خیال و جایگاه آن در چهره نگاری نقاشی ایرانی

  • سال انتشار: 1390
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، دوره: 9، شماره: 21
  • کد COI اختصاصی: JR_PLL-9-21_003
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1052
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد علیمحمدی اردکانی

استادیار گروه نقاشی دانشگاه علم و فرهنگ

مصطفی گودرزی

دانشیار گروه هنرهای تجسمی دانشگاه تهران

محسن مرائی

استادیار گروه نقاشی دانشگاه شاهد

چکیده

مقاله حاضر درنظر دارد تابه بررسی جایگاه و اهمیت خیال و همچنین تأثیر آن بر چهره نگاری در نقاشی ایرانی بپردازد. در این مقاله سعی بر آن است تا با بهره گیری از تفکر و نگرش عفانی ایرانی و استفاده از آثار منظوم ادبیات پارسی و تطبیق آن با عناثر مورد اشاره در نقاشی ایرانی، تحلیلی بینامتنی ارائه گردد. در هر بخش نیز مستندات تصویری از مکاتب مختلف نقاشی ایرانی ارائه شده است تا به روشن شدن این امر که هنر تصویرگری ایران همواره و در طول تاریخ خود بهره مند از عنصر خیال بوده و با توسل به این تفکر خالق جهانی مثالی شده است، کمک نماید. بدین منظور در بخش نخست به خیال و جایگاه آن در نقاشی ایرانی پرداخته شده و در بخش های دیگر مقاله عناصر خیالی و مثالی ادبیات با چهره نگاری نقاشی ایرانی تطبیق یافته است. نتیجه حاصل از تحقیق آنکه، نقاشی ایرانی با بهره گیری از نمادها و نشانه های نهادینه شده در ادبیات منظوم که برآمده از نگرش خیال محور شاعران بوده به خلق انسان آرمانی و مثالی خودپرداخته، چنانکه این مشخصه را تا نقاشی نیمه نخست قاجار در سده سیزدهم هجری قمری به وضوح می توان شاهد بود.

کلیدواژه ها

نقاشی ایرانی، خیال، مثال، ادبیات، نماد

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.