشاره به خداوند است.اکنون در جامعه ما بسیاری از مسایل زنان تحت تاثیر نگاه و نگرش اعتقادی و فرهنگی هریک از افراد جامعهمان- چه زن، چهمرد- قرار دارد. حال بر همهکسانی که در حوزههای علوم انسانی و علوم اجتماعی به خصوص در حوزههای زنان، دین، ادبیات، فرهنگ و هنر و.... فعالیت دارند واجب است تا به تحقیق و کندوکاو بپردازند تا مقام و منزلتی که زن در دین اسلام ودر اندیشه و تمدن کهنایران زمین داراست را برجسته ساخته تا هم زنان ایرانی- اسلامی به این جایگاه و ازرش والا ببالند و هم در برابر هجون فرهنگی وارده بر فرهنگ و عزت ایرانی- اسلامی به پژوهشهایی ناب و اصیل در این حوزهها بپردازیم و هم مقام والا و ارزشمندی را که خداوند متعال به زن عطا فرموده است، در فرهنگ جامعه خویش جاری و ساری سازیم.

کلیدواژه ها

زن، عرفان، سنایی، مولوی، حافظ

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.