ویژگی نخستین «پارک» تهران : پارک امین الدوله
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: ماهنامه باغ نظر، دوره: 10، شماره: 25
- کد COI اختصاصی: JR_BAGH-10-25_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 1216
نویسندگان
پژوهشگر دکتری پژوهش هنر دانشگاه تربیت مدرس ،
دکتری معماری ، دانشیار دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه تربیت مدرس
دکتری معماری ، دانشیار دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه تربیت مدرس
دکتری عمران مرمت ، دانشیار دانشکده هنر و معماری ، دانشگاه شهید بهشتی
چکیده
اگرچه ایجاد فضاهای سبز عمومی در ایران ، قدمتی به عمق تاریخ فرهنگ این سرزمین دارد و اوج نمایش آن ، در چهارباغ اصفهان صفوی پدیدار می شود ؛ اما واژه «پارک» نخستین بار در دوره قاجار و در عصر ناصرالدین شاه به دایره واژگان شهرنشینی ایران وارد شد . عصر ناصری ، از مؤثرترین ادوار شکل گیری حیات مدنی نوین در ایران است . ارتباطات گسترده با غرب ، دنیای بکر و سنتی ایرانی را دستخوش تحولاتی شگرف کرد ؛ از جمله این تغییرات در معماری و شهرسازی رخ داد که شاخصه اصلی آن تمایل به الگوبرداری از سبک فرنگی بود. در این دوره ، فضاهای نوینی در شهر پدید آمد که از همان زمان در مدارک ، اسناد و نقشه ها «پارک» نامیده شدند؛ از «پارک امین ا لدوله» در اسناد مختلف ، به عنوان اولین پارک تهران یاد شده است. فرضیه این نوشتار آن است که اولین بار ، در تهران قاجاری ، «پارک» هایی ساخته شد که دارای عملکرد ، مالکیت و مفهوم متفاوت ، هم با باغ های آن دوره و هم با پارک های عمومی امروزین است. این مقاله ، در پی بررسی سیر تحول معنایی این واژه ، در فرهنگ شهری ایران نیست ، بلکه هدف ، بیان ویژگی های پارک امین الدوله به عنوان اولین پارک ایرانی است - که دارای سبک طراحی متمایل به الگوهای فرنگی و متفاوت با باغ های ایرانی بوده - و طرح این پارک مؤثر بر طراحی پارک های بعدی ایران است. بنابراین روند و شرایط شکل گیری این پارک مورد بررسی قرار می گیرد و از این رهگذر ، به چرایی «پارک » نامیده شده آن پی برده می شود ؛ برای نیل به این هدف ، ابتدا با استفاده از روش تاریخی - توصیفی ، گوشه ای از تغییر شتابزده در فرهنگ دوره قاجاری ، خصوصاً در حوزه معماری و شهرسازی ، در تعامل با غرب بررسی شده و سپس این پارک به وسیله اسناد و مدارک ، بازنمایی شده و مورد تحلیل قرار می گیرد. نتایج این تحقیق نشان می دهد نخستین پارک تهران ، دارای تفاوت هایی با اصالت باغ ایرانی بوده که موجب متفاوت نامیده شدن این فضاها ، از همان زمان قاجار شده است ؛ پارک قاجاری ، مانند بسیاری از اجزای دیگر معماری و شهرسازی دوره قاجار ، دارای خصوصیات التقاطی بوده و مفهومی میانی و برآمده از پارک فرنگی و باغ ایرانی است.کلیدواژه ها
تهران ، دوره قاجار ، پارک ، باغ ایرانی ، «پارک امین الدوله»مقالات مرتبط جدید
اطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.