بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی ریزگردهای جنوب غرب آسیا و ارتباط آن با خشک شدن دریاچه های هامون

  • سال انتشار: 1392
  • محل انتشار: سومین همایش ملی فرسایش بادی و طوفان های گردو غبار
  • کد COI اختصاصی: ISADMC03_110
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 1469
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علیرضا راشکی

استادیار گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

مطالعه حاضر روند و تغییرات مکانی ذرات معلق در هوا در جنوب غرب آسیا با تأکید بر منطقه سیستان به عنوان یک منطقه انتشار ذرات معلق در جنوب شرقی ایران را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد. بسترهای خشک دریاچه های هامون واقع در شمال منطقه سیستان منشاء اصلی گرد و غبار در این منطقه است. بادهای فصلی منطقه با اثر بر ذرات خشک شده بستر دریاچه ها زمینه را برای افزایش فعالیت های گرد و غبار و در نتیجه افزایش بار معلق اتمسفر فراهم می سازد. نتایج نشان می-دهد که سطح آب در دریاچه هامون به طور قابل ملاحظه ای در طول دوره 2005-1985 تغییر نموده است و به شدت در ارتباط با تغییرات بارش و از طرف دیگر فراوانی روزهای گرد و خاک و کاهش دید است. بر اساس داده های شاخص گرد و غبار (AI) و عمق نوری ذرات (AOD) حاصل از سنجنده-هایOMI, MISR و MODIS پس از خشکسالی طولانی مدت سال 1999، بار ذرات معلق به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرده است. نتایج یک سیکل ماهانه و فصلی مشخص برای ذرات گرد و غبار در اتمسفر نشان می دهد که در تابستان بیش ترین و در زمستان کم ترین مقدار می باشد، این نتایج برای دو دوره ماهانه و فصلی با الگوهای مکانی و زمانی مشخص برای تمامی سنجنده هایMISR ، MODIS و TOMS / OMI به دست آمده است. غلظت بالاتر ذرات معلق در اتمسفر در طول تابستان را می توان نتیجه عمل ترکیبی خشک شدن فصلی دریاچه هامون و بادهای قوی لوار که از شمال به دریاچه می وزند تفسیر نمود. نتایج نیز روند تغییرپذیری مکانی شاخص های گرد و غبار را با تفاوت های مشخص در دورهای فصلی و ماهانه نشان می دهد. به طورکلی، در بخش غربی منطقه مورد مطالعه، مقدار روند تغییرپذیری شاخص ها افزایش می یابد، در حالی که در قسمت شرقی حالت و حتی روند منفی به ویژه در ماه های فوریه تا اکتبردارد. این روند کاهشی به خصوص در بیابان تار هندوستان و شمال دریای عمان در طول ماه های ژوئن تا آگوست، به طور کامل متمایز است.

کلیدواژه ها

گرد و غبار؛ خشکسالی؛ باد لوار؛ دریاچه هامون

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.