ارزیابی ارتباطات فضایی در معماری مساجد شهر تهران بر پایه آموزه های دینی مقایسه تطبیقی مساجد دوره قاجار و دوره معاصر

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: سومین کنفرانس سراسری نوآوری های اخیر در مهندسی عمران، معماری و شهرسازی
  • کد COI اختصاصی: RCEAUD03_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 612
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سید جواد امامی

استادیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران

سید محمد حسین امامی

دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران

چکیده

این پژوهش در پی آن است تا به یکی از وجوه طراحی مسجد که امروزه کمتر به آن توجه میشود، پرداخته شود. «ارتباطات فضایی» که بسیار مهم و حیاتی است و به صورت عام و کلی توجه به آن در میان پژوهندگان و متخصصان حوزه معماری مسجد حائز اهمیت بوده است. هدف پژوهش حاضر آن است که ضمن بررسی ابعاد مختلف ارتباطات فضایی در مساجد و پی آمد آن فرایندی تطبیقی با آموزه های دینی، میزان تحقق اهداف یک مسجد بهعنوان مکانی برای نیایش در نمونه هایی از مساجد طراحی شده حاصل گردد و سپس بتوان از نتایج آن در راستای رویکردهای معماران در مورد طراحیمسجد بهره برد. راهبرد کلی پژوهش راهبردی ترکیبی است یعنی با استفاده از تحلیل و تجزیه کیفی مسجد در زمینه ارتباطات فضایی و بر اساس مفاهیم و آموزه های دینی و مستندات تاریخی، پژوهش به انجام رسیده است. طبق این پژوهش از میان مساجد متعدد تهران چند مسجد شاخص در حوزه منطقه ای انتخاب گردید و بر پایه اصول و مضامین استخراجی از میان منابع نقلی در متون دینی موضوع مورد نظر در مقایسه ای تطبیقی میان مساجد منتخب تحلیل و ارزیابی صورت گرفت. بر اساس دستاوردهای این پژوهش توجه به آموزه ها و مفاهیم دینی در میان گونه مساجد دوره قاجار و در مقایسهبا مساجد معاصر قویتر و ملموستر بوده و اکثریت آنها تطبیق بیشتر و بهتری با مفاهیم تعالی مطرحشده در اسناد دینی دارند. همچنین استنتاج میشود روند طراحی مساجد از دوره قاجار تا به امروز و در دوران معاصر در تحقق مفاهیم دینی روندی نزولی داشته که سبب دور شدن روزافزون هویت اصیل و ناب مسجد شده است.

کلیدواژه ها

مسجد، دین، فضا، حضورقلب، ارتباطات فضایی، سکون، تمرکز، محور، واسطه، سلسلهمراتب، هویت

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.