بررسی و تحلیل مدنیت های باستانی با استفاده از کاربرد GIS -RS (مطالعه موردی: محوطه های هخامنشی مرودشت)

  • سال انتشار: 1395
  • محل انتشار: دوفصلنامه جغرافیای اجتماعی شهری، دوره: 3، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_KJUSG-3-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 398
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

احسان کریمی

کارشناس ارشد باستان شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد کازرون، ایران

فرهاد باباجمالی

استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه هنر اصفهان، ایران

فرهاد جوانرویی

کارشناس ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران

چکیده

امروزه به کارگیری چارچوب­های معرفتی و نظری یک رشته در رشته دیگر به معنای اختلاط میان رشته­ها تلقی نمی­شود؛ بلکه هرگاه نتوان پاره­ای از مسائل را در رشته­ای جویا شد، یاری گرفتن از رشته­های دیگر، به آشکارسازی موضوع کمک خواهد نمود. با چنین رویکردی در این پژوهش سعی برآن است با توجه به مبانی نظریه­هایی که تا کنون در علوم جغرافیایی (ژئومورفولوژی) نسبت به استقرار مراکز جمعیتی و مدنیت­های دیرینه در ایران شکل­ گرفته] چگونگی استقرار جمعیت­های انسانی گذشته ایران در این مکان­ها بررسی شود. برای نیل به این مقصود، مطالعات اسنادی در حوزه دانش باستان­شناسی و نظریه­های جدید در حیطه دانش جغرافیا (معطوف به ریخت­شناسی زمین در استقرار مدنیت­های گذشته) و برداشت­های میدانی همراه شده است. سپس با استفاده از GIS-RS، از طریق تلفیق باندهای طیفی، تفسیر چشمی، بارزسازی تصویر باندهای ۵ ، ۷ و ۱۳ سنجنده لندست ETM+۸ و همپوشانی لایه­های وکتوری و رستری اقدام به مدل­سازی سه بعدی در تحلیل­های مکانی این محوطه­ها شده است. نتایج نشان می­دهد هرچند دیرینه­شناسان در سکونت­گزینی مراکز انسانی در گذشته به ابراز عقیده و نظرات مستقلی پرداخته­اند که در جای خود ارزشمند است؛ اما در واقع، پاره­ای از مسائل مانند شناخت فرم­های زمین و یا هویت مکانی که مستعد چنین تمرکزی بوده به درستی روشن نشده است؛ به همین­ دلیل، آمایش این مراکز به عنوان هویت­های مدنی و باستانی ایران و یا هرگونه مدیریتی در این محوطه­ها دچار چالش­های عدیده­ای بوده است. بارزسازی گذشته این محوطه­ها که مطمح نظر این پژوهش است، می­تواند در مدیریت و برنامه­ریزی پایدار و حفظ میراث­های گذشته سودمند باشد.

کلیدواژه ها

ژئومورفولوژی, باستان شناسی, مدنیت, سیستم اطلاعات جغرافیایی, سنجش از دور

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.