اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه ریحان (Ocimum basilicum L.)

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: مجله دانش کشاورزی و تولید پایدار، دوره: 22، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_SUST-22-1_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 162
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم مکی زاده تفتی

دانشجوی دکتری اکولوژی گیاهان زراعی- دانشگاه تبریز و کارشناس ارشد موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور

صفر نصراله زاده

عضو هیات علمی داننشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

سعید زهتاب سلماسی

محمدرضا چایی چی

عضو هیات علمی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

کاظم خاوازی

عضو هیات علمی موسسه تحقیقات خاک و آب کشور

چکیده

ریحان (Ocimum basilicum L.) یکی از مهم­ترین گیاهان دارویی است که اسانس آن در صنایع مختلف داروسازی، آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. در این تحقیق اثر کودهای زیستی، آلی و شیمیایی بر خصوصیات کمی و کیفی این گیاه در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایش شامل کود دامی، کود شیمیایی (شامل اوره، سولفات پتاسیم و سوپرفسفات تریپل)، کود زیستی (مخلوطی از دو باکتری ازتوباکتر و آزوسپیریلوم) به صورت جداگانه و تلفیق با ۵۰ درصد کود شیمیایی، ورمی کمپوست به صورت جداگانه و تلفیق با ۵۰ درصد کود شیمیایی و شاهد بود. برداشت گیاه ریحان در دو چین و در مرحله پیش از گلدهی انجام شد. نتایج نشان داد تیمارهای مختلف اثر معنی داری بر عملکرد ماده خشک برداشت اول و دوم و عملکرد خشک کل داشته و بالاترین عملکرد ماده خشک برداشت اول (۷۰/۴۹۴ کیلوگرم در هکتار) و برداشت دوم (۷۰/۴۷۴ کیلوگرم در هکتار) و عملکرد کل (۴۰/۹۶۹ کیلوگرم در هکتار) با تلفیق کود زیستی به همراه ۵۰ درصد کود شیمیایی بدست آمد. بر اساس نتایج میزان اسانس نیز بطور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای کودی قرار گرفت و مصرف کود شیمیایی بالاترین میزان اسانس (۴۶/۱ درصد) را تولید نمود. تیمارهای مختلف کودی بر ترکیبات تشکیل دهنده اسانس ریحان تاثیر داشته و با مصرف سطوح مختلف کودی میزان اوژنول و متیل کاویکول نسبت به تیمار شاهد افزایش نشان داد. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که کاربرد کودهای زیستی به تنهایی و یا در ترکیب با کود شیمیایی در بهبود عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی ریحان و همچنین درجهت پایداری تولید و حفظ محیط زیست تاثیر مثبتی داشته و به نظر می­رسد کودهای زیستی جایگزین مناسبی برای کودهای شیمیایی باشند .

کلیدواژه ها

آزوسپیریلوم, ازتوباکتر, اسانس, ریحان, کود زیستی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.