مدل سازی تغییرات کربن آلی خاک با استفاده از شاخص های سنجش از دور در حوضه آبخیز بالیخلی چای اردبیل

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 51، شماره: 9
  • کد COI اختصاصی: JR_IJSWR-51-9_020
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 403
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

سولماز فتح العلومی

گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

علیرضا واعظی

گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران

سید کاظم علوی پناه

گروه سنجش از دور و GIS، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

اردوان قربانی

گروه منابع طبیعی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

مدل­سازی و تهیه اطلاعات دقیق از توزیع مکانی خصوصیات خاک، یک عامل کلیدی در بسیاری از کاربردهای محیطی و کشاورزی است. از این­رو، هدف از مطالعه حاضر، مدل­سازی و تهیه نقشه رقومی کربن آلی خاک با استفاده از شاخص­های سنجش از دور در حوضه آبخیز بالخلی­چای بود. ابتدا خصوصیات توپوگرافی و طیفی موثر بر مقدار کربن آلی خاک بر اساس شاخص­های مکانی و طیفی مختلف از مدل رقومی ارتفاع و تصویر ماهواره­ای لندست ۸ استخراج شد. سپس بر مبنای مدل جنگل تصادفی، عملکرد مدل­سازی رقومی خاک در مدل­سازی کربن آلی خاک در حالت­های استفاده از ۱) متغیرهای زمینی، ۲) شاخص­های طیفی و ۳) ترکیب متغیرهای زمینی و شاخص­های طیفی، ارزیابی و مقایسه شد. برای این منظور، مقدار ضریب همبستگی (R۲) بین مقادیر برآوردی و اندازه­گیری شده کربن آلی خاک و ریشه میانگین مربعات خطا (RMSE) در حالت­های مختلف محاسبه شد. نتایج نشان داد که مقدار کربن آلی در منطقه از ۳۲/۰ تا ۹۸/۶ درصد متغیر و میانگین آن در منطقه ۰۴/۳درصد بود. تغییرات کربن در منطقه عمدتا وابسته به تغییرات شاخص­های طیفی بود. در بین خصوصیات توپوگرافی، ارتفاع و در بین شاخص­های طیفی، ضریب گسیلندگی (Emissivity)، مهم­ترین خصوصیت در مدل­سازی کربن آلی خاک بودند. مقدار R۲ در سه مدل مذکور به­ترتیب ۵۱/۰ ۶۲/۰ و ۷۵/۰ و مقدار RMSE به­ترتیب ۸۸/۰، ۶۷/۰ و ۵۷/۰ بود که نشان­دهنده کارایی بهتر مدل سوم است. استفاده از ترکیب متغیرهای زمینی و طیفی سبب افزایش قابل­توجه دقت مدل­سازی کربن آلی خاک می­شود.

کلیدواژه ها

سنجش از دور, کربن آلی خاک, متغیر محیطی, مدل جنگل تصادفی, مدل رقومی ارتفاع

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.