پردازش شنیداری واژه ها، شبه واژه ها و ناواژه ها در مغز فارسی زبانان
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: دوفصلنامه زبان شناسی و گویش های خراسان، دوره: 13، شماره: 1
- کد COI اختصاصی: JR_JLKD-13-1_001
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 331
نویسندگان
دانشجوی دکتری زبان شناسی، دانشگاه تهران
استاد گروه زبانشناسی، دانشگاه تهران
استاد تمام، قطب علمی کنترل و پردازش هوشمند، دانشکده ی مهندسی برق و کامپیوتر، پردیس دانشکده های فنی، دانشگاه تهران
استاد زبانشناسی، دانشگاه تهران
چکیده
مساله ای که در دو دهه ی اخیر مطالعات عصب شناختی زبان بسیار به آن پرداخته شده است، چگونگی پردازش واژه ها در مغز و تفاوت های آن با پردازش واژه های ناآشناست. فرآیند دسترسی واژگانی در پردازش شنیداری کلام در همان ۲۰۰ هزارم ثانیه ی ابتدایی پس از شروع واژه، در مغز آغاز می شود. اینکه در کجای این مسیر راه واژه ها، شبه واژه ها و ناواژه ها از هم جدا می شود، پرسشی است که سعی در پاسخ گویی به آن برای فارسی زبانان داشته ایم تا به چگونگی فرآیند تشخیص واژه ها، پردازش آنها نسبت به دیگر زنجیره های آوایی، و نقض قواعد واج آرایی پی ببریم. حین یک آزمون تصمیم گیری-واژگانی شنیداری، سه نوع محرک هم ساخت (واژه، شبه واژه، ناواژه) در میان جملاتی با ساختار یکسان به شرکت کننده ها ارائه شد. فعالیت مغزی آنها در طول آزمون با استفاده از دستگاه الکتروانسفالوگرام یا ای ای جی (eeg) ثبت شد. داده های پتانسیل های رخدادی ، ای آرپی (ERP)، حاکی از آن بود که در نواحی پیشین مغز، در پردازش ناواژه ها اثر مولفه ی مثبت موخر (LPC) مشاهده می شود که می تواند بازتابی از نقض قواعد واج آرایی زبان فارسی باشد. به علاوه، در نواحی آهیانه، اثر N۴۰۰ برای ناواژه ها و شبه واژه ها مشهود بود که خبر از فعالیت بیشتر مغز در تلاش برای ایجاد هم بستگی معنایی دارد. همچنین، بررسی تاخیر مولفه ی N۴۰۰ نشان داد که در نواحی آهیانه این اثر برای شبه واژه ها زودتر از دیگر محرک ها اتفاق می افتد. نتایج حاصل، در کنار شباهت هایی که با یافته های پژوهش های انجام شده در دیگر زبان ها دارد، تفاوت هایی را نیز نشان می دهد که بیشتر به جایگاه مولفه های مشاهده شده مربوط است.کلیدواژه ها
پردازش صوتی واژه, ای آرپی (ERP), مولفه ی مثبت موخر (LPC), N۴۰۰, محدودیت های واج آراییاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.