بررسی و نقد نظریه های تنش و منازعهی کشورها و ارائهی مدل نظری
- سال انتشار: 1392
- محل انتشار: فصلنامه سیاست دفاعی، دوره: 21، شماره: 82
- کد COI اختصاصی: JR_JIHU-21-82_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 99
نویسندگان
چکیده
تنش و منازعه میان واحدهای سیاسی- فضایی در ابعاد مختلف محلی، ناحیه ای، ملی، منطقه ای و جهانی همواره بخشی از تاریخ حکمرانی انسان در این کرهی خاکی را به خود اختصاص داده و سابقه ای به درازای عمر بشر دارد. در این میان، حکومت های ملت پایه بهعنوان بارزترین واحدهای سیاسی دارای حاکمیت و اقتدار در فضای سرزمینی تحت کنترل خود، به خاطر تلاش برای بقای ملی و گسترش حوزهی نفوذ و نیز دستیابی به منافع ملی خود، روابط مبتنی بر تنش و منازعه را با همسایگان و کشورهای دیگر تجربه کرده اند. در بسیاری از مواقع نیز حکومت ها نسبت به برخی عوامل و ارزش های جغرافیایی و ژئوپلیتیکی بیرون یا درون قلمرو خود، دیدگاهی ناسازگار با دیدگاه همسایگان یا قدرت های منطقه ای و جهانی دارند و در چنین حالتی نیز کشمکش و مشاجره ی بین آنها بروز می کند. با عنایت به اهمیت موضوع عوامل ایجاد کننده ی تنش و منازعه در روابط کشورها، دیدگاه های مختلف و متنوعی از سوی اندیشمندان و متخصصان رشته-های علمی مختلف نظیر جغرافیا، علوم سیاسی، جامعهشناسی، مدیریت، روابط بین-الملل، ژئوپلیتیک و همچنین مکاتب فکری و فلسفی مختلف در این زمینه ارائه شده است. فرضیه ای که این تحقیق بر پایهی آن صورت گرفته است، این است که «بیشتر نظریه هایی که از سوی متخصصان و اندیشمندان این حوزه از جغرافیای سیاسی و روابط بین الملل در رابطه با سرچشمه های بروز تنش و منازعه در روابط میان کشورها ارائه شده است، از حالت تک عاملی و یا چند عاملی برخوردار بوده و هیچکدام از آنها نتوانسته است یک مدل نظری جامع و کاملی در این رابطه ارائه دهد.» بر این اساس، این مقاله از نظر هدف، از نوع بنیادی و کاربردی با رویکرد توصیفی- تحلیلی که با استفاده از منابع کتابخانه ای به ارزیابی و بررسی نظریه های مرتبط با سرچشمههای تنش و منازعه میان کشورها می پردازد و با نقد و تحلیل آن نظریه ها، نظریهی تازه ای را در زمینهی عوامل ایجادکنندهی تنش و منازعه در روابط کشورها ارائه می نماید.کلیدواژه ها
تنش, منازعه, ژئوپلیتیک, روابط بین الملل, دولت- ملتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.