تاثیر دو واحد فیزیوگرافی بر منشاء و توزیع شکل های قابل استخراج اکسید آهن در برخی خاک های جنوب شهرستان اهر

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: فصلنامه دانش آب و خاک، دوره: 22، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_WASO-22-2_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 146
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد جواد وحیدی

دانشجوی دکترا، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

علی اصغر جعفرزاده

استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

شاهین اوستان

دانشیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

فرزین شهبازی

استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز

چکیده

آهن یکی از مهمترین عناصر موثر در فرآیندهای تشکیل خاک است. مقدار و توزیع شکل­های قابل­استخراج آهن در خاکرخ­ بیانگر مرحله و درجه تکامل خاک می­باشد. با توجه به اهمیتی که واحد فیزیوگرافی در فرآیندهای خاکساختی دارد، می­توان از طریق مقدار و توزیع شکل­های آهن به بررسی تاثیر انواع واحدهای فیزیوگرافی در تشکیل و تکامل خاک پرداخت. این تحقیق تاثیر دو واحد فیزیوگرافی دشت دامنه­ای به عنوان پایین­دست (شیب ۲ تا ۵ درصد) و تپه به عنوان بالادست (شیب ۸ تا ۱۵ درصد) را در جنوب شهرستان اهر واقع در استان آذربایجان­شرقی مورد بررسی قرار داده است. به این منظور شکل­های مختلف آهن در سه خاکرخ از هر واحد (مجموعا شش خاکرخ) با عصاره­گیرهای پیروفسفات سدیم، اگزالات آمونیوم و دی­تیونات سدیم اندازه­گیری شدند. میانگین مقدار اکسید آهن متبلور در واحد فیزیوگرافی پایین­دست ۸۷۶/۲ و در واحد فیزیوگرافی بالادست ۷۶/۴ گرم بر کیلوگرم به دست آمد که از نظر آماری، مقایسه میانگین معنی­دار می­باشد. نتایج به دست آمده موید افزایش اکسیدهای آهن متبلور و کاهش اکسیدهای آهن غیرمتبلور و پیوند یافته به مواد آلی در واحد بالادست در مقایسه با واحد پایین­دست است. همچنین در این تحقیق برخی از خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با روش­های استاندارد اندازه­گیری گردید و همبستگی بین شکل­های مختلف آهن با آنها بررسی شد. با توجه به ارتباط سن خاک با شکل­های مختلف آهن، می­توان نتیجه گرفت که خاک­های واقع در واحد بالادست در مقایسه با پایین­دست از درجه تکامل بیشتری برخوردارند و این نتایج با نوع واحد از لحاظ ژئومرفولوژیک، درصد رس، عمق سالوم و مقدار نسبی رس کائولینیت مطابقت دارند.

کلیدواژه ها

شکل های قابل استخراج آهن, واحدهای فیزیوگرافی, فرآیندهای خاکساختی, اهر

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.