اثر سامانه آبیاری قطره ای نواری بر مدیریت مصرف آب در کانون های اصلی تولید خربزه در کشور

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه تحقیقات مهندسی سازه های آبیاری و زهکشی، دوره: 23، شماره: 87
  • کد COI اختصاصی: JR_ARIDSE-23-87_007
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 283
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سیدحسن موسوی فضل

استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان سمنان ( شاهرود)، شاهرود، سازمان تحقیقات،

امیر اسلامی

استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش

هادی افشار

عضو هیات علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

اردلان ذوالفقاران

عضو هیات علمی

محمد کریمی

استادیار پژوهشی بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات،

غلامعلی کیخا

محقق بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سیستان و بلوچستان

منصور معیری

استادیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد دزفول، دزفول، سازمان تحقیقات، آموزش

فریبرز عباسی

موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

جواد باغانی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی

ابوالفضل ناصری

دانشیار موسسه تحقیقات فنی مهندسی آذربایجان شرقی

چکیده

به منظور تعیین حجم آب کاربردی، عملکرد و بهره وری آب در تولید خربزه با مدیریت زارعین در استان های خراسان رضوی، فارس، خوزستان، سمنان و سیستان و بلوچستان در سال زراعی (۱۳۹۹- ۱۳۹۸)، تعداد ۱۳۸ مزرعه خربزه انتخاب و حجم آب داده شده توسط کشاورزان اندازه گیری شد. اثر سامانه های آبیاری قطره ای نواری بر مدیریت مصرف آب برای خربزه در کشور بررسی شد. نتایج نشان داد تفاوت عملکرد، حجم آب کاربردی و شاخص بهره وری آب برای تولید خربزه در استان های منتخب معنی دار بود. میانگین وزنی عملکرد، حجم آب کاربردی و بهره وری آب کاربردی خربزه در کشور، به ترتیب برابر ۲۴۹۶۲ کیلوگرم در هکتار، ۷۱۱۷ مترمکعب در هکتار و ۴/۳ کیلوگرم بر مترمکعب بدست آمد. حجم کل آب آبیاری برای تولید خربزه در کشور برابر ۸/۵۷۰ میلیون مترمکعب برآورد شد. در این پژوهش میانگین عملکرد خربزه در سامانه آبیاری سطحی با روش جویچه ای و قطره ای نواری به ترتیب ۲۰۹۵۴ و ۲۴۵۰۰ کیلوگرم در هکتار برآورد شد. میانگین حجم آب کاربردی در روش آبیاری جویچه ای و قطره ای هم به ترتیب ۷۹۴۰ و ۶۰۷۳ متر مکعب در هکتار بدست آمد. میانگین حجم آب کاربردی در روش آبیاری قطره ای نسبت به حجم آب کاربردی در روش جویچه ای ۵/۲۳ درصد کاهش داشت. میانگین بهره وری آب در روش های آبیاری جویچه ای و قطره ای به ترتیب ۳ و ۳/۴ کیلوگرم بر متر مکعب در هکتار شد. استفاده از سامانه های آبیاری قطره ای نواری برای زراعت خربزه در کشور می تواند سبب افزایش بهره وری آب و کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی شود. هرچند مدیریت بهره برداری از این سامانه ها در کشور تا سطح مطلوب، فاصله نسبتا زیادی دارد.

کلیدواژه ها

بهره وری, آب آبیاری, عملکرد, کارآیی آب, آبیاری نواری

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.