مروری برکاربرد فناوری های سنجش از دور در مدیریت بحران (با تاکید بر مخاطرات طبیعی)

  • سال انتشار: 1402
  • محل انتشار: فصلنامه دانش پیشگیری و مدیریت بحران، دوره: 13، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_DPMK-13-4_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 42
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احسان علی پوری

University of Science and Research in Tehran, Tehran, Iran.

محمد حسن نامی

Farabi University, Tehran, Iran.

مهدی نادری

Crisis Management Organization of the Country, Tehran, Iran.

چکیده

زمینه و هدف: امروزه، وقوع مخاطرات با منشا طبیعی یا انسانی به یک موضوع نگران کننده در سراسر جهان تبدیل شده است. مخاطرات عمدتا بدون هشدار رخ می دهند و با توجه به شدت، فراوانی و پیچیدگی ممکن است خسارات زیادی را برای انسان و دستاوردهای آن به همراه داشته باشند. مقاله حاضر، مروری بر چگونگی استفاده از فناوری های سنجش از دور در مدیریت مخاطرات طبیعی ارائه می دهد و بر روش هایی برای بهبود درک انسان از محیط ساخته شده و آسیب پذیری آن در برابر مخاطرات طبیعی و هم چنین روش هایی برای ارزیابی بهتر تاثیر مخاطرات طبیعی بر مناطق شهری متمرکز شده است. روش: به منظور بررسی کارایی فناوری سنجش از دور در مدیریت مخاطرات، تعدادی از مطالعات موردی مانند زلزله مرمره، ترکیه در سال ۱۹۹۹؛ زلزله بم، ایران در سال ۲۰۰۳ و زلزله و سونامی اقیانوس هند در سال ۲۰۰۴ مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و تحلیل نتایج ارائه شده است. در نهایت، این مقاله بحث مختصری در مورد جهت گیری های احتمالی آینده سنجش از دور در مدیریت مخاطرات را ارائه می دهد تا پیشرفت ها و چالش های این فناوری در تحقق کاربرد گسترده تر آن در مخاطرات آینده مورد بررسی قرار گیرد. یافته ها: تجزیه و تحلیل منابع نشان دادند که فناوری سنجش از دور کارایی قابل توجهی را در تعیین مقدار خسارت پس از فاجعه، نظارت بر پیشرفت بازیابی و بازسازی پس از فاجعه و توسعه اطلاعات در خصوص زیرساخت های شهری نشان می دهد. گردآوری یک پایگاه داده جامع و دقیق از زیرساخت های حیاتی موجود در مدیریت مخاطرات اضطراری است؛ زیرا یک خط پایه برای برآورد میزان واقعی خسارت و تلفات مربوطه پس از وقوع یک رویداد تعیین می کند. برآورد خسارت آنی پس از وقوع یک مخاطره طبیعی یا انسانی، فرآیند واکنش را آغاز می کند و اطلاعاتی در خصوص اولویت بندی تلاش های امدادی و خسارت اولیه فراهم می کند. فناوری های مبتنی بر GPS یکی از دلایلی بوده که باعث شده است تلاش های تشخیص میدانی پس از مخاطرات بزرگ به طور قابل توجهی بهبود یابد. این قابلیت زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که با سیستم های GIS ادغام شود. نتیجه گیری: در دهه های گذشته، فناوری سنجش از دور به طور گسترده ای برای توضیح میزان تاثیرات ناشی از زلزله، سونامی، طوفان، سیل، آتش سوزی جنگلی و حملات تروریستی مورد استفاده قرار گرفته است. بر اساس یافته های تحقیق نمایان است که به دلیل وجود تصاویر ماهواره ای با وضوح مکانی بالا و هم چنین در دسترس بودن آنها، فناوری سنجش از دور می تواند در تمام جنبه های مدیریت بحران موثر باشد.

کلیدواژه ها

Remote sensing, Disaster response, Damage detection, GIS, Disaster management ​​​​​​​, سنجش از دور, پاسخ به مخاطرات, برآورد خسارت, سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS), مدیریت بحران

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.