تبیین مدل نوین«تنوع مکان» جهت ارزیابی پهنه کاربری زمین مختلط

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: فصلنامه دانش شهرسازی، دوره: 4، شماره: 2
  • کد COI اختصاصی: JR_UPK-4-2_005
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 248
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مریم قهرمانی

دانشجوی دکتری شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

محمد رضا پورجعفر

استاد گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

نوید سعیدی رضوانی

دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

چکیده

بیان مساله: اختلاط کاربری زمین، شکلی از توسعه شهری مبتنی بر تمرکز کاربری های مختلف، در یک منطقه مشخص است که رویکرد جدیدی در چیدمان و ارتباط مکانی کاربری ها محسوب می شود. به منظور ارزیابی الگوی توزیع اختلاط کاربری های شهری، از یکی از شاخص های مکانی با عنوان شاخص «تنوع» استفاده می شود. اگر قرار باشد یک اختلاط کاربری، از پیچیدگی کافی برای حفظ امنیت شهر، ارتباط عمومی و کاربری متعامل برخوردار باشد، نیاز به اجزای بسیار متنوع دارد. اگرچه شهرها را می توان به طور طبیعی خالقان اقتصادی تنوع برای کسب و کار نو دانست؛ اما به این معنا نیست که شهرها به صورت خود به خودی، تنها با حضور خود، «تنوع» را می آفرینند. شهرها در صورت عدم موفقیت در خلق «تنوع»، تنها اندکی بهتر از سکونتگاه های کوچک اند. هدف: اگرچه مدل­های مختلفی برای ارزیابی تنوع وجود دارد؛ اما استفاده از این مدل­ها به صورت مجزا، به دلیل پایین بودن شاخص های مورد استفاده، نمی توانند به صورت دقیق و با توجه به شرایط موجود در شهرها، مولفه «تنوع» را در پهنه کاربری زمین مختلط ارزیابی نمایند؛ بدین­منظور در این پژوهش «مدل تنوع مکان» ارائه­شده است. روش: به­منظور تحقق اهداف ذکر شده این پژوهش، از ترکیبی از روش های علوم طبیعی، روش دلفی، روش آماری میانگین، نمودار نقاط پراکنده با معیار نقطه شکست، ضریب هماهنگی کندال و آنتروپی شانون استفاده­شده است. یافته ها: مدل نهایی در قالب ۱۲ شاخص ارائه شد که در این میان شاخص«درجه اختلاط کاربری زمین» بیشترین میزان اهمیت با وزن شاخص (۳۱۰/۰) و کم اهمیت ترین شاخص «ترکیب جنسی» با وزن شاخص (۰۱۴/۰) می باشد. نتیجه ­گیری: در این پژوهش مدل نوین «تنوع مکان» جهت ارزیابی پهنه کاربری زمین تبیین و همچنین ضریب تاثیر و اولویت شاخص­های آن مشخص شد.

کلیدواژه ها

تنوع, کاربری زمین مختلط, مدل شانون, مدل تنوع مکان, دلفی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.