ارائه چارچوب ادراکی برای تبیین اثرات و پیامدهای سیاست گذاری برنامه درسی در نظام آموزش وپرورش ایران

  • سال انتشار: 1401
  • محل انتشار: فصلنامه پژوهش در برنامه ریزی درسی، دوره: 19، شماره: 73
  • کد COI اختصاصی: JR_JSR-19-73_001
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 221
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

ملیحه اصغری

دانشجوی دکتری برنامه درسی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

کورش فتحی واجارگاه

استاد دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

محبوبه عارفی

دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

اباصلت خراسانی

دانشیار دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش با هدف بررسی اثرات و پیامدهای سیاست گذاری برنامه درسی در نظام آموزش وپرورش ایران به منظور ارائه مدل انجام شده است. روش پژوهش روش آمیخته یا ترکیبی بود، بدین صورت که در بخش اول با تحلیل داده بنیاداز نوع اشتراوس و کوربین،ابعاد ، سطوح ، فرایند ، مشارکت کنندگان و مولفه های موثرسیاست گذاری برنامه درسی در نظام آموزش وپرورش ایران شناسایی و در بخش دوم با روش توصیفی از نوع پیمایشی به اعتبارسنجی آن ها پرداخته شد. جامعه آماری در بخش اول، نخبگان صاحب نظر ودارای تجربه در حوزه سیاست گذاری برنامه درسی بودند که با استفاده از روش نمونه گیری نظری به آن ها مراجعه شد.در بخش دوم جامعه آماری شامل متخصصان برنامه درسی در حوزه سیاست گذاری بودند. در بخش کیفی تعداد مصاحبه شوندگان ۱۱ نفر بود ودر بخش کمی بااستفاده از جدول مورگان تعداد ۱۴۸ نفر نمونه برآورد شد. ابزار پژوهش در بخش اول، مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش دوم، پرسش نامه محقق ساخته مبتنی بر ابعاد و مولفه های استخراجی از دیدگاه صاحب نظران گوناگون است که روایی صوری و محتوایی آن پس از مطالعه توسط متخصصان دانشگاهی تایید شده است. پایایی پرسش نامه نیز با ضریب آلفای کرونباخ ۰.۹۶بود.در تحلیل کیفی یافته هااز پارادایم تفسیرگرایی و نرم افزار ۲۰۱۸ Maxqda استفاده­شد. در تحلیل کمی داده ها از روش تحلیل مسیر با نرم افزارSmartPLS۳ استفاده شد. نتایج نشان داد اثرات و پیامدهای سیاست گذاری برنامه درسی در نظام آموزش وپرورش ایران عبارت از شرایط علی(عدم تعامل قدرتهای مسلط و دانش آکادمیک ،عدم شفافیت در فلسفه غالب موثر)، شرایط زمینه ای(مقاومت جامعه مخاطبین در مقابل سیاست های تجویزی، فرصت واقع بینی نسبت به نتایج عملیاتی سیاست)،شرایط میانجی(نگرش سهمیه ای به سیاست گذاری، فاصله بین سیاستگذار و سیاست پذیر) ، پدیده محوری(سیاستهای محتوا، سیاست های  یاددهی و یادگیری،ارزشیابی سیاست هاو سیاست اهداف)،راهبردها(بسترسازی برای نظام چند تالیفی، اعمال  چرخه پویا ، ایجاد فضای مشترک تصمیم سازی) و پیامدها(حساسیت سیاست ها  نسبت به تحولات، استقرار چرخه فعال سیاست گذاری،اجرای عدم تمرکز تا سطح مدارس) بوده لست.

کلیدواژه ها

الگوی سیاست گذاری, ایران, برنامه درسی, نظام آموزش وپرورش

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.