بررسی تاثیرشیب و پوشش سنگ ریزه بر تولید رواناب و فرسایش خاک با استفاده از شبیه ساز باران (مطالعه موردی: حوزه آبخیز پل الماس، اردبیل)
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 48، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-48-1_010
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 189
نویسندگان
دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی
دانشگاه محقق اردبیلی- دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه مهندسی آب
دانشگاه محقق اردبیلی، انشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه زراعت و اصلاح نباتات
دانشگاه محقق اردبیلی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، گروه مرتع و آبخیزداری
چکیده
فرسایش خاک یکی از مشکلات اساسی زیستمحیطی در کشورهای در حال توسعه ازجمله ایران میباشد و میتواند آثار مخربی بر اکوسیستم داشته باشد. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر پوشش سنگریزهای در شیبهای مختلف بر روی رواناب و هدررفت خاک، در مراتع تخریب یافتهی بالادست سد انحرافی الماس در حوزه آبخیز پل الماس اردبیل صورت گرفت. بدین منظور بعد از بررسیهای میدانی در منطقه مورد پژوهش، سه طبقه شیب (شش، ۱۵ و ۲۲ درصد) در منطقه شناسایی شد. در هر طبقه شیب، تیمارهایی با پوشش سنگریزه صفر، ۱۰، ۲۰ و ۳۰ درصد مد نظر قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی اجرا شد. نتایج نشان داد بیشترین حجم رواناب، مقادیر خاک هدررفته، غلظت رسوب وضریب رواناب مربوط به تیمار شاهد (بدون پوشش سنگی) در شیب ۲۲ درصد و کمترین آنها مربوط به تیمار ۳۰ درصد پوشش سنگی در شیب شش درصد میباشد. همچنین نتایج نشان داد با به کار بردن ۳۰ درصد سنگریزه، حجم رواناب تولیدی نسبت به تیمار شاهد (بدون پوشش سنگی) ۹۶ درصد و هدر رفت خاک ۵۱۹ درصد کاهش یافت. از طرفی بر اساس یافتههای پژوهش، حجم رواناب تولیدی در شیب ۲۲ درصد، حدود ۳۷ درصد نسبت به شیب ۱۵ درصد و ۱۰۷ درصد نسبت به شیب شش درصد بیشتر بود. در مجموع پوشش ۲۰ تا ۳۰ درصدی سنگریزه و در شیب های کمتر از ۱۵ درصد بیشترین تاثیر در کاهش هدررفت خاک، غلظت رسوب و حجم رواناب را داشت.کلیدواژه ها
Sediment yield, Runoff coefficient, Gravel fragment coverage, Soil lossاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.